Daha onceleri Dostoyevski, Charles Darwin, Bertnard Russel gibi sayısız duşunurun de ifade ettiği bircok sozden sonra kifayetsiz muhteris veya cahil cesareti olarak Turkce ’ye cevirebileceğimiz Dunning-Kruger Etkisi, resmi keşfi ve uzmanlarca tanımlanması 96 ’lı yılları bulmuş. Sendromu, Cornell Universitesi ’nin iki psikoloğun Justin Kruger ve David Dunning ’in tanımladığı bir algılamada yanlılık eğilimi ozetle, “Cehalet, gercek bilginin aksine, bireyin guvenini artırır” diye tanımlıyor ve vardıkları sonuclar arasında şunlar yer alıyor:
– Niteliksiz insanlar ne olcude niteliksiz olduklarını fark edemezler.
– Niteliksiz insanlar, niteliklerini abartma eğilimindedir.
– Niteliksiz insanlar, gercekten nitelikli insanların niteliklerini gorup anlamaktan da acizdirler.
– Nitelikleri, eğitimle artırılırsa, aynı niteliksiz insanlar, niteliksizliklerinin farkına varmaya başlarlar.
HÂl bu kişilerden muzdarip olduğumuzu anlatan, gunumuzun problemi olmaya devam eden sendromu hemen tanıyabilmeniz icin işte size birkac ipucu…
1.“Ben bilirim”, “En iyisini ben yaparım” sozlerini sıkca duyarsınız.
Her şeyi en iyi kendilerinin bildiklerini iddia ederler.
“Dunyanın sorunu, akıllılar hep kuşku icindeyken aptalların kustahca kendilerinden emin olmalarıdır.” B. Russell
2. Bilgiyi, eğitimi aşağılama eğilimindedirler hatta eğitimin aşağılanacak bir şey olduğunu savunurlar.
Bir profesorun bilgisiyle dalga gecebilir, uc dil bilen bir insanı aşağılayabilir ve hatta cevresindekileri de buna inandırmaya calışırlar.
“Cahillik, daha sıklıkla bilgiyi değil, guveni doğurur; ısrarla şu veya bu problemin bilimle cozulemeyeceğini iddia edenler, cok bilenler değil, az bilenlerdir.” C. Darwin
3. Kesinlikle yanlış yapmaları mumkun değildir. Onların inandığı, doğru kabul ettiği şeyler her zaman doğrudur.
Kendi doğrularının ve duşuncelerinin dışında başka bir duşunceye inanmazlar.
“Cehalet, genellikle bilgi sahibi olmaktan daha cok ozguvene sebep olur.” C.Darwin
4. Ustlerindeki kişilere saygısızlık etmezler ama altındakileri ezmede hicbir beis gormezler.
Kendinden yuksek kişilere sevgi ve saygıdan kacınmazken, altındaki insanlara tam tersi davranır ve sorduğunuzda boyle bir şeyin olmadığını iddia ederler.
5. Bugun ak dediğine yarın kara der ama demediğini iddia ederler.
Soylediğini unutan yalancı gibi dun soylediğini bugun inkar eder. Ustelik bunu yuzune vuranları o kişinin başka alandaki eksikliklerini, zaaflarını yuzune vurarak ustunluk sağlamaya calışırlar.
“Dunyanın sorunu akıllılar hep kuşku icindeyken, aptalların kustahca kendilerinden emin olmalarıdır.” Sokrates
6. Başarısız olmaları halinde, başarısızlıklarını hic yaşanmamış hale getirmeye calışırlar.
Başarısız olduğunu hatırlamak istemez ve kimsenin hatırlamaması icin elinden geleni yapar.
7. Her şeye hazırlıklıymış gibi davranmayı cok severler.
Hakkında hicbir fikri olmayan, ongoremediği olaylar karşısında bile sanki bu olayı yıllar oncesinden gormuş gibi davranmayı severler. Onemli olan sizi de buna inandırmaktır.
8. Her şeyi kendileri halletmek isterler.
Bir alanda uzman kişiler, kendi alanlarının dışındaki işleri uzmanlarına bırakma eğilimindeyken, bu sendromdan muzdarip kişilerin matematikten mimariye, kimyadan sağlığa kadar her alanda ustun fikirleri vardır ve kendilerine sorulmadan yapılan her iş biraz eksiktir.
9. İşinde cok iyi olduğuna yurekten inanan “yetersiz”, kendini ve yaptıklarını ovmekten, her işte one cıkmaktan ve haddi olmayan gorevlere talip olmaktan en kucuk bir rahatsızlık duymayacaktır, aksine bunu bir ‘hak ’ olarak gorecektir.