Dunya, insanlığı onemli olcude tehdit eden bazıları olumcul pek cok virus ve hastalıkla dolu. Bazı hastalıklar ise tıp alanındaki gelişmeler sayesinde unutulmaya yuz tutmuş durumda. Ancak belirli donemler “geri donen” hastalıklar da var! Uzmanlar, Turkiye ’de oldukca nadir gorulen “el, ayak ve ağız” hastalığının son donemde onemli oranda arttığını ifade ediyor. Bu endişe verici iddianın sahiplerinden biri olan Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Savan Gunay, hastalığın son donemde patlama yaptığını, 4 yıllık ihtisas doneminde hastalıkla yalnızca bir kez karşılaştığı halde, son haftalarda 20 farklı vakaya şahit olduğunu dile getiriyor. Peki, ozellikle cocukları etkileyen el, ayak ve ağız hastalığı nedir, belirtileri neler? Detaylara birlikte bakalım.
2015 yılında Vietnam ’da patlak veren el, ayak ve ağız hastalığı, “Turkiye ’nin unuttuğu” hastalıklardan biriydi 2015 yılında Vietnam ’da onemli bir halk sağlığı sorununa donuşen hastalık, okulların ve kreşlerin kapanmasına sebep olacak denli yayılmıştı. Ancak el, ayak ve ağız hastalığı, Turkiye ’de oldukca nadir gorulmesine ve ulkemizde unutulan hastalıklardan biri olmasına rağmen, onemli gundem maddelerinden biri haline gelmiş durumda.
Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Savan Gunay el, ayak ve ağız hastalığının son donemde “patlama yaptığını” ifade ediyor! Gunay konuyla ilgili olarak, “4 senelik ihtisas donemi boyunca 1 vaka gormuşken, muayenehanemde bir hafta icinde 20 vaka gorunce, Sağlık Bakanlığını uyarmış ve lutfen Cok dikkatli olun demiştim.” ifadelerini kullanıyor. Ote yandan Gunay, dunya literaturunde ozellikle cocukları etkileyen hastalığın yetişkinlerde gorulduğune dair bir veri olmamasına rağmen ulkemizdeki yetişkinlerde de ağır vakalara rastlandığını ifade ediyor.
Savan Gunay ’a gore hastalığın patlama yapmasına sebep olan şey kalabalık ortamlar ve hijyen eksikliği İlerleyen surecte cok daha ağır vakalarla karşılaşmamak icin temkinli olmak gerektiğini ifade eden Gunay, vakalarda gozle gorulur bir arış yaşanmasına ilişkin olarak ise “Asıl olarak hijyenin bozulması, kalabalık ve temiz olmayan bir yaşama hali, tuvaletlerin gereği gibi temizlenmemesi bunu arttırdığı gibi, hasta kişi ile yakın temas etme, opme, sarılma, lezyonlu deriye dokunma, ortak eşya kullanma sonucunda, ya da dışkı ve idrar ile bulaşabilir.” ifadelerini kullanıyor. Ote yandan Gunay ’a gore son yıllardaki “kontrolsuz goc” de, hastalığın ulkemizde yeniden ortaya cıkmasına neden olan hususlardan.
Okullar, kreşler ve yuzme havuzları gerekli hijyen koşullarının sağlanmaması halinde hastalığın yayılmasına neden olabilir! Gunay, bu konu hakkındaki duşuncelerini ise “Okul, kreş gibi toplu yaşam alanları, yazın enfekte havuz sularının yutulması hastalığın bulaşması acısından risk oluşturur. Bizim ise deprem bolgesindeki kardeşlerimizin temizlik şartları son derece zordur.” sozleri ile ifade ediyor.
Bununla birlikte ozellikle deprem bolgesinde cok sayıda vakaya rastlandığını dile getiren Gunay, “Halen o bolgede bircok vaka gorulduğune dair hekim arkadaşlarımızdan haberler gelmektedir. Bu nedenle ulkemiz bazen cok ağır seyreden vakalarla karşılaşmamak icin cok temkinli olmalıdır.” ifadelerini kullanıyor. Peki, ne yazık ki son donemde pek cok vatandaşımızı etkileyen el, ayak ve ağız hastalığı tam olarak nedir?
Enterovirus ailesinden coxsacki isimli virusun sebep olduğu bulaşıcı el, ayak ve ağız hastalığı ozellikle 10 yaş altındaki cocukları etkiliyor Sonbahar ve yaz doneminde daha fazla gorulen hastalık, vucudun farklı kısımlarını farklı duzeylerde etkiliyor, el ve ayak bileklerinde kızarıklığa neden oluyor. Oldukca bulaşıcı olan el, ayak ve ağız hastalığının vucuttaki kulucka suresi ise 5 ila 7 gun arasında değişiyor.
Hastalığın kesin bir tedavi yontemi veya aşısı yok Ancak coğu durumda hafif seyrediyor ve etkileri kendiliğinden ortadan kayboluyor. Ote yandan hastalığa yakalanan kişilerin hijyen kurallarına daha fazla dikkat etmesi gerektiği ifade ediliyor. Uzmanlara gore hastalıktan korunmak icin yapılması gereken oncelikli şey ise yine hijyen kurallarına dikkat etmek. Bununla birlikte hasta olduğu bilinen kişilerle aynı ortamda bulunmamak ve ortak eşyaları kullanmaktan kacınmak da hayli onemli.
El, ayak ve ağız hastalığının belirtileri neler? Hastalığın en yaygın semptomu, halsizlik ve ateş. İştah kaybı, boğaz ağrısı, huzursuzluk ve yutkunma problemi de hastalıkla birlikte ortaya cıkan belirtilerden. Ote yandan ağız icerisinde ve etrafında, el ve ayaklarda suciceği benzeri kabarcıklar, takip eden surecte dokuntuler ve soyulmalar da hastalığın teşhisi icin dikkat edilen semptomlar arasında.
Kaynak: 1