Tum dunyayı etkisi altına alan koronavirusten (COVID-19) korunmak icin hijyene onem vermek ve bağışıklık sistemini guclendirmek gerekiyor. Hijyen icin elleri sık sık sabunla yıkamak (en az 20-30 saniye), el sıkışmamak, ellerimizle yuze ve goze dokunmamak şart. Peki bağışıklığımızı guclendirmek icin neler yapmalı, ne yemeli, ne icmeliyiz? Sabri Ulker Vakfı, sağlıklı yaşam ve dengeli beslenmenin ışığında bağışıklığı guclendirmek icin şu hayati tavsiyelerde bulunuyor:
1. Yeterli ve dengeli beslenin
Sağlığın korunmasında ve hastalıkların onlenmesinde yeterli ve dengeli beslenme temeldir. Yeterli ve dengeli beslenme, bağışıklığınızı guclendirecek vitamin ve mineralleri sağlayacağından hastalıklara karşı korunmada etkili olacaktır. Hicbir besin yeterli ve dengeli beslenme icin gerekli değişik turdeki besin ogelerinin hepsini icermez. Her gıda farklı besin ogesi yonunden zengindir. Bu nedenle 5 temel besin grubunda yer alan besinlerin yeterli duzeyde alımına ozen gosterilmeli. Beslenmede ceşitlilik sebze, meyve, ekmek ve diğer tahıllar, et, sut, yoğurt, yumurta, kuru baklagiller gibi besinlerden belirli miktarlarda ve belirli sıklıkta tuketmekle gercekleşir. Gunluk su/sıvı tuketiminin yeterli olması da cok onemlidir. Yeterli ve dengeli beslenme icin ornek sağlıklı beslenme tabağı modeli icin buraya tıklayabilirsiniz.
2. Taze meyve ve sebze tuketin
Taze meyve ve sebze tuketiminin bağışıklık sistemini desteklediği, boylelikle hastalıklara karşı bağışıklık sistemini guclendirici etkisi olduğu biliniyor. Bu yuzden cocukları taze meyve ve sebze yemeye teşvik etmek onem taşıyor. Yetişkinler de gun icinde ara oğunlerde taze sebze ve meyveleri tuketerek gunluk beslenmede vitamin iceriğini artırılabilir. C vitamininden zengin beslenme boğaz ağrısı, burun akıntısı gibi bazı belirtileri azaltmakta destek olabilir. Portakal, greyfurt, mandalina gibi turuncgiller yanında; ıspanak, pazı, tere, roka, marul, maydanoz, dereotu gibi koyu yeşil yapraklı sebzelerle lahana, brokoli, kereviz, pancar gibi besinlerde hem C vitamini hem de diğer onemli olabilecek vitamin ve diğer ogeler vardır.
3. Ellerinizi sık sık yıkayın
Hastalıklardan korunma yollarının başında bireysel hijyen geliyor. Gun icinde insanlarla cok fazla temas etmek, toza ve kire maruz kalmak enfeksiyon riskini artıyor. Bunun onune gecmek icin oncelikle hijyen kurallarını doğru uygulamak gerekiyor. Elleri gun icinde sık sık en az 20 saniye boyunca terchinen sabunla, tercihen el dayanır sıcaklıktaki su altında yıkamak, tokalaşmadan olabildiğince kacınmak en etkin korunma yolları arasında yer alıyor. Ayrıca hapşıran-tıksıran bireyler varsa bunların mutlaka maske kullanması ve hatta mumkunse bu kişilerin evlerinde dinlenmelerinin sağlanması gerekiyor.
4. Yeterli uyku dayanıklılığı artırıyor
Yeterli ve kaliteli uyku, bağışıklık sistemini olumlu yonde etkileyerek viruslerden korunmada ve hastalık varsa iyileşme aşamasında etkili olabiliyor. Yetersiz ve kalitesiz uyku bağışıklık sistemini zayıf duşurup, vucudu hastalıklara karşı daha dayanıksız hale getirebiliyor.
5. Mineraller, vitaminler ve yağlar…
Ozellikle cinko, magnezyum ve selenyum bağışıklık sisteminin guclenmesinde onemli rol oynar. Kabuklu deniz urunleri, kırmızı et, tam tahıllı ekmekler veya sert kabuklu kuru yemişler cinko bakımından zengindir. Selenyum ise ay cekirdeği, pekmez, balıklar, tavuk, hindi, yumurta, sut ve urunleri gibi besinlerde bulunur.
Ceviz, balık, avokado, fındık, badem gibi besinlerin icinde bulunan Omega-3 ve benzeri yağların vucut direncini artırdığı ve bağışıklığı guclendirdiği biliniyor. Ana oğunlerinizde balık ve aralarda da yeterli miktarda fındık, antep fıstığı, badem, ceviz gibi besinleri tuketerek veya salatalarınıza ekleyerek yeterli yağ alımı sağlayabilirsiniz.
Yapılan calışmalar yeterince guneş ışınlarından yararlanmış kişilerin, grip/nezle gibi enfeksiyonlara yakalanma oranının daha duşuk olduğunu gosteriyor. Guneş ışınından yeterli yararlanmayan, vucutlarında D vitamini duzeyleri duşuk olanların solunum yolları enfeksiyonlarına da yakalanma risklerinin olabileceği ongoruluyor. En onemli kaynağı guneş ışığı olmasının yanında hamsi, istavrit, somon ve ton balığı da D vitamini iceren onemli besin kaynaklarıdır.