Meslek edinmek amacıyla gittiğimiz lise ve universitelerden mezun olduğumuzda cok az kişi istediği mesleği yapıyor. Cevrenizde mutlaka bir meslek lisesinden mezun olup o işi yapmayan ya da universitede okuduğu bolumden cok farklı bir işle uğraşan insanlar vardır. Okuduğumuz okullarda bilgiler, meslek edindirmeye yonelik verilseydi o zaman durum değişir miydi? Dil oğrenmek isteyen biri aynı zamanda edebiyat oğrenmek zorunda olmasaydı belki dil alanında daha başarılı olabilirdi. Bakalım İsvicre eğitimde nasıl bir yol izliyor?
İsvicre ’de zorunlu eğitim 6 yaşında başlıyor
İlkokul, 2 yıl devam eden okul oncesi eğitimle beraber 8 yıl surebiliyor. İsvicre ’de okul oncesi eğitim zorunlu olmasa da ebeveynler cocuklarının 1 veya 2 sene okula hazırlık icin eğitim almasını tercih ediyor. Coğu cocuk 2 yıl okul oncesi eğitim alsa da bu eğitim bazı kantonlarda zorunlu değil. İlkokuldaki cocuklar hem kendi kantonlarının dilini oğreniyor hem de farklı resmî dillerden birinin de eğitimini zorunlu olarak alıyor.
Her kantonda farklı eğitim veriliyor
İsvicre toplam 26 kantondan oluşuyor. Bu kantonların her birinde farklı bir eğitim sistemi kullanılıyor. Bazı kantonlarda ilkokul 4 sene, bazılarında 5 sene, bazılarında 6 sene okutuluyor. Ancak coğunlukla ilkokul 6 yıl suruyor. Okullarda verilen yabancı dil eğitiminin secimi de kantonlara gore değişiyor. 4 resmî dile sahip olan İsvicre ’de oğrencinin bulunduğu kanton hangi dili konuşuyorsa o dilin eğitimi veriliyor. Bunun yanında bir de İngilizce eğitimi var ki bu tum kantonlarda ortak. Ayrıca okulların yonetimi, haftalık tatiller, ders programları, mufredatlar da değişiklik gosteriyor.
İsvicre ’de ortaokuldan sonra zorunlu eğitim bitiyor
Yine kantonlara gore değişiklik gosterse de zorunlu eğitim genellikle 9 sene suruyor. 6 yaşında okula başlayan cocuklar 15 yaşında zorunlu eğitimini bitirmiş oluyor. İsteklerine gore liseye ve universiteye devam edebiliyorlar.
Ortaokullarda eğitimin yonu oğrencinin kararına bağlı
Ortaokul, İsvicre ’de yaşayan oğrencilerin zorunlu eğitimlerinin son basamağı. Bu basamaktan sonra oğrenciler ilgi ve yeteneklerine gore okulları tercih ediyor. 3 ceşit ortaokul bulunuyor: Realschule (zanaat ve endustri okulu), Sekundarschule (belli mesleklere hazırlık okulu), Bezirkschule (endustri, ticaret, zanaat okulu). Okullardan Skendurschule ve Bezirkschule, Realschure ’a gore daha başarılı oğrencilerin bulunduğu okullar. Bu sebeple o okullarda eğitim almak isteyen oğrenciler bir sınava giriyor.
Ortaokulu bitirip liseye devam eden oğrenciler yine istedikleri alanda eğitim alabiliyor
Oğrenciler zorunlu eğitimi bitirip liseye devam etmek istediklerinde yeteneklerini fark ederek istedikleri alana yoneliyorlar. Lise sonunda da aldıkları diplomayla istekleri doğrultusunda universiteye gecebiliyorlar. Oğrenciler liselerde; bolgesel dili, İsvicre ’nin farklı bir resmî dili, başka bir yabancı dil, matematik, edebiyat, sanat, muzik, coğrafya, tarih, bilim, ekonomi ve spor alanlarında farklı eğitimleri secme hakkına sahip.
Her universite ve lise kendi sınavını yaparak oğrenci alıyor
Lise başvurularında oğrencilerin ortaokuldaki sınav sonuclarına bakılıyor. Universite icinse yine kantondan kantona değişiklik gosteriyor. Bazı universitelere giriş icin yalnızca lise sonunda alınan “Matura” diploması yeterli goruluyor. Bazı universitelerde ise 12-13 yıl sonunda verilen ortaokul sonunda verilen diplomalar hazırlık sınıfında okumaları şartıyla kabul ediliyor.
Başarılı oğrenciler ortaokulun son senesinde universite icin hazırlıklara başlıyor
Her ortaokul, oğrencilerini yeteneklerine uygun olarak meslek edindirmeye yonelik eğitiyor. İsvicre ’de ortaokullar, oğrencilerin sectikleri alanlara gore farklılık gosteriyor: Oberschule (sanat okulu), Realschule (meslek okulu), Sonderschule (oğrenme gucluğu ceken oğrenciler yararına olan okul) ve Unterstufe und erster Teil Mittelstufe Gymnasiums (başarılı oğrencilerin bulunduğu okul). Başarılı oğrencilerin olduğu okulda oğrenciler, ortaokulun son 2 senesinde (7-8.sınıf) lise derslerine calışmaya başlıyor ve 9.sınıfa geldiklerinde de İsvicre Federasyonu ’ndan kazandıkları hakla universite hazırlıklarına başlıyorlar.
Okullarda not sistemi bulunmuyor
1 ve 6 arasındaki notlar iyi olarak değerlendiriliyor. 6 puan cok iyi, diğer puanlar ise yeterli sayılıyor. Sınıfı gecme seviyeleri ise ana dil, yabancı dil ve matematik başarısına bağlıdır.
Coğu kişi universite okumadan da meslek sahibi oluyor
Ortaokuldan itibaren oğrencilere meslekî eğitimler veriliyor. Ayrıca zorunlu eğitim ortaokuldan sonra sona eriyor ve oğrenciler ortaokul sonunda bir işte calışacak kadar donanıma sahip oluyor. İnsanların coğu universite okumasa da eğitimini aldıkları alanlarda calışabiliyor. Akademik bir kariyer duşunen oğrenciler ise universite eğitimine ve hatta yuksek lisans eğitimine devam ediyor. Fakat belirttiğimiz gibi universiteye gelene kadar oğrenciler ilgilendikleri meslek alanlarıyla ilgili eğitimi almış oluyor.
Universite eğitimi, staj ve teorik eğitim olarak iki bolumden oluşuyor
Federal bir ulke olan İsvicre ’de her universitenin ders programı farklıdır. Oğrencilere oncelikle sectikleri meslekle ilgili hazırlık kursları veriliyor. Bu kurslarda işin tanımı ve neler yapıldığı gibi şeyler acıklanıyor ve oğrenciye yavaş yavaş iş oğretiliyor. Staj eğitiminin ardından universite teorik eğitimle devam ediyor ve işin teorik bilgileri veriliyor. Ozellikle uygulamalı eğitim veren universitelerin puanları oldukca yuksek.
İsvicre ’de ozel eğitim ihtiyacı olan cocuklar icin secenekler bulunuyor
İsvicre ’de ozel eğitime ihtiyacı olan cocuklar, doğumdan 20 yaşına kadar uzmanlardan eğitim ve destek alma hakkına sahipler. Cocuklar bulunduğunuz kanton icindeki kuruluşlar tarafından değerlendirilip gercekten ihtiyacı varsa cevredeki ucretsiz okullara yonlendiriliyor.
Kaynak: 1 2 3