İnsanlar neden 1 Nisan ’ı Şaka Gunu ilan etmişler? Neden 1 Mart, 1 Ocak vs değil de 1 Nisan ’ı hala Şaka Gunu olarak kutluyoruz? Eğer bu soruları siz de kendi kendinize soruyor ama cevabını bulamıyorsanız derdinize ortak olabiliriz😃. Hazır bugun 1 Nisan Şaka Gunu iken, gelin bu sorunun cevabını birlikte oğrenelim.
1 Nisan Şaka Gunu, ulkemiz dışında ABD, Kanada, Belcika, Hollanda, Japonya, İsvicre gibi dunyanın bircok yerinde kutlanıyor. Bu gunde insanlar birbirine hem en tuhaf hem en sinir bozucu hem de en unutulamayacak (!) cinsten şakalar yapabiliyor🤦*♀️ Bulaşık sungeriyle ıslak kek şakası Oyle ki, bu gun kimilerimiz icin son derece sinir bozucu gecebiliyor🙈
Peki bazılarımız icin neşe kaynağı olan; bazılarımıza ise sinir harbi yaşatan 1 Nisan Şaka Gunu nasıl ortaya cıktı? 1 Nisan Şaka Gunu tarihcesi, kokeni nedir?
Bununla ilgili farklı iddialar var. Bunlardan en eskisi ise; Antik Roma ’da Kibele kultu takipcilerinin kutladığı Hilaria festivallerine kadar gidiyor Hilaria, Latincede “neşe” anlamına gelir. Kibele kultunun takipcileri, bu festivallerde farklı bir kılığa girerler, halktan kişilerle ya da yargıclarla alay ederlerdi. Bu eğlence biciminde Mısır efsanesi İsis, Osiris ve Seth ’ten ilham aldıklarına dair rivayetler vardır.
Ayrıca bu gun, Pagan kulturunde 1 Nisan ’a denk gelen Fous Bayramı ’na da karşılık gelir Ote yandan insanlar bu bayramı Hindistan ’da “Holi” ismiyle, 31 Mart gununde birbirlerine ilginc hediyeler alarak kutluyorlar 1 Nisan Şaka Gunu tarihcesi soz konusu olduğunda karşımıza Haclılar ile Muslumanlar arasındaki mucadele de cıkıyor. İddiaya gore bu gunun kokeni, Haclıların Endulus Muslumanlarının son kalesi olan Gırnata ’yı ele gecirmek icin devreye soktukları hileli bir plana dayanıyor 15. yuzyıl sonlarında Haclı ordusu, İspanya ’daki Endulus Muslumanlarının son kalesi olan Gırnata‘yı kuşatmışlardı. Ancak kış şartlarının da etkisiyle kaleyi bir turlu ele gecirememişlerdi. İddiaya gore, 31 Mart gecesinde Haclıların komutanı bir elinde İncil, bir elinde Kur ’an-ı Kerim ile kaledekilere şoyle demiş:
“Şu iki kitap uzerine yemin ederim ki, teslim olursanız bu akşam size bir şey yapmayacağım”
Onun bu sozunun ardından Muslumanlar oldurulmemeleri karşılığında kaleyi Haclılara vermişler. Fakat ertesi sabah, yani 1 Nisan gunu Muslumanlar olumle burun buruna gelmişler. Ve Haclılara “Bizi oldurmeyeceğinize dair yemin etmiştiniz, bize soz vermiştiniz.” demişler. Ancak artık iş, işten gecmiştir. Haclıların komutanının bu tepkiye verdiği cevap ise; “Benim sozum size dun akşam icindi, bugun icin size bir sozum yoktur.” şeklinde olacaktır. Ve verilen emir ile o gun Muslumanlar oldurulur. Bu yuzden 1 Nisan Şaka Gunu yerine Hile Gunu olarak anılmaktadır.
Bir başka efsaneye gore, 1 Nisan Şaka Gunu kokeni Fransa ’ya uzanıyor. Her şey, bir “yılbaşı” inatlaşması ile başlıyor. Sonrasında bu inatlaşma, yerini Nisan 1 şakasına bırakıyor Fransa Kralı IX. Charles, 1564 yılında yılbaşını 1 Nisan ’dan 1 Ocak tarihine cekti. Fakat bazı kişiler bunu protesto etti ve 1 Nisan ’ı yılbaşı olarak kutlamaya devam etti. Onların bu şekilde inatlaşması 1 Nisan ’da geleneksel olarak şaka yapan; alay eden insanları beraberinde getirdi. Bu kişiler, 1 Nisan ’ı yılbaşı olarak kutlamaya devam edenlerle alay etmek icin geleneksel olarak şakalar yaptılar.
Hatta 1 Nisan ’ı yılbaşı olarak kutlamaya devam edenlere “Nisan Balığı” (Poisson d ’avril) ya da “Nisan aptalları” ismini vermişlerdi. Dolayısıyla o donemde 1 Nisan ’ı Şaka Gunu yerine “Aptallar Gunu” olarak ilan ettiler.🙈 Fakat yıllar sonra Fransızlar, her yılın 1 Nisan gununde yaptıkları şakaları kulturlerinin bir parcası olarak gorduler. Sonucta, Fransa ’da başlayan akım, daha sonra diğer ulkelerde de kendisini gosterdi.
Ote yandan 1 Nisan Şakası Gunu, İngiltere ’de de April Fools ’ Day (Aptallar Gunu) olarak geciyor. Hatta İngilizler, bu gun icerisinde şakalarını sadece oğlene kadar yapabiliyorlar. Yani işlerini oğleden sonraya bırakmıyorlar😃 İngiltere ’de 1 Nisan şakası ile ilgili en eski yazılardan biri, 1698 yılına ait. Bu yazıya gore 1 Nisan şakası, aslanların yıkandığına inanan insanların Londra Kulesi ’ne gitmesi suretiyle yapılmış.
Ayrıca bu gun, İskocya ’da Gowk veya Cuckoo gunu olarak gecer. Bu gunlerde insanlar şaka amaclı sahte işlere gonderilir. Hatta bu duruma “gowk avlamak” derler Gowk, kelime anlamı olarak guguk kuşu demektir ve aptal olmayı simgeler. Ancak buna ek olarak bir de Tailie Day‘i kutlarlar. Boylece Şaka Gunu, iki gunluk bir olay haline gelir. Tailie Day ’de ise popolarına sahte kuyruk takarak; ya da “kick me” (bana vur) gibi yazılar yapıştırarak şakalar yaparlar🙈
BONUS: Biraz da soğuk esprileriyle sosyal medya fenomenliği yolunda emin adımlarla ilerleyen Mustafa Akdoğan ’dan bahsedelim.😁 Okumak icin tıklayın Kaynak: 1, 2, 3