Her anne adayı, bebeğine sağlıklı bir şekilde kavuşmayı arzular. Bu da aslında buyuk olcude, gebelik doneminde yapılan test ve tetkikler ile mumkundur. Cunku yapılan testler; erken doğum riski, ceşitli gebelik problemleri veya duşuk olasılığı gibi durumları onceden saptamak ve gerekli onlemleri alabilmek icin eldeki en onemli kozlardır. Gebelik suresince yapılan bircok test var. Hamileliğin oluşup oluşmadığını anlamak icin yapılan Beta HCG testi ile başlayan surec, doğum esnasında uygulanan NST ile son bulur. Peki ama yapılan onlarca test icinde asla aksatılmaması gerekenler hangileri?
İkili Tarama Testi Ense kalınlığı testi olarak da bilinen ikili tarama testi, 11. – 14. haftalar arasında tum sağlıklı gebelerin yaptırması onerilen bir testtir. 2000 ’li yıllardan itibaren tum dunya ile birlikte ulkemizde de rutin haline gelen test, down sendromu gibi bircok kromozom anomalisinin tespit edilebilmesi amacıyla uygulanmaktadır. Test yapılırken annenin kişisel bilgileri (yaşı, sigara kullanımı vb.), bir tup kan orneği ve ultrason goruntulerinden faydalanılır. Tum bu değerlerin ortalaması standart parametreler ile karşılaştırılarak risk olasılığı belirlenir.
Test sonucu riskli cıktıysa pozitif veya yuksek riskli ifadeleri kullanılır. Risk saptanamaması durumunda ise negatif veya duşuk risk ifadelerine yer verilir. Ancak gebelikte yapılan hicbir testin kesin sonuc vermediğini unutmamak lazım. Anne adayının ikili tarama testi sonucunun pozitif cıkması, bebekte mutlaka bir anomali olduğunu gostermediği gibi testin negatif cıkması, bebeğin kesinlikle sağlıklı olduğu şeklinde yorumlanmamalıdır. Bu testler yalnızca olasılığı belirlemeye yonelik uygulanmaktadır.
Eğer ikili testin sonucu yuksek riskli cıkarsa, duruma gore hekim uclu, dortlu tarama testlerini, amniyosentez gibi girişimsel testleri veya fetal DNA testi gibi ileri duzey testleri onerilebilmektedir.
Şeker Yuklemesi Gebelikte rutin olarak yapılmayan ancak diyabet acısından riskli gorulen her anne adayının kesinlikle yaptırması gereken testlerden biri de şeker yukleme testidir. Cunku hamilelik doneminde hormonların etkisiyle, daha once diyabeti olmayan anne adaylarında şeker hastalığı gorulebiliyor. Eğer diyabetin tanısı zamanında konup tedaviye başlanılmazsa; bebeğin iri olmasından, ceşitli anomalilere ve hatta anne karnında ani bebek olumune dahi sebep olabiliyor. Bu nedenle ozellikle ailesinde diyabet hastası olan, daha onceki gebeliklerinde gestasyonel diyabet (sadece gebelik doneminde ortaya cıkan) tanısı alan, amniyon sıvısında artış gozlenen ve hamileliği sırasında cok hızlı bir şekilde kilo almaya başlayan anne adayları, doktorlarının onerisi doğrultusunda mutlaka şeker yukleme testi yaptırmalıdır.
Gebeliğin 24. – 28. haftalarında yapılan şeker yukleme testinde, ilk olarak anne adayına 50 gr. glikoz icirilir ve yaklaşık 1 saat sonra glikoz duzeyi olculur. Değerin 140 mg/dl altında cıkması diyabet olmadığı anlamına gelir. Test sonucu bu değerin ustunde cıkarsa, bu kez anneye 100 gr. glikoz ile yeniden yukleme yapılır. Daha sonra yine kandaki glikoz seviyesi değerlendirilerek tanı konur.
Gebelik, diyabet hastalığı acısından riskli bir donemdir. Hastalık sinsi bir şekilde ilerlediğinde anne ve bebek icin hayati sonuclar doğurabilir. Bu sebeple hekimin gerekli gorduğu kişilere mutlaka şeker tarama testi yapılmalıdır.
Bazı anne adayları hamilelikte şeker yukleme testinin riskli olabileceğini duşunup testi yaptırma konusunda cekimser kalabiliyor. Ancak şunu belirtmekte fayda var; bugune kadar şeker yuklemesi yapılan hicbir gebede veya bebeğinde, bu teste bağlı gelişen herhangi bir sağlık sorunu ile karşılaşılmadı. Ayrıca test sırasında verilen glikoz miktarı, gun icinde alınan ortalama şeker oranından fazla olmadığı icin gonul rahatlığı ile yaptırılabilir.
NST Gebeliğin 32. haftasından sonra yapılmaya başlanan Non Stres Test, kısaca bebeğin iyilik halinin değerlendirilmesine yardımcı olur. Bebeğin kalp atışları, hareketleri ve varsa bunların annedeki kasılmalarla olan ilişkisi incelenir. Genellikle 32. haftadan sonra 15 gunde bir tekrarlanır. 36. haftadan sonra ise duruma gore hekim tarafından haftada bir tekrarlanması onerilebilir. Riskli gebeliklerde daha erken haftalarda başlanabilir. Testin yanıltıcı sonuclar vermemesi icin anne adayının tok karnına teste girmesi onemlidir.