Sanılanın aksine aslında en ‘guvenli ’ yerlerden biri olarak ifade edilen metrolar, deprem anında da guvenilirliğini koruyan bolgelerden biri. “Fay hattına daha yakın olduğu icin daha sarsıcı bir etki yaratmaz mı?” diye merak edenlerdenseniz, iceriğimizi okumaya devam edin.
Uzmanların da bu konuda belirttiği bilgiler ışığında depreme metroda yakalanırsak ne gibi bir durumla karşılaşırız ve ne yapmalıyız sorularına yanıt bulmaya calışacağız.
Metro İstanbul Genel Muduru Ozgur Soy ve Yıldız Teknik Universitesi Ulaştırma Anabilim Dalı Oğretim Uyesi Prof. Dr. Halit Ozen, merak edilenleri tek tek acıklamıştı.
Oncelikle icinize su serpelim, yapay zekÂdan aldığımız boyle bir gorselin gercekleşme ihtimali neyse ki yok denecek kadar az. Fay hattı haritası incelendiğinde Marmara Denizi haricinde demiryollarının fay hattından gecmeyecek şekilde ve metro tasarımlarının da 8 şiddetindeki depreme kadar dayanıklı olarak inşa edildiği soyleniyor. Deprem esnasında yine de icerideki insanları cıkış istikametine doğru boşaltmanın olasılığı var ise bunun en doğru karar olduğu da belirtiliyor.
Deprem sırasında metroların tehlikeli olduğu yanılgısı oldukca yaygındır, ancak metro sistemleri, deprem anlarında en guvenli yerlerden biridir. Metro hatları, yer altında bulundukları icin yer ustunde bulunan binalar gibi deprem sallantılarına maruz kalmama avantajına sahiptir. Bu nedenle, deprem anlarında cokme veya kırılma riski cok duşuktur.
Deprem anında metroda yolculuk yapan kişilerin depremi hissetme olasılığı oldukca az.
Dunyanın her yerinde, olası bir savaş, deprem ve afet durumlarında sığınılabilecek en guvenli yer metrolardır. Bu tur durumlara gore hazırlanan araclar, her turlu simulasyon ve guvenlik onleminden geciyor. 2020 yılında İstanbul metrosunda yapılan deprem tatbikatında da boyle bir durumda ne yapılması gerektiği uygulamalı olarak gosterildi.
Peki neler yapabiliriz?
Metronun icindeyken:
Deprem esnasında metroda bulunmanız halinde size en yakın bulunan koltuğun yanında cenin pozisyonu alın, mumkunse arac icinde tutunma yerlerine tutunun. Bu esnada da başınızı bir canta gibi bir eşya ile koruma altına alın.
Anons ve duyuruları takip etmek bu esnada oldukca onemli. Yolcu tahliyesi gercekleşmediği surece aracı terk etmeyin ve guvenli bir bolgede sabit kalın. Bunun yanında metrolarda operatorler cekmediği icin 200 metrede bir bulunan “bas konuş” interkomu ile doğrudan istasyon ile de iletişim de kurulabiliyor.
Eğer metronun icinde değil de istasyondaysanız:
Peronda bulunduğunuz noktada kendinize guvenli bir alan secin ve en yakınınızda bulunan sutunun yanında comelerek bekleyin. Eğer bu esnada yuruyen merdivenlerdeyseniz sıkıca tutunun, asansordeyseniz tum katlara basın, duran ilk katta inin ve guvenli bir alana gecin. Boyle durumlarda asansorler belli bir sure devre dışı kalır; sonrasında tekrar calışır.
Mescit, tuvalet gibi ortak kullanım alanlarında ise yaşam ucgeni oluşturmak hayatî bir oneme sahip. Gorevlilerin talimatlarını ve anonslarına kulak vererek hareket etmek ihmal edilmemesi gerekenlerin başında geliyor.
Deprem anında kesilen elektriğe de bir cozum geliştirildi. İstasyonlarda bulunması gereken jeneratorler dakikalar icinde devreye girerek olası bir kesintide bile elektriğin surekliliğini sağlayacaktır. Ayrıca Metro İstanbul, AFAD tarafından oncelikli olarak enerji verilecek işletmeler arasında yer alıyor. İstanbul depreminden dolayı alınan onlemlerden bahseden Ozgur Soy, İstanbul ’un Uzuncayır Barajı buyukluğunde enerji potansiyeli bulunan bir jenerator gucune sahip olduğunu soyluyor.
Metrolar bunun yanında lojistik destek aracı olarak da kullanılacak. Olası bir depremin ardından kara yollarının olabildiğince boşaltılması gerek, bunun icin de halkın, ulaşım icin metroyu kullanması bekleniyor.
Tum bunların yanında tam donanıma sahip ekipler de bunun icin eğitiliyor. Depremde panik yapmak sadece zaman kaybettirecektir, metroların en guvenilir bolgelerden birisi olduğunu unutmamakla birlikte o an kendimize, guvende durabileceğimiz bir alan yaratmak son derece muhim.
Umuyoruz ki bu yazıdaki hicbir durumun yaşanmasına gerek kalmaz ancak onlem almak hayat kurtarır.
Kaynaklar: Metro İstanbul Genel Muduru Ozgur Soy ve Yıldız Teknik Universitesi Ulaştırma Anabilim Dalı Oğretim Uyesi Prof. Dr. Halit Ozen (Aydınlık), İstanbul Proje Koordinasyon Birimi Webtekno'yu Threads'de takip et, haberleri kacırma