Stoplazma hucre zarı ile cekirdek arasını dolduran sıvıdır. İcerisinde su, organik ve inorganik maddeler, vitaminler, RNA ve ceşitli salgılar bulunur.
Hucrede bulunan organeller şunlardır:
-Ribozom
-Endoplazmik retikulum
-Golgi cisimciği
-Lizozom
-Koful
-Sentrozom
-Mitokondri
-Plastidler
>>Kloroplast
>>Lokoplast
>>Kromoplast
Ribozom
Endoplazmik retikulum zarı uzerine yapışık olarak veya sitoplazmada serbest bulunur. Protein sentezinin yapıldığı ve yapıcı olan protein molekullerinin uretildiği yerdir. Yapısında protein ve RNA bulunur.
Endoplazmik retikulum
Bitki ve hayvan hucrelerinde bulunur hucre icerisinde veya hucre zarı ile cekirdek arasında, sitoplazmanın her yerinde bulunan, madde taşınmasını sağlayan bir sistemdir. Bazı maddeleri de depo eder. 3. Granullu endoplazmik retikulum • 4.Granulsuz endoplazmik retikulum
Golgi Aygıtı:
Bitki ve hayvan hucrelerinde bulunur. Hucrede oluşan maddeleri paketler ve salgı maddelerinin salgılanmasında rol oynar. Golgi Aygıtı’nın bozulması, salgıların azalmasına neden olur. Golgi aygıtı icinde bulunduğu yapıya (dokuya) gore salgı yapar
Lizozom:
Sitoplazma icinde dağılmış, etrafı zarla cevrili, icleri sindirici enzimlerle dolu keseciklerdir. Buyuk molekullu besinleri parcalayıp kucuk molekuller haline getirerek bir ceşit sindirim yapar. Lizozomun yapımında, endoplazmik retikulum ve golgi aygıtı gorev alır. Lizozomlar, taşıdıkları sindirim enzimlerini kofulların icine boşaltırlar.
Canlılar olduklerinde ve gerektiğinde, lizozomlar acılarak icindeki sindirim enzimleri hucreleri sindirir, hucre boylece olur.
Koful:
Bitki ve hayvan hucrelerinde bulunur. Hayvan hucrelerinde besin kofulu olarak bulunur. Hayvan hucrelerinde daha kucuk ve az sayıda bulunurken, bitki hucrelerinde daha buyuk ve bolca bulunan, zardan oluşmuş keseciklerdir
Sentrozom:
Hcrenin bolunmesinde gorev alır. Her birine sentroil denilen silindir şeklinde iki yapıdan oluşur.
Hayvan hucrelerinde cekirdeğin yakınında dokuz iplikcikten (silindir şekil) oluşmuş yapılardır. Bazı ciceksiz bitkilerde de sentrozoma rastlanır. Sentroiller birbirine diktir. Sentrozomlar hayvan hucrelerinde, hucre bolunmesi sırasında iğ ipliklerini oluşturur
Mitokondri:
Cift zarlı bir organeldir. Hucrenin en onemli enerji uretim merkezidir. Oksijenli solunumun yapıldığı yerdir. Enerji, besinlerin oksijenle yayılmasıyla mitekondri elde edilir.
Bitki ve hayvan hucrelerinde mitekondri bulunur. Mitekondrinin kendisine ait ribozomu vardır.
Plastidler:
Sadece bitki hucrelerinde bulunur. Besin maddelerini sentezleme ve depolama gorevi yapar. Hucre ile birlikte gelişir. Plastidler; Kloroplast, Kromoplast ve Lokoplast olmak uzere uce ayrılır.
Kloroplast: Cift zarlıdır. İc zarı duzdur. Hucre icinde enerji ureten bir başka organeldir. Bu ozelliğinden dolayı bitki hucrelerinde mitekondri miktarı azdır. Bu yapının icinde bulunan ve en onemli ozelliği olan, ışığı emen ve bitkiye yeşil renk veren klorofil bulunur.
Kromoplast: Bitkilerde yeşilden başka renk maddelerin de bulunur. Bunlara kırmızı (domates), sarı (gul), turuncu (havuc) gibi ornekler verilebilir.
Lokoplast: bitki ve hayvan hucrelerinde bulunur. Hayvan hucrelerinde besin deposudur. Renksizdir. Nişasta, protein ve yağ depo eder. Havuc, şeker pancarı, patateste bol miktarda bulunur.
__________________
Stoplazma ve organeller
Liseler0 Mesaj
●45 Görüntüleme
- ReadBull.net
- Kültür & Yaşam & Danışman
- Eğitim Öğretim Genel Konular - Sorular
- Liseler
- Stoplazma ve organeller