Aklınıza mukayyet olun; Perseid meteor yağmuru başlıyor. En son 1992 yılında Dunya ’nın cok yakınından gecen Swift-Tuttle kuyruklu (koskoca kuyruklu yıldıza verilen isim de yurek burkuyor gercekten) yıldızından kopan parcaların oluşturduğu Perseid gok taşı yağmuru 12-13 ağustos gecesi cıplak gozle gozlemlenebilecek. NASA meteor uzmanlarına gore bu yıl, eski yıllarda gorulduğu gibi saatte ortalama 80 yerine, 150-200 meteor gorebilme şansımız olacak. Yani hava karardıktan sonra her şehirden gozlemleyebilirsiniz. Tabi İstanbul-Ankara gibi plaza ışıklarının medeniyet sayıldığı illerimiz fazla beklenti icinde olmasın. Parlak şehir ışıkları ne yazık ki boyle harika manzaraları gormemizi engelliyor. Buralarda Ay ’ın net gorulebilmesi bile bir mucize. Biz umudumuzu kaybetmeyelim yine de…
Peki bu duşen meteor parcalarına ne oluyor?
Bu kadar guzel bir manzarayı cıplak gozle izleyip, “Allah ’ım ne olur Berk Melisa ’dan ayrılsın, benim kapıma gelsin” diye değişmez dileklerimizi sıralarken başımıza gelebilecek en sacma şey meteorun dileğimizi gercekleştirmek yerine uzerimize duşmesi olurdu herhalde. Her turlu imkansız şekilde olup gittiğimiz cennet vatanımızda meteor altında kalarak can veren vatandaşımız neyse ki yok. Ama insan merak etmeden de duramıyor: Arkadaş bu meteorlar nereye duşuyor? Karadeniz ’den Akdeniz ’e yurdumuzun her deniz kıyısı beldesinin bir adet Akvaryum adında koyu olduğu gibi, Meteor adında tekne turlarının vazgecilmez bolgeleri de mevcuttur. Cemre misali bir denize, bir havaya, bir de toprağa duşebilen bu meteor hadisesinin kendine ait bir borsası olduğunu biliyor muydunuz? Ustelik Bingol ’de…
Bingol Sarıcicek Koyu ’nun yıllık gok taşı cirosu 1 milyon lirayı gecti
Tarım ve hayvancılıkla uğraşan, bir kısmı da buyukşehirlerde donemsel işlerde calışan koylulerin yaşadığı Sarıcicek, şimdilerde ABD, Rusya ve Avrupa ’dan gelen meteor avcılarının en onemli adreslerinden biri. Haberturk ’ten Serkan Akkoc ’un haberine gore, 2 Eylul 2012 gecesi dunya yorungesindeki Vesta asteoridinden kopup atmosfere girdikten sonra buyuk bir patlamayla parcalanan meteor, Sarıcicek Koyu ve cevresine sacıldı. Kendi halinde yaşamını surduren koylunun hayatı o gece değişti. İşi gucu bırakan koyluler, yaşlısından cocuğuna, gece gunduz demeden, dağ taş meteor parcası arıyor. Herkesi topyekun seferber eden bu cabanın nedeni, meteor tuccarlarının akın ettiği koyde, goktaşının 1 gramının 60 dolara kadar alıcı buluyor olması…
Başlangıcta koy ve cevresinde goktaşlarını toplayanlara deli gozuyle bakılmış; taşların altından bile değerli olduğu fark edilince butun koy kendini dağa taşa vurmuş 🙂
Şu anda Elazığ, Tunceli, Diyarbakır, Şanlıurfa gibi yakın illerden insanlar buraya otobus kaldırıp ya da kamyonların arkasına doluşup taş aramaya gelmekte. Kim bilir belki bu haber duyuldukca ulkenin geri kalanı da yavaş yavaş Sarıcicek koyune doluşup taş ustunde taş bırakmayana kadar buranın altını ustune getirecektir. Burada insanların başını yerden kaldırmadan konuşmasının sebebi tevazudan değil, gozlerin devamlı yerde taş aramasından kaynaklanıyor. Bingol ’un kahvelerinde memleket meseleleri değil sadece goktaşı konuşuluyor ki NASA ’da bile arada Kim Kardashian ’ın poposundan bahseden oluyordur. Anlayacağınız
Bulunan goktaşları uzerine donen şehir efsanelerinin ardı arkası kesilmiyor
En iyi goktaşı hangi bolgede bulunur, en buyuk parcayı kim bulmuş, kim gramını kaca satmış, bir goktaşının sahtesi ile gerceği birbirinden nasıl ayrılır, hangi yıl iyi goktaşı yaptı… Butun Sarıcicek koyu meteor uzmanı olmuş cıkmış. Malzeme cok olunca hikayeler de giderek şehir efsanelerine donuşmuş. Orneğin, buyuk boyda taş bulan bir kişinin hastanede tedavi altına alındığı soyleniyor. Taşın gece ışık tutulunca parladığı ve daha kolay bulunduğu dedikodusu yuzunden ise halen gecenin zifiri karanlığında elleri fenerli insanlar dağlarda tepelerde goktaşı arıyor. Bu kadar aramaya Sarıcicek ’in altından petrol ya da antik kent cıkarsa şaşırmayın.
Başına konan talih kuşunu iyi değerlendiren koy halkı giderek zenginleşiyor
Koy arazisinin ortasından yol gecmesi, kopru gecmesi, arazinin B2 kapsamına alınması gibi durumlara alıştık. Bir anda devletleşen mısır tarlası ya da kamulaşarak yazlık site haline gelen hazine arazileri sayesinde pek cok zenginleşen vatandaşımız var. Ancak goktaşı ile zenginleşen koylu az rastlanır bir durum. Şu an Sarıcicek ’te yaşayan koylulerin 1 milyon liranın uzerinde satış yaptığı belirtiliyor. Meteor parcalarından buyuk paralar kazananlardan kimileri ev, araba almış. Gramlık satış yapabilenler borclarını sıfırlamış.
Goktaşı bulanlar arasında Hasan Beldek, rekoru elinde tutuyor
Beldek, Sarıcicek Koyu yakınındaki tepede tam 1475 gramlık meteor parcası bulmuş. Bir dinlenme tesisinin oto yıkama bolumunde aldığı bahşişler karşılığında calışan 30 yaşındaki Beldek, kayınvalidesinin ve baldızının ısrarı ile başlıyor taş aramaya. 3-4 saat aradıktan sonra siyah parlak bir taş bulup o kadar heyecanlanıyor ki; hemen ailesini arayarak haber veriyor ve etraftan başka taş aramaya gerek duymadan eve donuyor. Meteor parcalarının gramı koye gelen meteor tuccarları arasında 60 dolara rahatlıkla alıcı bulurken, Hasan Beldek ’in elinde yaklaşık 1.5 kiloluk bir servet yatıyor. Taşın değeri 250 bin lira ama Beldek, internet sitelerinde taşın gramının 200 dolardan satıldığını oğrenince biraz daha beklemeye karar vermiş. Kendisine yapılan 300- 350 bin lira arasındaki teklifleri de şimdilik reddediyor. Yıllardır ailesiyle birlikte turlu ekonomik sıkıntılar icinde yaşayan Beldek ’in konuyla ilgili acıklamaları ise şu şekilde:
“Bu bize Allah ’ın bir lutfu. O taş benim kısmetim olarak orada beni bekliyormuş. Gittim ve onu oradan aldım. Bundan sonra bir nebze olsun ailecek rahatlamak istiyoruz. Meteor parcaları internet sitelerinde bizden aldıklarından cok cok yuksek fiyatlara satılıyor. O yuzden ben de şimdiye kadar soylenenden daha fazla verecek bir muşteri olursa diye bekliyorum. Eğer iyi bir rakama elimden cıkarabilirsem Bingol ’de 2 daire alıp İstanbul ’da kardeşlerimle beraber calışabileceğim bir borekci acmak istiyorum.”
Konuya bilimsel acıdan yaklaşan tek kişi ise koyde internet kafe işleten Nezir Ergun
2 Eylul ’un ertesi sabahında evinin bahcesine duşen taşları toplayan Ergun, daha sonra durumu Bingol Universitesi Fizik Bolumu ’ne bildiriyor. Olaya İstanbul Universitesi ve en sonunda NASA da dahil oldu. Başlangıcta taşların değerini kendisinin de bilmediğini soyleyen Nezir Ergun, onemli bir miktarı Bingol Universitesi ve NASA yetkililerine verdiğini anlatıyor. Bu kurumların yaptığı araştırmalarda Bingol ’un Sarıcicek Koyu ’ne duşen meteoridin en kıymetli meteor taşlarından “Howardite” turu olduğu belirtildi. Taşın icinde 60 ’a yakın element var ve bunların arasında yoğun bir şekilde titanyum ve mangan bulunmakta. Ayrıca eser miktarda altın, toryum ve uranyum da var.
Perseid ’e geri donersek
Yazının başında da belirttiğimiz gibi 12-13 ağustosta Perseid meteor yağmuru var ve saatte 150-200 tane “ah aşkım yıldız kaydı hadi dilek tutalım” anı yaşayacağız. Bize sorarsanız dilek dilemektense o meteor kayıp nereye duştu, bunu takip etmekte fayda var.