
Toni Morrison Biyografisi Nobel Edebiyat Odulu sahibi yazar, yazdıklarıyla Afrikalı Amerikalı insanın yaşamını anlatan Toni Morrison Amerikan romancılığının en onde gelen temsilcilerinden biri sayılmaktadır. Toni Morrison, 18 Şubat 1931 tarihinde ABD, Ohio ’da Lorain ilcesinde İşci bir ailenin dort cocuğun ikincisi olarak doğmuştur. Annesi Ramah (née Willis) ve babası George Wofford ’dır. Lorain Lisesinde okudu. Asıl adı Chloe Anthony Wofford olup, 1949 yılında Howard Universitesi ’nde lisans eğitimi yaparken, kolay telaffuz edilmesi icin ismini Toni ’ye cevirmiştir. 1955 yılında Cornell Universitesi ’nde yuksek lisansı yaptıktan sonra Texas, Houston'daki Teksas Southern University'de iki yıl sure ile oğretmenliğe başladı. 1957 yılında ise Washington'a docent olarak gitti. Washington'da Howard Universitesi ’nde yedi yıl boyunca İngilizce oğretmenliği yaptı.
Toni Morrison, cocukluğunda ve gencliğinde sıklıkla Jane Austen ve Lev Tolstoy kitapları okudu. 1957 yılında Washington'da Harold Morrison evlenip 1964 yılında boşandıktan sonra doğduğu yer olan Ohio ’da Lorain ilcesine taşındı. Kısa sure sonra Toni Morrison, 1964 yılında New York'ta Random yayınevinde editorluk yapmaya başladı. 1985 yılına kadar aynı işi surdurdu. Burada daha cok siyahların edebiyatından sorumlu oldu. Edebiyatla yakından ilgilendiği bu yıllarda bir yandan da İnsan Hakları Hareketi'nde aktif bir rol ustlendi.
Toni Morrison, başlıca uğraş alanı olarak sanat ve edebiyatta beyazların dikte ettiği değerlere bağlı olmayarak siyah edebiyatını ve estetiğini oluşturmayı secti. Oğretmenlik yıllarında yazdığı kısa oykuleri bir kez daha gozden gecirerek uzerinde duzeltmeler yaρan Toni Morrison, boylece ilk romanı En Mavi Gozler'i oluşturdu. Bu roman annesinin sevgisini kazanabilmek icin herşeyden once mavi gozlere ve sarı saclara sahip olmayı dileyen Pecola Breedlove adlı siyah kızın kaderini anlatmaktadır.
Ancak Pecola'nın annesinin sevgisi tumuyle yanlarında calıştığı beyaz ailenin kızına yonelmiş gibi gorunmektedir. Genc kız bir de babası tarafından tecavuze uğrayınca hamile kalır ve bebeğini doğururken aklını yitirir. Yazar bu romanında beyazların saptadıkları guzellik olcutlerine ve bir kadının değer olcutu olarak dış gorunuşe itibar etmesine karşı gelir.
1983'de Albany New York State Universitesine atanan yazar, yeni yetişmekte olan yazarlara altı yıl boyunca ders verdi. Oğretim elemanlığı yaptığı yıllarda Sethe adında kole kadının oykusunu anlattığı Sevgili adlı romanı yayınlandı.
1987 yılında yazdığı Sevgili (Beloved) adlı romanıyla 1988 yılında Pulitzer Odulu ’nu kazandı. 1993 yılında butun yapıtları icin Nobel Edebiyat Odulu'nu kazandı.
Toni Morrison, 1957 yılında Washington DC'de Jamaikalı mimar Harold Morrison ile evlendi. Slade Morrison, Harold Ford Morrison adlarında 2 oğlu oldu. 1964 yılında boşandı. Oğlu Slade Morrison 22 Aralık 2010 tarihinde Pankreas kanserden oldu.
1989 yılında edebiyat bilimleri Profesoru olarak New York'ta Princeton Universitesi'ne gecen Toni Morrison, uc yıl sonra yayınlanan Jazz adlı romanında 20'li ve 30'lu yıllarda Harlem'de yaşanan siyahların panoramasını ςizdi. 2006 yılında Princeton Universitesi'nden emekli oldu.
Siyah halkın dili olan Toni Morrison, 1993 yılında Nobel Edebiyat Odulu'nu alan ilk Afro-Amerikalı yazar oldu.
Beloved adlı romanı, 1998 yılında yonetmen Jonathan Demme tarafından aynı isimle filme cekildi. Filmde Oprah Winfrey, Thandie Newton, Danny Glover, Kimberly Elise, Jude Ciccolella gibi oyuncular oynamıştır.
2005 yılında yeni bir opera olan Margaret Garner icin libretto yazdı. Toni Morrison ’a 2005 yılında Oxford Universitesi tarafından Fahri Doktora verildi. 2011 yılında Morrison, Rutgers Universitesi'nden Fahri Doktor derecesini aldı.
29 Mayıs 2012 tarihinde ABD Başkanı Barack Obama tarafından Ozgurluk Madalyası ile odullendirildi.
2016 yılında American Fiction'da PEN / Saul Bellow Başarı Odulu'nune layık goruldu.
Toni Morrison, 5 Ağustos 2019 tarihinde Montefiore Medical Center Moses Division, New York, ABD'de 88 yaşında oldu.
Kitapları:
Roman:
1970 - The Bluest Eye (En Mavi Goz)
1973 - Sula
1977 - Song of Solomon (Solomon'un şarkısı)
1981 - Tar Baby (Katran Bebek)
1987 - Beloved (Sevgili)
1992 - Jazz (Caz)
1993 - Cennet
1996 - Slave Narratives (Kolelik Oykuleri)
2003 - Love (Aşk
2004 - Remember: The Journey to School Integration (Unutmayın: Okul Butunleşmesine Yolculuk)
2008 - Merhamet
2015 - God Help the Child (Tanrı Cocuğu Korusun)
Tiyatro Oyunu :
1985 - Dreaming Emmett