Tomris Biyografisi Tomris, MO 6. yuzyılda yaşadığı sanılan, İskitler (Saka) ulkesinin kralicesidir. Asıl adının Demir olması gereken fakat eski Yunan tarihcilerinin Tomiris ve Demurus diye adlandırdıkları bu kadın, İskitler (Saka) ulkesinin kralicesidir. Unlu Turk hukumdar Alp er Tunga ’nın torunu olan ve “Sakalar ’ın anası” olarak bilinen Tomris Hatun, kocası Alp Han ’ın vefatı (6. yuzyıl) ile devletin başına gecerek tarihte ilk kadın Turk hukumdar olmuştur.

Saka Devleti (bazı kaynaklarda İskitler) Orta Asya ’nın bir bolumu, Avrupa ’nın doğusu ve Karadeniz ’in kuzeyinde kurulmuş bir devlettir. O yıllarda Pers Kralı Kiros, Yeni Babil Krallığı ’na son verip Mezopotamya ’yı hÂkimiyeti altına almıştı. İskitler Pers ’lere gercekleştirdikleri yıpratıcı akınlarla sorun olmaya başlayınca İskitlerin saldırılarını kesin şekilde durdurmayı amaclayan Pers kralı, İskitlere karşı seferler duzenledi. Pers Kralı Kiros ’un İskitlerle olan mucadelesi hakkında en ayrıntılı bilgiler Herodot‘a aittir. Herodot ’a gore, Kiros Babil ’i ele gecirdikten sonra İskitler uzerine sefere cıkmıştır. İskit hukumdarı Tomris ’e elci gondererek kendisiyle evlenmek istediğini bildirmiştir. Tomris Hatun, ılımlı bir politika izlemesine ve savaşa yanaşmamasına rağmen Perslerin Saka topraklarına ataklarının sonu gelmiyordu.
Sakalar bu akınlar karşısında geriye cekilmekte, tarlaları yakmakta ve su kuyularına zehir koymaktaydı. Bu stratejiyle başa cıkamayan ve kovalamacadan bıkan Pers hukumdarı Kiros ve askerleri surekli geri donmek durumunda kalıyordu. Bunun uzerine Kiros, Tomris Hatun ’un kendisiyle evlenmesi halinde saldırılara son vereceğini bildirse de teklifi reddedildi.
Tomris Hatun ’dan aldığı ret cevabı uzerine hiddetlenen ve buyuk bir orduyla Saka topraklarına giren Kiros ’un ordusunda eğitimli kopekler de bulunuyordu. Bu defa Tomris Hatun kacma yerine savaşmanın daha isabetli olduğunu gordu. Saka ordusunu toplayıp duşmanın birkac kilometre yakınında mevzilendi.
İki ordu arasına bir eğlence cadırı kurduran Kiros bu şekilde bir tuzak tasarladı. Tomris Hatun ’un oğlu Spargapises de cadıra karşı atağa gecip birkac Pers askerini oldurmeyi başarsa da kendisi de olmekten kurtulamadı. Tomris Hatun ’un oğlu sağ ele gecirilmiş ancak koz olarak kullanılmak istemediğinden intihar etmiştir. Haberi almasıyla buyuk bir uzuntu yaşayan Tomris Hatun, Kirus ’u kanla doyurmaya yemin etti. Bu yemini unlu tarihci Herodot tarafından da tarihe not duşulmuştur.
Tomris Hatun ’un oğlu Spargapises esir duştuğunde sarhoşluktan ayılıp aklı başına gelince ellerinin cozulmesi icin Kiros ’a yalvarmıştır. Bu isteği yerine getirilince Perslerin elinde esir olmaktansa olmeyi tercih edip ani bir hareketle kendisini oldurmuştur. Oğlu ve askerlerinin bir kısmının olduğunu haber alan Tomris, Kiros ’a bir mesaj gondermiş: “Olanlardan gururlanma, cesaret ile değil hile ile kazandın. Oğlumun olusunu bana geri ver ve ordularıma ettiğin hakarete rağmen cezalanmadan ulkemden cık git. Eğer boyle yapmazsan İskitlerin guneş tanrısı uzerine yemin ederim ki, ne kadar haris olursan ol seninle başa cıkacağım”. demiştir.
Ertesi gun iki taraf MO 528 da Oxus Bolgesi ’nde sabah vaktinde cok şiddetli cetin bir muharebeye giriştiler. Perslerin en iyi askerleri olan Olumsuzler Birliği ’ne karşın, Sakalar ozellikle ok atmada buyuk bir maharet sergiliyorlardı. Savaş kopekleri de onları durduramadı. Sonuc olarak, ceşitli kaynaklarda;
• Turan Taktiği
• Kurt Oyunu
• Hilal Taktiği
adı verilen bozkır savaş stratejisiyle bu kanlı mucadeleyi Sakalar kazandı. Olenler arasında Pers Hukumdarı Kirus da bulunuyordu.
Savaşın ardından Tomris elinde kan dolu bir tulum ile oluler arasında Kiros ’un cesedini aramıştır. Kısa bir sure sonra Kiros ’un cansız bedenini bulup kafasını kanla dolu olan tulumun icine sokmuş ve şu sozleri soylemiştir: “Canım sağ ve savaştan zaferle cıktım. Ama sen hileyle oğlumu yakalayarak onu oldurdun. Şimdi sana soz verdiğim gibi. Hayatında kan icmeye doymamıştın şimdi benim elimden kana doyuyorsun”.
Tomris Hatun Kiros ’un kesik kafasını; “Kan icmeye doymazdın. Şimdi ben seni kan ile doyuruyorum” diyerek ici kan ile dolu bir fıcıya atarak intikamını almış oldu.
Tomris (temir,demir) Hatununun hikayesini ise sadece destanlarımızda değil, tarihci Heredot (MO.490-425) Heredot tarihinde de anlatmaktadır. Bu hikaye bu kadarla da kalmaz, yuzyıllar boyunca bircok batılı ressama Kirus ’un feci akıbeti ve Tomris Hatun ’un hikayesi ilham kaynağı olur ve defalarca bu sahneyi resmederler.
Peter Paul Rubens'in cizdiği "Tomris Efsanesi" eserinde Tomris'in Fars hukumdarı Kiros'un başını kan dolu kaba duşurmesi.
Gunumuz Turkce ’sinde adı “demir iz” anlamına gelen Tomris Hatun ’un ismi, Turk coğrafyasında bir cok bolgede kız cocuklarına verilerek yaşatılmaya devam etmektedir..
Saka Turklerinin Kadın hukumdarı Tomris, biraz sonra atlarını olume surecek olan savaşcılarının onunde durdu ve yurekleri titreten bir sesle gurledi.” Geriye yalnızca bizler kaldık. Bircoğu kadınlardan, ama erkeği kadar yiğit kadınlardan oluşan bir halk ve ordu...
Karşımızdakiler acunun en vahşi, en acımasız ve en kalabalık ordusu. Ancak biliyorum ki gok kubbenin altındaki hicbir ordu, şu dolunayın altında ateş sacan gozlerinizden daha cesur değil. Ve yine biliyorum ki yeryuzundeki hicbir ordu, yurdu ve halkı icin carpan ulu yureklerinizden daha buyuk değil… Gunumu aydınlatan guneş, gecemi aydınlatan ay ve atalarımın ruhları uzerine and olsun ki atımın ciğnediği bu toprak kanımla kızıla boyansa da kimsenin, hele ki o hain Perslerin esareti altına girmeyeceğim…”
Hanlarının ardından Saka Turk savaşcılarının hepsi aynı coşkuyla gurledi. “And olsun.” Gok kubbenin her zerresi kahraman kadınların tiz cığlıklarıyla dolmuştu artık. Arkalarına bir kez olsun bakmadan surduler atlarını savaş meydanına. Onde Tomris Han, ardında savaşcıları… Yeryuzu daha once, olume boylesine arzulu at koşturan bir millete tanıklık etmemişti… Tarih, Milattan Once 15 Aralık 528 ’i gosterdiğinde Asya Bozkırları akıl almaz bir savaşa tanıklık ediyordu. Bir tarafta, 9000 ’i kadın olmak uzere 13.000 kişilik Saka Turk Ordusu. Diğer tarafta ise Pers İmparatoru Buyuk Kirus ’un kumandasında, 100.000 ’in uzerinde askeri ile Pers Ordusu. Başlarında, Turklerin İlk Kadın Hukumdarı Tomris Han ’ın bulunduğu Saka Turkleri icin bu savaş, tam anlamıyla bir varlık-yokluk mucadelesiydi ve bu mucadelede tek bir silahları vardı. Ozgurlukleri İcin Olumu Hice Sayan Savaşcı Ruhları…