Canlı organizmalar temel olarak uc yolla enerji elde edebilirler.
A-) Mitokondriyal solunum zincirileri ile.
B-) Glikozun, glikozliz basamaklarında yıkılması sırasında.
C-) Fotosentetik fosforilasyon ile.
Mitokondri, icerisinde oldukca kompleks kimyasal reaksiyonları meydana getiren mukemmel bir organeldir.Fotosenaaa yapamayan canlı organizmalarda ATP uretimi kemosenaaa yoluyla yapılır.Yani kimyasal molekullerin enzimlerle işlenmesiyle.Fotosenaaa yapabilen canlılar ise ATP lerini, ışık fotonlarından absorbe ettikleri enerjiyi kullanarak senaaalerler.Fotosenaaade ise iki devre vardır.Bu devrelerden birisinde ışık kullanılırken diğerinde kullanılmaz.
Solunum :
Solunum ile ATP elde edilmesi uc fazda gercekleşir.
1.fazda protein, karbonhidrat ve yağları Asetil - CoA ' ya kadar parcalanır.Bu parcalanma reaksiyonları sitoplazma icerisinde meydana gelir.
2.fazda Asetil - CoA molekullerini mitokondri matrixine girerek " Krebs " cemberine katılır.
3.fazda ise mitokondri icerisinde Dehidrogenaz enzimleri tarafından koparılan elektronlar, elektron transfer zincirinden gecirilerek mitokondri zarında ATP senaaalenmesini sağlar.
Solunumun ilk fazında protein, karbonhidrat, yağ ve şekerlerin nasıl yıkıma uğradıklarını en genel haliyle ozetlemeye calıştık.Şimdi ise 2.faz olan krebs cemberinde yıkıma uğrayan molekullerden nasıl ATP uretildiğini şekil uzerinde gorelim.
Şekilde, krebs cemberiyle birlikte solunumun en genel hali ozetlenmiştir.