Sevgili Melekler 4857 sayılı İş Kanunun 41. ve devamı maddelerine fazla calışma ve ucretlendirme konuları hukum altına alınmıştır.
Ulkenin genel yararları yahut işin niteliği veya uretimin artırılması gibi nedenlerle fazla calışma yapılabilir.
Fazla calışma; kanunda yazılı koşullar cercevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan calışmalardır. Genel bakımdan calışma suresi haftada en cok kırkbeş saattir. Her bir saat fazla calışma icin verilecek ucret normal calışma ucretinin saat başına duşen miktarının yuzde elli yukseltilmesi suretiyle odenir.
Tarafların anlaşması ile haftalık normal calışma suresi, işyerlerinde haftanın calışılan gunlerine, gunde onbir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir. Bu halde, iki aylık sure icinde işcinin haftalık ortalama calışma suresi, normal haftalık calışma suresini aşamaz. Denkleştirme suresi toplu iş sozleşmeleri ile dort aya kadar artırılabilir. Denkleştirme esasının uygulandığı hallerde, işcinin haftalık ortalama calışma suresi, normal haftalık iş suresini aşmamak koşulu ile bazı haftalarda toplam kırkbeş saati aşsa dahi bu calışmalar fazla calışma sayılmaz.
Fazla Sureli Calışma; haftalık calışma suresinin sozleşmelerle kırkbeş saatin altında belirlendiği durumlarda, yukarıda belirtilen esaslar dÂhilinde uygulanan ortalama haftalık calışma suresini aşan ve kırkbeş saate kadar yapılan calışmalar fazla surelerle calışmalardır. Fazla surelerle calışmalarda, her bir saat fazla calışma icin verilecek ucret normal calışma ucretinin saat başına duşen miktarının yuzde yirmibeş yukseltilmesiyle odenir.
Fazla saatlerle calışmak icin işcinin onayının alınması gerekir. Fazla calışma suresinin toplamı bir yılda ikiyuzyetmiş saatten fazla olamaz.
Zorunlu nedenlerle fazla calışma ve Olağanustu hallerde fazla calışma hallerinde yukarıdaki hukumler uygulanır.
Hafta tatili ucreti; işcilere iş gunlerinde calışmış olmaları koşulu ile (Haftalık 45 Saat) yedi gunluk bir zaman dilimi icinde kesintisiz en az yirmidort saat dinlenme (hafta tatili) verilir. Calışılmayan hafta tatili gunu icin işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o gunun ucreti tam olarak odenir.
Ulusal bayram ve genel tatil gunlerinde calışma; işyerlerinde calışılıp calışılmayacağı toplu iş sozleşmesi veya iş sozleşmeleri ile kararlaştırılır. Sozleşmelerde hukum bulunmaması halinde soz konusu gunlerde calışılması icin işcinin onayı gereklidir. İşciler, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil gunu olarak kabul edilen gunlerde calışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o gunun ucretleri tam olarak, tatil yapmayarak calışırlarsa ayrıca calışılan her gun icin bir gunluk ucreti odenir. İşcinin tatil gunu ucreti calıştığı gunlere gore bir gune duşen ucretidir.
Ornek;
a) Haftalık 45 saatten az calışan ve 23 Nisan gunu calışması ile 45 saati doldurmayan ve aylık ucreti brut 729,00 TL olan bir işci 23 Nisan gunu calışmış ise 729,00 +24,30 (bir gunluk ucret) = 753,30 TL brut ucret alacaktır.
b) Haftalık 45 saati dolduran ve aylık ucreti brut 729,00 TL olan bir işci 23 Nisan gunu calışmış ise 729,00 + 36,45 (bir gunluk ucret X 0,50) = 765,45 TL brut ucret alacaktır.
Parca başına, akort, goturu veya yuzde usulu ile calışan işcilerin tatil gunu ucreti, odeme doneminde kazandığı ucretin aynı sure icinde calıştığı gunlere bolunmesi suretiyle hesaplanır. Saat ucreti ile calışan işcilerin tatil gunu ucreti saat ucretinin yedibucuk katıdır.
Ulusal Bayram Gunu
Cumhuriyet’ in ilan edildiği 29 Ekim gunu ulusal bayram gunudur. 28 Ekim gunu saat 13.00 da başlar ve 1,5 gundur.
Resmi Bayram Gunleri
23 Nisan gunu; Ulusal Egemenlik ve Cocuk Bayramı; 1 gundur.
19 Mayıs gunu; Ataturk’u Anma, Genclik ve Spor Bayramı; 1 gundur.
30 Ağustos gunu; Zafer Bayramı; 1 gundur.
Dini Bayram Gunleri
Ramazan bayramı; arefe gunu saat 13.00 da başlar, 3,5 gundur.
Kurban bayramı; arefe gunu saat 13.00 da başlar 4,5 gundur.
Yılbaşı ve 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Gunu
1 Ocak gunu, 1 gundur.
1 Mayıs gunu, 1 gundur.
Bir gunluk ve bir saatlik fazla calışma ucretleri tablo halinde aşağıda belirtilmiştir.
muhasebenet.ten alıntıdır