Bazen bir tabloya bakar, anlatmak istediklerini anlamaya cabalarız. İcimizde garip bir his oluşturur, icimizi burkar bazen de. Bakmak ile gormek arasındaki fark ise tam olarak burada karşımıza cıkar. Sanatcıyı anlamak, eserini anlamak icin bakmaktan cok daha fazlasına ihtiyacımız olur.
Kubizm, Georges Braque ’ın bir tablosunu goren bir sanat eleştirmeni olan Louis Vauxcelles ’in bu tablo icin “kucuk kupler” sozunu kullanmasıyla ortaya cıkmıştır. Pablo Picasso, 20. yuzyılın en onemli ressamlarından biri olmak ile birlikte kubizm akımının onculerindendir.
Bakmak yerine gormemiz gereken, tarihin acı gercekliğini asla unutmamamız, yaşanılan acıları, adaletsizliği, bir katliamı unutturmamak adına resmedilen unlu ressam Pablo Picasso ’nun Guernica ’sını ele aldık…
1937 Yılı. Yer İspanya. Francisco Franco yonetiminde bir ic savaş yaşanmaktaydı.
Adolf Hitler ve Benito Mussolini de Francisco Franco ’yu destekliyordu.
Franco yonetimindeki milliyetci topluluklar Cumhuriyet Hukumeti olan bolgelere girmeye başladı. Bask Hukumeti kendini bolgesini korumaya calıştı.
Guernica ise bu saldırı icin son derece onemli bir stratejik yere sahipti. Franco ’nun faşist yonetiminden kacan insanlar Guernica ’ya akın ediyordu. Nufus giderek artmıştı.
Hitler ’in bombaları denemesine izin verildi…
Franco, aralarının cok iyi olduğu Hitler ’in silahlarını Guernica uzerinde denemesini onaylamıştı. Kendine karşı olanın olumunu onemsemeyen faşist bir diktatordu Franco. Halkın en yoğun şekilde, şehirde olduğu gunu secmişlerdi. Şehir pazarının kurulduğu gun idi.
Sivil direnişi yok etmek adına, askeri anlamda hicbir savunması olmayan kent tam 3 saat boyunca bombalandı.
Bask Hukumeti ’nin yaptığı acıklamada olu sayısı en az 1.654, yaralı sayısı ise 889 idi…
O donemde Paris ’te yaşayan Picasso bu acı katliam icin eskizler cizmeye başladı.
Paris ’te surgun halinde olan İspanya Hukumeti, Paris Dunya Fuarı ’nda sergilenmek uzere, Picasso ’dan bir tablo yapmasını istemişti fakat Guernica ’nın bombalanmasına kadar Picasso cizecek bir şey bulamamıştı.
Saldırıdan sonra Picasso cizimlerine başladı ve 15 gun icerisinde Guernica ’yı yarattı.
Picasso bu katliam icin şu sozleri soylemişti:
“İspanya ’nın mucadelesi, insanlara, ozgurluğe yapılan saldırıya karşıdır. Ressam olarak hayatım boyunca surekli sanatın olumune karşı durmaya calıştım. Benim gericilikle ve olumle anlaşma icinde olduğumu kim bir an icin bile olsa duşunebilir? Uzerinde calıştığım ve Guernica ismini vereceğim resimde, ve son zamanlardaki tum eserlerimde, İspanya ’yı acı ve olum okyanusuna batıran askeri sınıfa duyduğum nefreti acıkca gostermekteyim…”
11 Temmuz 1937 yılında Guernica Paris Fuarı ’nda, İspanya ’nın temsil ettiği binanın giriş kısmında sergilendi.
Hitler ’in Paris ’i işgal ettiği donem icerisinde Picasso, Guernica ’yı coğaltarak insanlara dağıttı.
Kucağında cocuğunu cansız bedenine sarılarak ağlayan bir anne:
Guernica Paris ’ten sonra Amerika ’ya gonderildi. Fakat Picasso faşist duzen bitmeden tablonun İspanya topraklarına girmesini istemedi.
Faşist duzen yıkıldı, Cumhuriyet kuruldu ve 1981 yılında Guernica topraklarına gonderildi. Fakat Picasso bunu goremeden hayata veda etmişti.
Guernica ’ya hic gitmemiş olan Picasso, yaşanılan acıların bencil bir fikir ile benimsenilmesinden ziyade kendi acımız gibi hissedilmesini resmetmişti.
Nazi Subayı, Guernica ’ya baktı ve Picasso ’ya, “Bunu siz mi yaptınız?” diye sorduğunda, Picasso; “Hayır, siz yaptınız.” diye yanıtladı.
Anti savaş ikonu olan “Guernica” gunumuzdeki en onemli eserlerden biridir. Sanatın sadece gorsel hazlar icin değil, toplumsal olaylara bir bakış acısı olduğunun en buyuk kanıtlarındandır Guernica. Renk yoksunluğu, yaşanılan acının resime yansıtılmasıdır. Bu katliam renklerle canlandırılamaz, acının en belirgin rengi gridir. Sanatın tek amacı insanlarda haz duygusu uyandırmak değil, farkındalık yaratmaktır da.
Yararlanılan Kaynaklar; 1. 2. 3.