Şehirden universiteye gitmek icin sabah akşam yolculuk yapanları, hatta bazılarının kampus icerisindeki yurda gitmesi icin neredeyse Ay ’a cıkması gerektiğini gorunce universitelerin neden şehirden uzağa yapıldığınımerak ettik. Akademisyen ve şehir planlamacısına sorduktan sonra ise aldığımız cevaplar ile aslında mantıklı bir sebebi olduğunu gorduk.
Siz de sebeplerini oğrenirken aklınızdan gecen universiteleri gozunuzun onune getirin. Okuyunca hak vereceğiniz universite yer secimi kriterlerini ozetledik.
Bir kampus duşunun ki binlerce donum arazi uzerine kurulu. 16 bin donum uzerine kurulu Uludağ Universitesi Universitenin kurulması icin sadece yer secimine karar verilmesi yeterli değildir. Universitenin buyukluğu, surekli olarak gelişmesi ve değişimi, akademik birimlerine yapılacak eklemeler, oğrenci sayısı, uygulama ihtiyaclarını karşılayacak mekÂnlar, sosyal ve kulturel gereksinimleri giderecek alanlar goz onunde bulundurulur.
Tıp fakulteleri, araştırma ve uygulama hastaneleri gibi sağlık birimleri, alışveriş mekÂnları, yerleşim birimleri (lojman, yurt), guvenlik birimleri ve yeşil alanlar da duşunulduğunde aslında universite kurulumu icin ne kadar buyuk bir alana ihtiyac duyulduğu ortaya cıkıyor.
Nereden bulunacak bu arsalar?
İşte bu noktada aslında universitelerin neden şehrin dışına yapıldığı daha da anlaşılır oluyor. Şehrin dışında bulunan arazilerin fiyatları, şehir icine gore daha duşuk oluyor. Arsa maliyetinin duşuk olması, şehir dışındaki arsanın kamu arazisi olması ya da kamulaştırılması başlıca sebepler arasında gosterilebilir.
Ya o arsalar, kamunun değilse? Bazı universiteler, kamunun olmayan ancak bağışlanan arsalar uzerine kuruluyor. Bazılarındaki surec ise bu kadar basit değil. Yerel yonetimde, belediye meclisinde veya universite yer secimi konusundaki herhangi bir karar mercinde bulunan kişinin eğer şehrin dışında bir arazisi varsa oraya yakın yerlerin secilmesini sağlıyor. Boylelikle kendi arazisinin değeri artmaya başlıyor, imara acılması ise arazi fiyatını daha da yukseltiyor.
Bir de bu işin mali yonu var. Bu kadar geniş arazilere devasa universiteler kurmak buyuk maliyetken şehrin dışına yerleştirilmesi ile aslında maliyetler daha da minimalize ediliyor. Zaten arazi fiyatından fayda sağlanırken geniş alana daha az maliyet olması da hesaplanıyor. Eğitim binaları, yurt, kantin, lojman gibi her bolum mahalle tasarımı gibi duşunuluyor. Bu da maliyetleri, şehrin icinde yeniden yıkıp yapmaktan daha da aşağıda tutuyor.
Universite ile gelişen ve değişen şehirler Muğla Sıtkı Kocman Universitesi Bir universite kurulması, sadece oğrencilere ve oğretmenlere fayda sağlamıyor. Kentin geliştirilmesi istenen bolge de yer seciminde onemli rol oynuyor. Kentin genel yapısı ve ihtiyacları analiz edilip yerleşke yerinin secimine karar veriliyor. Bazı universitelerin bağlı olduğu birimlerin şehir icinde varlığını surdurmesi de aslında o şehrin cehresini değiştirip gelişmesine onemli katkı sağlıyor.
Universitelerin, şehirde yaşayanlara fayda sağlaması da onemli bir kriter olarak one cıkıyor. Uludağ Universitesi Tıp Fakultesi Hastanesi Universite, toplumsal işlevlere yonelik olanaklar sunması ile sadece oğrencilerin değil şehir halkının da kullanabilirliğine uygun oluyor. Oğrenciler, şehir icinden gereksinimlerini karşılarken şehirdekilerin de universiteden faydalanması gerekiyor.
Arazi seciminde halkın rahatlıkla ulaşabileceği mesafeler seciliyor. Ozellikle ulaşımı tam gelişmemiş şehirlerde universitelerin toplu taşıma araclarına yakın olması ya da universite ile bağlantı sağlayacak yeni alternatifler yaratılması onemli.
Tabii ki tum sebepler, şehrin dışındaki universitelerde okuyan oğrenciler icin birtakım zorlukları da beraberinde getiriyor. Şehirden uzak bir universitede okuyup deneyimlerini belirtmeden gecmek istemeyenleri yorumlara bekliyoruz.
Webtekno'yu Threads'de takip et, haberleri kacırma