
Thomas More Biyografisi 1516 yılında yazdığı Utopya adlı eserinde ideal hayalî bir ada ulkenin siyasi sistemini tarif etti. Bu eseri ile edebiyatta yeni bir nesil yarattı. Thomas More, 7 Şubat 1478 tarihinde Londra, İngiltere ’de doğmuştur. Babası yargıc Sir John More'dur. 8 yaşında girdiği St. Anthony okulundan sonra 16 yaşında 1490 yılında Canterbury Başpiskoposu John Morton'nun hizmetine girdi ve 1492 yılına kadar burada eğitim gordu. Ardından Başpiskopos John Morton'nun sayesinde Oxford Universitesi'ne girdi. 1494 yılına kadar 2 yıl burada eğitim gordukten sonra babasının ısrarıyla Oxford'u bırakıp Londra'ya geri dondu ve 1496 yılında hukuk oğrenimi gormeye başladı. 1499 yılında 21 yaşında geldiğinde bir avukat olarak Londra Barosu'na kaydoldu.
1499'da Hollandalı yazar Desiderius Erasmus ile tanıştı aralarında sıkı bir dostluk başladı. Oyle ki Erasmus, 1509'da basılan “Deliliğe Ovgu” adlı eserini Thomas More'a adadı. Boylelikle, savaşlara, calışmadan yaşayan asalak aristokratlara ve idam cezasına karşı oluşu gibi humanist kişiliğinin onemli unsurları konusunda ortak paydaya sahip bir yoldaş edinir. Hukuk eğitimi aldığı yıllarda dahi rahip olmak istediği icin manastır yaşamı yaşamaktaydı. Bunun neticesinde mezun olduktan sonra 1501-1504 yılları arasında keşiş olmak amacıyla bir manastıra cekildi. 1504 yılında Avam Kamarası secimlerine katılmaya karar verdi. Parlamentoya secilince manastır hayatına son verdi.
Thomas More, parlamentoya secildikten sonra hem Parlamentoda yasama faaliyetlerine katıldı hem de avukatlık işlerine devam etti. Thomas More, kralların mutlak iktidarına şiddetle karşı cıkıyoıyla paylaşıyordu. Bu yuzden zamanla Kral VII. Henry'nin ofkesini uzerine cekti. Kralın ofkesinden kurtulmak icin seyahate cıkmak zorunda kalan More, VII. Henry'nin 1509'da olmesi uzerine ulkesine geri dondu.
1510 yılında yargıclığa atanan Thomas More, humanist tutumuyla halkın sevgisini kazanmaya başladı.
Thomas More, 1513-1518 yılları arasında; İngiliz tarih yazıcılığının ilk başyapıtı sayılan History of King Richard III (Kral III. Richard'ın Tarihi) adlı kitabını Latince ve İngilizce olarak yazdı. Bu arada 1515 yılının Mayıs ayında bir İngiliz-Felemenk ticaret antlaşmasını gozden gecirmek icin gorevlendirildi. Felemenk ’te başlayıp Londra ’ya donuşunde tamamladığı Utopia adlı kitabını Aralık 1516 ’da tamamladı.
Ust duzey devlet gorevlerine karşı isteksiz olmasına rağmen Kral VIII. Henry onu 1517 yılında kendi hizmetine alıp ozel danışmanı yaptı. Kral VIII. Henry onu Kutsal Roma-Cermen İmparatoru Şarlken'e elci olarak gonderdi, bu başarılı diplomatik gorevinin ardından 1521 yılında şovalye unvanı ile onurlandırıldı.
Daha sonra 1521 yılında Hazine Bakanlığı'nda yardımcı veznedar olarak gorev yapmaya başladı. Aynı zamanda Kralın sekreteri olarak da gorev yapmaya başladı. Zamanla yetki ve gorevleri arttı; resmî belgeleri yazmaya, yabancı elcileri karşılamaya, Kral VIII. Henry ile Lordlar Kamarası başkanı Kardinal Thomas Wolsey arasında iletişimi sağlayan birincil kişi hÂline gelmeye başladı.
Daha once şovalye olduğundan 1523 yılında şovalye unvanıyla Middlesex kentinden Lordlar Kamarası'na secildi. 1524 ’te Oxford, 1525 ’te Cambridge universitelerinin yoneticisi oldu. 1525 yılında da Avam Kamarası Başkanı secildi. Aynı yıl Lancaster Dukluğu'nun şansolyesi oldu ve Britanya'nın kuzey topraklarında geniş yetkiler elde etti.
1532 yılında Kral VIII. Henry Act of Supremacy adİngiltere Kilisesi'nin başı ilÂn ediyordu ve ulkesini Katolik dunyadan kopartarak Anglikan mezhebini kuruyordu. Thomas More, bu donemde protestanlığı eleştiren kitaplarıyla Kral ile olan ilişkisi gerildi. Kısa sure sonra hem katolikliğe bağlı olduğu icin, hem de Kral'la catışmak istemediği icin sağlık problemlerini bahane ederek 16 Mayıs 1532 tarihinde istifa etti.
İstifa etmesine rağmen Kralın hışmından kurtulamadı. Once mallarına el konuldu, ardından ceşitli bahanelerle sorgulandı. 1533 yılında Anne Boleyn'in İngiltere Kralicesi olarak ilan edildiği tac giydirme torenine katılmayı reddedince şimşekleri uzerine cekti.
Kralı kilisenin başı olarak gormemeyi surduren Thomas More, Mart 1534'te Act of Supremacy'yi kabul ettiğine dair yemin etmeye zorlandı. Bu yasaya direnmesi uzerine tutuklandı ve Londra Kalesi'ne hapsedildi. Aynı yıl yargılanmaya başlanan More, başlarda sessiz kalmak istedi. Ancak hakkında vatan hainliğine varan asılsız iddialar one surulmesi uzerine konuşmaya başladı. Konuştuğunda Act of Supremacy'nin Tanrı'nın yasalarına aykırı olduğu ve parlamentonun kimseyi Kilise'nin başı olarak ilÂn edemeyeceğini soyledi. Bu sozleri uzerine olum cezasına carptırılan More, 6 Temmuz 1535'te başı kesilerek idam edildi.
Thomas More, Kral Henry VIII ’in İngiliz kilisesinin başına gecme niyetine ilke olarak karşı cıkması, kendi siyasi kariyerinin sonunu hazırlayıp hain olarak idam edilmesine sebep oldu. Olumunden 400 yıl sonra, 1935 ’de Papa XI. Pius tarafından aziz ilan edildi.
Thomas More, 1505 tarihinde Jane Colt ile evlendi. Eşi 1511 yılında oldu. Margaret Roper, John More, Elizabeth More, Cicely More adlarında 4 cocuğu oldu.
Thomas More, 6 Temmuz 1535 tarihinde Londra, İngiltere ’de 57 yaşında idam edilerek olmuştur.
Thomas More unlu yapıtı Utopya ’da, Amerigo Vespucci ’nin seyehatindeki gozlemlerinden faydalanır. Onun ulaştığı kara parcasındaki; ozel mulkun bulunmadığı, altına onem verilmeyen, her şeyin ortak paylaşıldığı ve hukumdar kavramının bilinmediği bir dunyayı tasfir ederek yuceltir. Tek farkla ki; Vespucci ’nin uygarlıktan yoksun yerlileri, More ’da uygarlık sahibi gozukur.
Utopia, butunuyle akıl yoluyla yonetilen, ortak mulkiyete dayalı bir kent devletini betimliyordu. More ’a gore birey ve toplum yaşamında bencilliğe karşı tek care ortak mulkiyetti; insan hata işlemeye her zaman yatkın olduğuna gore kotuluğu gidermek değil, azaltmak amaclanmalıydı. Utopia'da ayrıca ceza sistemi, devlet denetiminde eğitim, dinsel coğulculuk, boşanma, otenazi ve kadın hakları gibi konular işleniyordu. Kısa sure icinde bircok Avrupa diline cevrilen yapıt, yeni bir edebiyat turunun oncusu oldu.
Thomas More, Desiderius Erasmus'un Yeni Ahit cevirisini yorumlayan şiirler yazdı. More ’un Latince şiirleri 1518'de, Utopia ve Erasmus'un Epigrammata'sıyla (Yazıt) birlikte tek cilt icinde yayımlandı. Olcu ve tarz bakımından buyuk ceşitlilik gosteren şiirlerde işlenen başlıca konular hukumet bicimleri, kadınlar ve olumdu.
Kitapları :
1513 - 1518 - Kral III Richard'ın Tarihi
1516 - Utopya
1532 - Tyndals'ın Yanıtlarına Tekzip
1533 - Savunma
1533 - Fatih
Utopya'dan:
Bizim toplumumuzda kadınlar, rahipler, hizmetciler, dilenciler coğunluk yararlı bir iş yapmaz. Zenginlerin varlığı dolayısıyla da gereksiz luksler icin cok emek harcanır. Utopya cumhuriyetinde bunların onune gecileceğinden calışma 6 saat olarak belirlenmiştir. Eğer artık değer ortaya cıkarsa, gunluk calışma saati kısıtlanır. Aile ataerkildir. Evlenen oğul babasıyla oturur. Eve sığmazsa yeni bir eve aktarılınır. Kentler buyurse yeni bir kent kurulur. Hayvanların oldurulmesi, ozgur yurttaşlar zalimliği oğrenmesin diye kolelere havale edilir. Yemek kamuya ait salonlarda yenir ve buradaki ayak işlerini de koleler gorur. Evlenirken hem erkeğin hem kadının bakir olması esastır. Demirin olmadığı adada bunu sağlamak icin dış ticaret yapılır.
Savaş zaferleri ile ovunulmez, ancak zorunluluk halinde savaşa girilir ve mumkunse paralı askerler tutulur. Altın ve gumuş birikimi savaş icin yapılır. Gundelik hayatta ise altın ve gumuş oturak ya da hayvan zinciri olarak kullanılır ki nefret edilsinler. Mutluluğu zevkte bulan bir ahlak ve cilecilikten uzak bir dinsel tutum soz konusu. Kadınlar da rahip olabilir, rahipler onurlandırılır ama toplumda guc sahibi de değillerdir. Tanrıya inanmayanlar yurttaş sayılmaz ve siyasal yaşantıya katılmazlar ama hicbir bakımdan rahatsız edilmezler.