Bedeni ve zihni dinlendirmek icin uykunun ne kadar onemli olduğunu duymuşsunuzdur. Sadece dinlenmek icin değil bazı hastalıklardan korunmak icin de yeteri kadar uyumak onemlidir. Uzmanlar, uyku eksikliğinin depresyon, kalp hastalığı ve diyabetle ilişkili olduğunu iddia ediyor. Hayatın her aşamasında uykunun onemi sabit kalırken, uyku ihtiyacı yaş aldıkca değişim gosteriyor. Peki sizin gunluk ne kadar uykuya ihtiyacınız var?
Ne kadar uykuya ihtiyacınız var? İnsanların yaşlandıkca daha az uykuya ihtiyac duyduğu soylenir. Bu yargı tamamen yanlış olmasa da uyku ihtiyacı her donem 7 saatten daha fazladır. Bu surenin altında uyumak ceşitli sağlık sorunlarına yol acabilir.
Yeni doğan: 14 – 17 saatBebek: 12 – 16 saatYurumeye başlayan bebek: 11 – 14 saatOkul oncesi: 10 – 13 saatİlkokul donemi: 9 – 12 saatGenc: 8 – 10 saatYetişkin: 7 – 9 saat Yetişkinlerin ihtiyac duyduğu uyku suresi hayatlarının geri kalanı boyunca sabit kalıyor. Fakat yaş aldıkca uyuma problemleri ortaya cıkabiliyor. Yasal olarak 18 yaşında yetişkin bir birey olsanız da araştırmalar beynin 25 yaşına kadar geliştiğini gosteriyor. Bu gelişmenin sağlıklı bir şekilde tamamlanabilmesi icin kaliteli bir uyku şart. Fakat bu yaşlardaki insanlar, genellikle universite ya da iş hayatına başlıyor. Bu durum ise uyku suresini etkiliyor. Okula devam etmek ya da işe başlamak daha gec uyumakla ve erken kalkmakla sonuclanır. Bu durum yetersiz uykuya sebep olurken ruh sağlığı olumsuz yonde etkilenir. 2019 yılında Suudi Arabistan ’da yapılan bir araştırma, oğrencilerde uyku eksikliğinin anksiyete ve depresyona sebep olduğunu ortaya koyuyor. Uyku eksikliğinin ruh sağlığı uzerindeki etkilerini ortaya koyan sayısız calışma bulunuyor. Hepsinin ortak yargısı ise yetersiz uykunun ruh ve beden sağlığını olumsuz bir şekilde etkilediği yonunde.
16 – 39 yaş arası uyku Uyku ihtiyacı ozellikle bu yaş aralığında kendini fazlasıyla hissettiriyor. İnsan beyni 26 – 39 yaş aralığında tamamen gelişmiş olsa da uyku hala hayati oneme sahiptir. Bu yaş aralığında genellikle evlilik ve ebeveynlik gibi buyuk donum noktaları yaşanır. Amerikan Tiroid Derneği verilerine gore, kadınların yuzde 10 ’u doğum sonrasında tiroid hastalığı geliştiriyor. Tiroidin otoimmun bir duruma bağlı olarak geliştiği duşunuluyor. Bunun en onemli sebeplerinden biri ise uyku eksikliği. Ote yandan bu yaş aralığında kariyer alanında da onemli değişimler yaşanıyor.
Cocuk bakımı ve iş yoğunluğu arasında insanlar uyku alışkanlıklarını bir kenara bırakabiliyor. Fakat uzmanlar bunun son derece yanlış bir yaklaşım olduğunu soyluyor. 2017 yılında yapılan bir araştırma, uyku eksikliğinin iş sağlığı ve guvenliğini tehlikeye attığını gosteriyor. Aynı zamanda 2008 yılında yapılan kapsamlı bir calışma, uykusuzluğun iş performansını olumsuz yonde etkilediğini iddia ediyor. Uyku uzmanı Alex Dimitriu, iş stresi ve ebeveynlik sorumluluğu arasında sıkışan kişilerin uyku bozukluğu yaşamasının normal olduğunu belirtiyor. Dimitriu uyku problemi yaşayan kişilere; egzersiz, meditasyon ve sosyalleşme gibi aktiviteleri hayatına dahil etmesini oneriyor.
40 ’lı yaşlarda uyku 40 ’lı yaşlarda uyku kalitesini etkileyen yeni endişeler ortaya cıkıyor. Bu endişeler şunlardır:
Uyku apnesiUyku kalitesinde azalmaGunduz uyku hali ve yorgunlukHormonal değişikliklerMelatonin uretiminde azalma 2018 yılında yapılan bir araştırma uyku apnesinin kadınlarda genellikle 40 ’lı yaşlarda başladığını gosteriyor. Bu durum erkeklerde daha sık gorulmekle birlikte cok daha erken başlıyor. 2019 yılında yapılan farklı bir calışma, uyku apnesi olan insanların uyku kalitesinde belirgin bir duşuş yaşandığını ortaya koyuyor. Uzmanlar, alkol tuketiminin uyku apnesi riskini artırdığını belirtiyor. 40 ’lı yaşlarda uyku kalitesini duşuren bir diğer etken menopozdur. Bu donemde ostrojen seviyesinin onemli olcude azalması uyku problemlerine yol acabiliyor. Ote yandan melatonin uretimi de 40 ’lı yaşlarda azalıyor. Bu durum uyku-uyanıklık dongunu etkileyerek yaşam kalitesinin duşmesine neden oluyor.
50 ’li yaşlarda uyku 50 ’li yaşlarda uykuyu etkileyen fiziksel sağlık sorunları ortaya cıkabilir. Bu donemde uyku apnesinin dışında kalp hastalıkları, yuksek kan basıncı, damar tıkanıklığı gibi sorunlar kendini gosterir. Fiziksel sağlık sorunları, bu yaşlarda uykuyu etkileyen tek sorun değildir. Yaş almış yetişkinler bu donemde, kısmen ailesini ve arkadaşlarını kaybetme sorunlarıyla yuzleşebiliyor. Bu nedenle 50 ’li yaşlarda yalnız yaşama olasılığı artıyor. 2020 yılında yapılan bir araştırma, yalnızlığın uyku kalitesini onemli olcude duşurduğunu ortaya koyuyor. Aslında kariyerde yukselip, cocuklar buyudukce kişinin sağlığına odaklanması icin daha fazla zamanı oluyor. Bu donemde normal bir uyku rutini oluşturup egzersiz gibi sağlıklı alışkanlıklar edinmek buyuk onem taşıyor.
Uyku, yaşam boyunca hayati oneme sahiptir. İhtiyacımız olan uyku miktarı yetişkinlik doneminde sabit kalsa da yaşam tarzı değişiklikleri uyku duzenini etkileyebiliyor. Aile kurmak gibi yaşam değişikliklerinin yanı sıra menopoz, uyku apnesi ve kalp hastalığı gibi fiziksel değişiklikler uyku kalitesini ve suresini etkiler. Uzmanlar, fiziksel ve zihinsel sağlığı desteklediği icin yaşam boyunca uykuya oncelik verilmesini oneriyor.
Bu listemize de goz atmak isteyebilirsiniz: Uykudan %100 Verim Almanın 18 Ucuz ve Kolay Yolu
Kaynak: 1 2 3 4