bordro imzalatma zorunluluğu işci maaş bordrosu maaş bordrosu imza bordroların imzalanması ucret imzalatma zorunluluğu
Arkadaşlar biliyorsunuz İşverenin maaş oderken işciye imzalattığı bordro, işcinin maaşını aldığını gosteriyordu. Oysa şimdi yururlukte bazı değişiklikler oldu.

Ucret bordrosunun imzalanması; ozellikle 5510 sayılı yasaya ilave edilen ucretin bankaya yatırılma zorunluluğunun getirilmesinden sonra daha cok tartışılır hale gelmiştir. 01.01.2009 tarihinden itibaren ucret ve benzeri odemelerin bankaya yatırılma zorunluluğu getirildiği icin Vergi idaresi ve kurumlar yonunden devlet alacakları garanti altına alınmakta ve bordro imzası kurumlarda aranmamaktadır.
​
Ama personele bordro verdiğinizi ispat etme zorunluluğu ve acılan davalarda imzalı ucret bordrosunun ispat belgesi olarak mahkemelerde ve Yargıtay’da en onemli belge ozelliğini koruması sebebi ile imza altına alınmış ucret bordrosu veya bordrodaki bilgileri iceren ucret hesap pusulası cok onemlidir.

Personel calıştığı donem ile ilgili ucret ve hakları icin dava acma hakkına sahip olduğu gibi işten ayrıldıktan sonra 5 yıl icerisinde İş Kanunu 32 Maddesi, ve 10 Yıl icerisinde Borclar Kanunu 125 Maddesi ile (Kıdem ve ihbar tazminatları icin) dava acma hakkına sahiptir. Ucret Bordrosunun veya hesap pusulası duzenlememesi veya usulune uygun duzenlenmemesi halinde delil olarak kabul edilmediği gibi yasalar gereğince usulsuzluk cezası ve idari para cezaları uygulanmaktadır.

10 kişiden fazla personel istihdam eden işyerlerinde ucretlerin 01.01.2009 tarihinden itibaren bankaya yatırılması zorunlu olduğu icin ucret bordroları veya ucret hesap pusulaları personele verilmemekte ve imzalatılmamaktadır. Bu durumun işletmeler yonunden sakıncaları bulunmaktadır. İlgili Yasalardaki uygulamaları ve yargı kararları incelediğinde durumun onemi daha fazla ortaya cıkmaktadır. 5510 sayılı yasada son yapılan değişiklikler sonucunda ucret ve diğer personel alacaklarının bankaya yatırılma şartı getirilmesi resmi kurum alacakları (Gelir vergisi ve SGK primleri) garanti altına alındığı duşunulerek bordrodaki imza bakımından zorunluluklar ortadan kalkmış olarak yorumlanmaktadır.
Ancak bordroların imzalanma zorunluluğu; 4857 sayılı iş kanunun 37 maddesi ile İşverenlerin, bankaya yatırılan ucret ve benzeri alacakların hesabını gosterir imzalı bir pusulanın personele verilmesini zorunlu tutulması, İncelemelerde İşverenlerin ucret hesap pusulasını personele verdiklerini ispatlama yukumluluğu yerine getirdiğinin ispat edilmesi durumu ve Personelin hakları icin actıkları davalarda Mahkemelerin ve Yargıtay’ın imzalı ucret bordrolarına ispat edici belge olarak itibar etmesinde cok onemlidir. Genellikle işletmelerde bordro imzalatılmasın daki zorluk veya amacının bilinmemesi nedeniyle bordro imzalatılmaktan kacınılmaktadır. Unutulmaması gereken konu Yargıtay’ın verdiği kararlarda ucret bordrolarının usulune uygun duzenlenmesi, bordrodaki bilgilerin doğru olması, personelin ihtirazı kayıt koymadan imzalanması halinde ilgili ayla ilgili alacağı bulunduğunu iddia edemez şeklindedir.

5510 sayılı SGK Yasasında Duzenlenen bordrolarda imza şart olarak konmuş ancak maddenin sonuna bankaya yatırmada imza şartı aranmaz denmektedir. SGK bakımından ucretin tahakkuk ettirilmesi ve bordronun usulune uygun duzenlenmesi yeterli sayılmaktadır.

Yukarıdaki konuları incelendiğinde devlet ucretlerin bankaya yatırılması nedeniyle imza şartını askıya almış ve Gelir idaresi ve SGK , tahakkukların yapılması vergi, SGK primlerinin odenmesini garanti altına almak icin ucretlerin bankaya yatırılması ile ilgili yapılan son yasal değişiklikleri yeterli bulmaktadır. Ancak burada onemli olan İş yasasının, İşveren ve calışan arasındaki hukuksal ilişkileri duzenleyen konularda imzanın oneminin ortaya cıkmasıdır.
- Personel ucret, fazla mesai ve diğer alacak odemelerinin doğru yapılmasını sağlamak,
- Personelin odenmeyen haklarını teminat altına almak,
- İş davaları oncesi personelin eksik odemelerine itiraz etmesini sağlamak,

Konusunda tedbirler ile sosyal sorumluluklar nedeniyle Yargıda İşverenlere karşı calışanları korunmak ve bordronun personel verilmesini sağlamak maksadıyla imza ile ilgili hukum onemsenmemesine rağmen bordroyu veya hesap pusulasını personele teslim şartını getirilmiştir.

Firmayı koruyacak tedbirler acısından bordroların imzalatılması ve personel dosyalarında yasal zaman aşımı sureleri olan 5-10 yıl saklanması gerekmektedir. Davaların, bordrodaki imzadan dolayı kaybedilmesi sıkıntı yaratacağı icin bordroların yada bordro bilgilerini taşıyan hesap pusulalarının imzalatılması saklanması gerekmektedir. Bilhassa alt işverenlerle calışan asıl işverenlerin muteselsil sorumlulukları nedeniyle imzalı bordro ve belgeleri olmaması halinde firmaların zaman aşımı suresince sıkıntıları daha fazla olacaktır.

Sonuc olarak; bordro imzası onemi nedeniyle işverenlerin personel yoneticilerinin dikkatli olmaları onemli bulunmaktadır. Ucret bordrosu ile ilgili olarak; Personel odemeleri ile ilgili bordroların kesinlikle duzenlenmeli, personele imzalatılmalı, 4857 sayılı yasaya gore zaman aşımı suresi olan 5 yıl, Borclar yasası gereğince kıdem ve ihbar tazminatları icin zaman aşımı suresi olan 10 yıllık sure boyunca saklanmalı ve personelin calışırken veya işten ayrıldıktan sonra zaman aşımı suresince dava acmasında imzalı bordroların kıymetli evrak ve kanıt olarak olarak saklanması cok onemlidir.
Haydar KARAYUNLU
S.M. Mali Muşavir / İzmir