
Suleyman Celebi Biyografisi Mevlit yazarı ve divan şairidir. Bir şaheser olan“Mevlid” adlı eserini 1409 yılında tamamlamıştır.
Suleyman Celebi, 1351 yılında Orhan Gazi doneminde Bursa'da doğmuştur. Vezir Ahmet Paşa ’nın oğludur. Gencliğinde Bursa'da iyi bir eğitim aldığı sanılmaktadır. O devirde, Celebi unvanı ilim adamlarına ve Mevlevi tarikatı buyuklerine verilmekteydi. Mevlevi olduğuna dair kanıt yoktur. Bilgili tavırlarıyla Padişah Yıldırım Bayezid ’in dikkatini cekmiş ve yapımı 1399 ’da tamamlanan Bursa Ulu Cami ’ye imam olarak atanmıştır. Anlatılanlara gore Hz Muhammed ’in obur peygamberlerden pek farkı olmadığını soyleyen bir vaize icerleyerek, yuzlerce yılardır zevkle okunan Mevlidi kaleme almıştır.
Bir şaheser olan“Mevlid” adlı eserini 1409 yılında tamamlamıştır. Vesilet ’un Necat (Kurtuluş vesilesi) tek eseridir. Bu eser, halk arasında,ş ve pek sevilmiştir. Mevlidin orijinal yazması maalesef gunumuze ulaşmamıştır. istanbul Ayasofya Kutuphanesi ’nde bulunan 1510 tarihli Mevlid, en eski el yazma nushasıdır. Vesiletun NecÂt'ın tamamı 732 beyitten meydana gelmiş olup ‘mesnevî ’ tarzında olup Arûz vezni ile yazılmıştır. Mevlid'in ekserisi ‘FÂilÂtun fÂilÂtun fÂilun ’ veznindedir.
Turk edebiyatında pek cok Mevlid adlı eser yazılmıştır. Fakat Suleyman Celebi ’nin yazdığı Mevlid halk tarafından cok beğenilmiş, benimsenmiş hatta Kur ’andan bir parca sayılmıştır. Dunyada, hicbir şair ve hicbir şiir Mevlid kadar değerli, buyuk ve uzun omurlu olamamıştır.
Mevlid, Hazret i Muhammet‘in “en son ve en buyuk peygamber” olduğunu kanıtlamak icin yazılmıştır. Mevlid, gercekte, bir mesnevidir.
Peygamber Muhammet Mustafa‘nın doğumunu ve hayatını anlatan bir dinî hikÂyedir. Mevlid, Hazreti Muhammed‘in. sırasıyla doğumunu (Viladct), peygamberlik gelişini (Risalet), goğe cıkışını (Mirac), olumunu (Rıhlct) anlatır. Eserin başında Tanrı ’ya yalvarış (munacaal), sonunda dua bolumleri bulunur.
Mevlid ’de samimiyet, sıcaklık, coşku, yalınlık gibi ozellikler, ic icedir. Ozellikle; halka halkın diliyle seslenen bu eser, okuyanı veya dinleyeni derinden etkiler ve onlara bir ruh enginliği verir.
Suleyman Celebi ’nin “Vesilet ’un Necat” adlı mevlidinin dışında da bircok başka şiiri vardır.
Suleyman Celebi, 1422 yılında Bursa ’da olmuştur. Cekirge yolundaki Yoğurtlu baba Mezarlığında bulunan turbesinde yatmaktadır.
Mevlid ’den Ornekler :
Munacaat ’tan :
Allah adını zikredelim evvelÂ
Vacip oldur cumle işte her kula
Bir kez Allah dişe şevk ile lisÂn
Dokulur cumle gunah misl-i hazÂn
Doğuş Bolumunden :
Âmine Hatun Muhammet anesi
Ol sadetten doğdu ol dur danesi
Cevre yanıma gelip oturdular
Mustafa ’yı birbirine muştular
Didiler; oğlum gibi hicbir oğul
Yaradılalı cihan gelmiş değul
Goğe Yukselişi Bolumunden :
Goklere hem nice sayrÂn kıldı ol
Hak te ’Âl hazretine buldu yol
Anda ol gorduğun Âdem gormedi
Kimse hem ol irduğune ermedi
Bu kerametler ki Hak verdi sana
Vermedi hic kimseye onden sona
Olum Bolumu ’nden :
Biliniz ey Âşıkan-ı Mustaf Hak ’ka
irdi rûh-ı pÂk-ı MustafÂ
Enbiya ervahı hÂzır geldiler
Yerler u gokler melekler doldular
Saf u saf cumle gelen durdu tamÂm
Kim cemaat oldu vu kimi imÂm
Muttasıl uc gun namazın kıldılar
Cun namazın kıhban dağıldılar
Ağlaşu ağlaşu cumle kaygulu
anları hasret oduyle dopdolu