Hatırlayın ya da hatırlamayın, istisnasız hepimizin annesi -ama ozellikle şu sıralar orta yaşlarda olan neslin annesi- bizi dizlerinde sallarken kısık sesle fısıldamıştır bildiği ninnileri.
O ses sadece yılların (belki de yuzlerce yılın) birikimi olan birkac sozcuk fısıldamadı kulaklarımıza. Yani ninni dediğimiz şey, sadece basit sozcuk ve melodilerin birleşimi bir şey değildi. Şefkat demekti, sevecenlik demekti, sabır demekti. Anlayacağınız ninni aslında tum bu kavramların bir semboluydu.
Annemizin dizleri ustunde bizi uykuya daldıran şey “dandini dandini dastana, danalar girmiş bostana” değildi. Bu sozlerin basit melodik bir şekilde soyleyen kişinin sesiydi, o sesin verdiği huzurdu. İlle de ana dilde olması gerekmiyordu, hatta bir “dil” barındırması da gerekmiyordu.
Olsundu, yeterdi. Yeter ki “ne olursa olsun her daim yanında olacağım, olumune de olsa seni koruyup kollayacağım” guvenini veren huzur dolu bir ses eşliğinde cıksındı.
Bu ses sadece bizim annelerimize ait değildi elbette. Bu sozcukler, dunyanın hemen hemen tum coğrafyalarında, milyarlarca annenin huzur dolu sesiyle, bir turlu uyumak bilmeyen bebeklerin uyumasına vesile oldu. Bu liste, yuzlerce yıllık bu birikimin ufak caplı bir ozetidir.
Huzurlarınızda sizler icin derlediğimiz dunyadan ninni ornekleri…
Azerice Ninni
Bu Azerice ninninin sozleri gayet anlaşılır. “Sen etirli bir cemensen” sozu dışında anlamakta sorun yaşayacağınızı sanmıyoruz. Bu sozle de “sen kokulu bir cimensin/bitkisin” demek istiyor. (Bkz. aramaya inanmak)
Yidiş Ninni
Bu da Yidiş (ustunkoru bir tanımlamayla Yahudi Almancası) bir ninni. Sozlerini merak edenler icin İngilizcesi şu şekilde:
On the road stands a tree,
it stands bent and deserted,
All the birds of that tree
have flown away.
Turn toward the west, turn toward the east,
And the rest – turn toward the south,
And the tree is left alone
abandoned to the storm.
I say to momma–“Listen,
If you don ’t stand in my way,
then, one and two,
I ’ll quickly become a bird…
I ’ll sit in the tree
And lull it
during the winter and comfort it
With a lovely tune.
And momma says, “No, child,”
And weeps bitter tears –
G-d forbid, in the tree
you might freeze.
So I say, “Momma, it ’s a waste
of your lovely eyes,
Because before you know it,
I ’ll be a bird.”
And momma cries: – Itzik, my Crown,
As G-d would want,
take a scarf with you,
Lest you catch cold.
“Put on your galoshes,
It will be a severe winter.
And take your fur hat, too.
Woe is me!
“And take your warm underwear,
put it on, foolish child,
Lest you become a guest
among the dead…
I lift my wing, but it ’s hard…
Too much, too many things
Has momma put on
her weak little fledgling.
I look sadly straight forward
into my momma ’s eyes,
Her love did not allow me
to become a bird…
On the road stands a tree,
it stands bent and deserted,
All the birds of that tree
have flown away.
İspanyolca ninni
Sozleri İspanyolca ve İngilizce olarak şu şekilde:
A la nanita nana nanita ella nanita ella (nana means lullaby or nanny)
Mi niña tiene sueño bendito sea, bendito sea (my child is sleepy, bless her, bless her)
Fuentecita que corre clara y sonora (little stream that runs clear and loud)
Ruiseñor que en la selva cantando llora (Nightingale that in the jungle sings sadly)
Calla mientras la cuna se balansea (Hush, while the cradle rocks)
A la nanita nana, nanita ella
Fransızca ninni
(La Petite Poule Grise / The Little Grey Chicken)
Fransızca her zamanki naifliğini bu ninnide de sergiliyor. Dildeki bu inceliğe ayrı bir hayranız.
There was the little grey chicken
that went to lay an egg in the church
Having laid a little egg
That the child ate all warm
There was a little black chicken
That went to lay an egg in the armoire
Having laid a little egg
That the child ate all warm
There was a little white chicken
That went to lay an egg in the barn
Having laid a little egg
That the ate all warm
There was a little red chicken
that went to lay an egg in the moss
Having laid a little egg
That the child ate all warm
Yunanca ninni
Bu ninni size tanıdık gelebilir. Guz Sancısı filminde de kullanılmıştı.
Afrika ninnisi
Olağanustu bir ninni. İngilizce sozler de var bu ninnide. Tadı damağınızda kalacak. Sozleri de aşağı yukarı şu şekilde:
Thula, thula mtwana
Thula, thula, thula mtwana
Ungakhai Umama akekho
Umama uzobuya
Thula mtwana
Be still, be still, be still my child
Be still, be still, be still my child
Do not cry, mother is absent
Mother shall come back
Japonca ninni
Etkileyici bir ninni de Japonya ’dan. Araştırmalarımız sonucunda sozlerinin İngilizce karşılığı şu:
Hushabye, fall asleep,
o little one, for isn ’t it cute,
the face of a sleeping child?
a child that lays awake crying, [hushabye!]
looks so hateful indeed [hushabye! hushabye!]
Hushabye, fall asleep, o little one!
today is the 25th day of your birth tomorrow,
we shall leave [hushabye!]
for the shrine [hushabye! hushabye!]
İsvec ninnisi
Malmo yoresinden bu ninninin İngilizce sozleri şu şekilde:
Lullaby, my little darlings
On the sky, the stars travel
The beams of light dance on the moons bent bridge
and the mist is hovering on a feather light silver shoe
and your wishing dreams come and leave.
Lullaby, my little darlings
In this world there are sorrow and joy
You have alot to learn, little do you comprehend
Be quick to give and do not expect to get
when your wishes come and go.
Ermenice ninni
Bu eserin adı “Agna Oror”. Eser, yıllarını Anadolu ’nun kırsal bolgelerini karış karış gezip binlerce halk şarkısı derlemekle geciren Gomidas Vartaped ’in topladığı eserlerden sadece biri. Gomidas apayrı bir liste konusudur, ama hakkında bilgi edinmek isteyenler şuraya bakabilir. Bu ninninin sozlerinin İngilizce cevirisi şu şekilde:
You are priceless, flawless too,
There is no one who can compare to you.
Sleep, my child.
I could go and bring over the moon to you,
The moon and the stars are flawless, too.
Sleep, my child.
Bulgarca ninni
Bu ninninin sozlerini maalesef bulamadık ama adını biliyoruz; Kokichentse, Momichentse.
Ladino ninni
İspanyol Yahudilerinin konuştuğu bir tur İbranice olan Ladino bu ninninin sozlerinin İngilizcesi şu şekilde:
Sleep my dear little son, sleep without worry or pain.
Close your pretty eyes, sleep, sleep peacefully.
You will come out of your swaddling clothes
and you will go to school.
Y ai y, my dear little son, you will learn your ABC.
You will leave the school and you will go to the square.
Y ai y, my dear little son, you will learn to be a merchant.
You will leave the square you will go on to further study.
Y ai y, my dear little son then you will be the best!
Katalanca ninni
Katalanca, İspanya ’da ozellikle Barselona ’da konuşulan bir dildir. Bu eser de bu dilde fakat ninni olmak icin fazla mistik sanki. Duyup duyabileceğiniz en guzel ninnilerden biri muhtemelen. Ha bir de intikam filmleri listemizin 2. sırasındaki muhteşem filmin muziklerinden bir tanesi: Eseri bu kadar buyuleyici kılan ses de Montserrat Figuera ve Arianna Savall ’a ait.
Rusca ninni
Ninni olmak icin fazlaca ağır bir eser daha. Hocam boyle bir parca uyuması icin bir bebeğe soylenir mi Allah aşkına! Uyku demek huzur demektir. Bu ninni bildiğiniz “şimşek cakınca koridorun bir ucunda gorunup kaybolan tırstırıcı kız cocuğu” karakterli film muziği. Ruslar işte, ne diyelim.
Hintce ninni
Bu da Hindistan ’dan bir ninni.
Danca ninni
Danca bu ninniyi Himmerland adlı grup seslendiriyor.
Almanca ninni
Bu da Almanya ’dan kısa bir ninni. O kadar kaba bir dilden boyle bir parca cıkmasına insan gercekten hayret ediyor. Kısa ama vokalin de etkisiyle cok seveceksiniz.
Cukci ninnisi
Haklı olarak soracaksınız şimdi “Hocam Cukci de neyin nesi” diye. Cukciler Sibirya ’da yaşar. Ninnileri de en az adları kadar garip. Bu parca bir bebeğe soylenir mi ya da dinletilir mi diyeceksiniz. Uzatmayalım, haklısınız.
Arapca ninni
Arapca sozleri linkteki videonun hemen altında yazdığı icin ayrıca yazma gereği duymadık.
Farsca ninni
Bu da aynı coğrafyanın diğer buyuk ve koklu kulturunden, İran ’dan bir ninni.
Turkce ninni
Dandini Dandini Dastana ’yla bitirmesek olmazdı. Başka bircok ornek var ama bunun yeri ayrı sanki. Ninninin kendisi de etkileyici ama bu videoda yapılan animasyon ninninin onune gecmiş gibi. Bunun da İngilizce sozlerini yazacaktık fakat “dandini”yi nasıl cevireceğimizi bilemedik. 🙂 O yuzden Turkce sozlerle idare edin.