Sevdiğiniz birinin fiziksel ya da cinsel bir saldırı sonrasında travma yaşadığına şahit olmak ve ona yardımcı olamamak cok uzucu. Yine de denememek daha fazla acı verebiliyor. Sizin desteğiniz travma yaşayan insanların normal hayatlarına geri donebilmeleri icin oldukca onemli. Belki sevdiklerinizin acısını dindiremezsiniz ama iyileşmesine yardımcı olabilirsiniz. Travma yaşayan aile bireylerinize ya da arkadaşlarınıza destek olabileceğiniz 13 yontemi sizler icin derledik.
1. Travmanın tekrar tekrar nuks edebilecek bir şey olduğunu unutmayın
Haziran 2017 ’de bir saldırgan insanların uzerine ateş actığında, koc Matt Mika GOP basketbol takımına antrenman yaptırmaktaydı. Yaralanan ve olumden donen Matt, 1 yıl sonra travmayı atlattığını duşunmuştu. Bir sure sonra semtinde yapılan inşaat dolayısıyla duyduğu yuksek ses, onda yeniden travma yarattı.
2. Kucuk jestler tahmin ettiğinizden daha buyuk etki yaratabilir
Las Vegas saldırısından kurtulan Sarah Sauer, kucuk bir not, akşam yemeği ya da eğlenceli bir aktivite teklifi gibi jestlerin sevildiğini ve desteklendiğini hissetmesi icin yeterli olduğunu soyluyor. Bazen komşunun gunaydın demesi bile insana guven verebiliyor.
3. Sosyal medya uzerinden ulaşmak da oldukca motive edici
Travma yaşamış insanlara sosyal medya uzerinden mesaj atmak ve onlara destek olduğunuzu gostermek de sandığınızdan buyuk bir etkiye sahip. Bu gibi durumları uzucu bulan insanlar mesaj atmaktan cekiniyor olabilir. Destek olduğunuzu gosterin.
4. Sarılmak bazen ters etki yaratabilir. Sarılmadan once izin isteyin
Sarılmak insanın en temel sevgi gostergesi. Yine de ağır bir travma atlatan insanlar fiziksel temastan cekinebilir. Mika, kız arkadaşıyla samimi olabilmesinin dahi zaman aldığını soyluyor.
5. Kurbanı hicbir şekilde suclamayın
Travma yaşayan insanı suclamak kesinlikle doğru bir yaklaşım değil. “Neden şu şekilde davranmadın?” ya da “Korkmasaydın bu şekilde sonuclanmazdı.” gibi soylemler zaten travma yaşamış insanın uzerine bir de sucluluk duygusu yukler. Bu gibi soylemlerden kacının.
6. Rahat hissetmelerine yardımcı olun
Travma sonrasında insanlar rahatlamayı yeniden keşfetmek durumunda kalabilir. Kitap okumak, muzik dinlemek, konsere gitmek gibi aktiviteler icin kendilerini teşvik edin.
7. Destek gruplarına katılmak mantıklı bir adım olabilir
Benzer travmaları yaşamış insanlarla bir araya gelmek ve onların bu durumu nasıl atlattığını gormek iyi bir yontem olabilir. Eğer isterse siz de onlarla birlikte grup toplantılarına katılabilirsiniz.
8. Onlara mesafe tanıyın ve kendilerini ozgur hissetmelerini sağlayın
Travma mağduru yakınınız uzerinde baskı oluşturmayın. Eskiden cok sevdiği şeyleri yapmak bile onun icin sandığınızdan zor olabilir. Kişisel alanına mudahale etmeyin. Olanları unutması icin baskı yapmayın. Unutabilselerdi zaten unuturlardı. Acılarını anladığınızı ve saygı duyduğunuzu gosterin.
9. Kendinizi eğitin
Travma yaşayan birine destek olmak icin bilgi sahibi olmanız şart. Araştırın, okuyun ve travma yaşayan birine nasıl destek olmanız gerektiğini uzmanlardan oğrenin. Boylelikle sevdiklerinize gercek anlamda destek olabilirsiniz.
10. Travmaya sebep olan konuları konuşmaya zorlamayın
Psikiyatrist Mark G. Agresti, travma konusunu yalnızca travma yaşayan kişi konuyu acarsa konuşmanız gerektiğini soyluyor. İyi bir dinleyici olun. Cok soru sormak da bazen rahatsız edici olabilir.
11. Sabırlı olun
Sevdiğiniz kişinin travma sebebiyle normalde olduğundan farklı davranabileceğini, size kızabileceğini ya da sizden uzaklaşabileceğini kabul edin. Bunu kişisel algılamayın. Atlatmaya calıştığı surec sandığınızdan daha zor olabilir. Sabır en onemli anahtardır.
12. Olay yerine gitmek istediğinde ona eşlik edin
Travma sonrası terapinin bir parcası da travma yaşanan olay yerini ziyaret etmek olacaktır. Yakınınız bunu yapmaya hazır olduğunda ona eşlik edin ve destek olun. Travmaya dair anıların yerlerini yeni anılarla değiştirmek icin desteğinizi esirgemeyin. Kotu anıların yaşandığı yerde yapılacak keyifli etkinlikler, travmanın atlatılmasında onemli rol oynayabilir.
13. Uyarı işaretlerini fark edebilmek icin dikkatli davranın
Klinik Psikolog Doug Miller, travma kişinin dış gorunuşunu etkilediğinde daha dikkatli davranmanız gerektiğini soyluyor. Ağır travmalar yaşayan insanlar intihara, madde bağımlılığına ya da depresyona girmeye meyilli olabilirler. Buna benzer semptomları dikkatli bir şekilde takip etmek ve bir gozunuzun onların uzerinde olması faydalı olabilir. Bir şeylerin kotuye gittiğini hissederseniz uzmanlardan yardım almaktan cekinmeyin.
Kaynak: 1