Steven Spielberg Biyografisi Amerikalı yonetmen ve produktor. Filmleri buyuk gişe başarıları kazanmış, tum zamanların en cok hÂsılat yapan yapımlarına imza atmıştır. Premiere dergisince film endustrisindeki en guclu ve en etkili figurdur. Ayrıca Life dergisi yonetmeni, kendi jenerasyonundaki en etkili kişi olarak liste başı yapmıştır. 70 ’lerden 90 ’lara uc onemli doneme damgasını vuran ve uluslararası arenada hit olup en cok gişe başarısı kazanmış Jaws, E.T. ve jurassic-park filmlerini yonetmiş, sinema endustrisinin koşe başlarından birini tutan DreamWorks Pictures ’ı kurmuştur. Filmlerinde birbirinden farklı temalar kullanmış, macera ve bilimkurgunun en başarılı orneklerine imza atmış, son yıllarda dramatik oğeler uzerine yoğunlaşmış, aile, savaş, ilişkiler ve terorizm konularında filmler cekmiştir. Filmlerinde II. Dunya Savaşı onemli yer tutmaktadır. Spielberg filmleri sayısız kez oskarla odullendirilmiştir. Orijinal film muzikleri icin John Williams ’ı secen yonetmen, en cok Tom Hanks, Harrison Ford ve Richard Dreyfuss gibi oyuncularla calışmıştır.
Steven Spielberg, 18 Aralık 1946 ’da 4 cocuklu bir ailenin en buyuğu olarak Cincinnati, Ohio ’da dunyaya geldi. Spielberg ’un soyadı kokleri 17. yuzyıla uzanan Macar Yahudisi akrabalarının Avusturya ’da yaşadığı Spielberg kentinden gelmektedir. Bilgisayar muhendisi olan babası Arnold Spielberg ’in işleri dolayısıyla cocukluğu Camden, New Jersey, Haddon Township, New Jersey, Phoenix, Arizona ve Saratoga, California gibi farklı şehirlerde gecen Spielberg ’in izlediği ilk film, Cecil B. DeMille ’in The Greatest Show on Earth ’uydu. Kucuk yaşlarda sinemaya duyduğu buyuk ilgiyle hayaller kuran Spielberg, daha sonraları American Film Institute ’ye verdiği bir roportajda, ilk kurgusunuıştırması olduğunu soyleyecekti. Henuz buluğ cağına gelmeden, arkadaşlarıyla birlikte 8mm ’lik macera filmleri ceken Spielberg, filmlerin gosterimini evde para karşılığında yapıyor, ablası da misafirlere pop corn satıyordu.
Spielberg ilk odulunu 13 yaşındayken adını Escape to Nowhere koyduğu 40 dakikalık savaş turundeki filmiyle kazandı. 1963 yılında Phoenix, Arizona ’daki Arcadia High School ’a devam ederken Spielberg ilk uzun metrajlı bağımsız filmini yazıp yonetti. 140 dakikalık bir bilimkurgu filmi olan ve daha sonra Close Encounters ’ı cekerken ona ilham verecek Firelight ’ı 400 dolarlık bir butceyle cekip, 100 dolar kazandı. Firelight, Spielberg ’in ilk buyuk tanıtım başarısı oldu, zira Phoenix gazeteleri 16 yaşındaki bu cocuğun buyuk gelecek vaat ediğini yazıyordu.
Annesiyle babasının boşanmalarının ardından babasıyla birlikte California ’ya taşındı. 3 kız kardeşi ve annesi Arizona ’da kalmıştı. Oğrenimine devam ederken yaşadığı “En kotu tecrube” ve “Yeryuzundeki cehennem” olarak nitelendirdiği okulu Saratoga High School ’dan 1965 yılında mezun oldu. Arkadaşları ona Spielbug lakabını takmışlardı.
Kartal İzci olan ve Amerika ’nın Erkek İzcileri(BSA) ’dan Distinguished Eagle Scout odulunu ve sinematografi şeref rozetini alan Spielberg, daha sonraları BSA ’nın anti-homoseksuel duruşundan hoşlanmadığı icin BSA ’dan istifa edecekti.
Spielberg California ’ya taşındıktan sonra 3 kez UCLA ’nın University of Southern California's School of Cinema-Television bolumune sinema eğitimi almak icin muracaat etmesine rağmen, kabul edilmemişti. Spielberg, hem UCLA ’ya kabul edilmeyişi hem de Vietnam savaşında askere alınması riskine karşı ailesinin isteği yuzunden Long Beach ’taki California State University ’ye kaydoldu. Henuz mezun olmadan sinema tutkusuyla kendini Universal Studios ’un kurgu bolumunde haftanın uc gunu para almadan calışan bir stajyer olarak buldu ve film kariyeri bu şekilde başladı.
1968 ’de, Universal Studios ’ta calışırken ilk kısa filmi olan Amblin'i cekti. Universal TV başkan yardımcısının 24 dakikalık filmi gormesinden sonra, 21 yaşındaki Spielberg kendisiyle uzun vadeli kontrat imzalanan en genc yonetmen olacaktı. Daha sonraları ona profesyonel anlamda yonetmenlik yolunu acan bu kısa filmin anısına ilk produksiyon şirketinin adını da Amblin ’ koyacaktı.
1969 ’da California State University ’deki eğitimini Universal Studios ’la imzaladığı anlaşma nedeniyle bırakıp, profesyonel olarak yonetmenlik yapmaya başladı.
Spielberg ’in Universal Studios ’taki ilk işi Joan Crawford ’un başrolde oynadığı TV dizisi Night Gallery ’ydi. 1977 ’de hayata gozlerini yumana kadar Spielberg ’le yakın dost olan Crawford, kendisiyle roportaj yapmak icin Night Gallery ’nin setine gelen Detroit Free Press ’ten Shirley Eder ’e Spielberg icin şunları soyledi: “Git onunla roportaj yap, cunku o tum zamanların en buyuk yonetmeni olacak!”
Universal Studios, Spielberg ’un işlerinden cok memnun kalınca yonetmenle 3 TV filmi icin yeni bir anlaşma daha imzaladı. Bunların ilki Richard Matheson ’un romanından uyarlanan 1971 tarihli Duel ’di. Ardından 1972 ’de Something Evil ve 1973 ’te Savage geldi.
Spielberg, yola 1974 tarihli The Sugarland Express ’le devam ettikten sonra, ona kariyerinin ilk yıllarında buyuk bir başarı getirecek olan Jaws filmi icin 1975 ’te kamera arkasına gecti. Kurgu, film muziğe hasılatı 100 milyon dolar oldu. Box-office rekoru kıran film icin basın “Jawsmania” tanımlamasını yaptı. En iyi film adayı olarak da gosterilen Jaws ’tan sonra Spielberg, unlu aktor ve sonraları alter-egosu olduğunu belirteceği Richard Dreyfuss ’la ortak oldu.
Jaws 2 ’yi cekmesi yonunde yapılan teklifleri reddeden Spielberg, 1977 ’de cocukluğundan beri cekmeyi duşunduğu UFO ’larla ilgili olan Close Encounters of the Third Kind icin kamera arkasındaydı. Film en iyi sinematografi dalında Vilmos Zsigmond ’a oskar kazandırdı.
1979 ’da Pearl Harbor ’la ilgili ironik değerlendirmeler yaptığı, Dan Aykroyd, John Belushi ve John Candy ’nin başrollerini paylaştıkları “1941” filmini cekti.
1941, gişede istediği başarıyı yakalayamayınca Spielberg, George Lucas ve ekibiyle bir macera filmi icin kolları sıvadı: Raiders of the Lost Ark. Film en iyi sanat yonetimi dalında oskar aldı, Spielberg ’e ikinci en iyi film oskar adaylığı getirdi ve 1981 yılının en cok gişe hasılatı kazanan yapımı oldu. Ayrıca Spielberg ’in daha sonraki projelerinde de birlikte calışacağı Harrison Ford ’la tanışması icin harika bir fırsattı.
1982 ’de Spielberg ikinci bilimkurgu filmi icin kamera arakasındaydı: E.T. the Extra-Terrestrial. ET yonetmenin 1993 ’te cekeceği jurassic-park ’a kadar en cok gişe hasılatı yapan ve Spilberg ’in en kişisel filmi oldu. 4 dalda oskar kazandı. Ayrıca produksiyonunda storyboard kullanılmayan ve global pazarlama&reklamcılık stratejileriyle hazırlanan ilk Spielberg filmiydi. Spielberg filmi, anne babası ayrıldığında ne hissettiği hakkında cektiği cok kişisel bir film olarak tanımladı. 27 Haziran 1982 ’de donemin Amerika başkanı Ronald Reagan ve eşi Nancy Reagan Spielberg ’i davet ederek filmin Beyaz Saray ’da gosterimini gercekleştirdiler.
Spielberg ayrıca o donemde vizyona ET ’den bir hafta once giren Poltergeist filminin produksiyonunda ve senaryo grubunda yer aldı.
1984 ’de Spielberg, star-wars filmlerini ceken George Lucas ’ın hikayesini yazdığı ve başrolde Harrison Ford ’u oynatacağı yeni filmi Indiana Jones and the Temple of Doom ’u cekti. Film en iyi efekt dalında oskar odulunun sahibi oldu.
1985 yılında aktris Amy Irving ’le evlendi ve ciftin 13 Haziran 1985 ’te erkek cocukları Max Samuel Spielberg dunyaya geldi.
1989 ’da Irving ’ten boşandı ve aktrise 100 milyon dolar tazminat odedi.
Empire of the Sun ve The Color Purple filmlerinden sonra serinin ikincisi Indiana Jones and the Last Crusade icin 1989 ’da kamera arkasındaydı. Bu kez kadroda unlu oyuncu Sean Connery de vardı.
1989 yılı Spielberg ’un 2 film cektiği ilk yıl oldu. Zira aynı yıl Always ’i de izleyiciyle buluşturan Spielberg, gişede istediği sonucu alamadı. Ancak Always, Audrey Hepburn ’un oynadığı son film olarak sinema tarihindeki yerini aldı.
Always ’in yarattığı hayal kırıklığından sonra Peter Pan ’ın hikayesi The Hook ’u beyaz perdeye uyarlayan Spielberg, gişede beklediği başarıyı elde edemedi.
1993 ’te, yeniden bir macera filmi cekmek icin kolları sıvayan yonetmen bu kez Michael Crichton ’ın romanından beyaz perdeye uyarlayacağı Jurassic Park icin iş başındaydı. Film en iyi ses, goruntu efektleri ve en iyi ses dallarında olmak uzere toplam uc oskarın sahibi oldu ve E.T. ’den sonra tum zamanların en cok ticari başarı kazanan filmiydi. Ayrıca, filmin produksiyonu sinema endustrisinde ilk kez kullanılan DTS(Digital Theatre System)ile yapılmıştı.
Indiana Jones and the Temple of Doom ’un cekimleri sırasında tanıştığı Kate Capshaw ’la 12 Ekim 1991 ’de evlendi. Spielberg- Capshaw ciftinin 1990 yılının haziran ayında Sasha Spielberg, 10 Mart 1992 ’de Sawyer Spielberg, 1 Aralık 1996 ’da Destry Allyn Spielberg isminde 3 cocukları oldu. Capshaw ’un onceki evliliğinden olan 1976 doğumlu kızı Jessica Capshaw, yonetmenin Irving ’ten olan oğlu Max Samuel Spielberg, evlat edindikleri 1988 doğumlu Theo ve 28 Şubat 1996 doğumlu Mikaela George ’la birlikte Spielberg ’in 7 cocuğu var.
Spielberg ayrıca 1993'te Oskar Schindler ’in gercek ozyaşam oykusunu beyaz perdeye taşıdığı ve ona en iyi yonetmen, en iyi film de olmak uzere toplam 7 dalda oskar kazandıracak Schindler's List ’i cekti. 1100 kişiyi kendi hayatını kaybetmeyi goze alarak Nazi kampından kurtaran Oskar Schindler ’in hayatı, bircok eleştirmen tarafından yonetmenin en onemli ve olgun filmi olarak tanımlansa da, Spielberg filmin en onemli filmi olduğunu kabul etmekte, ancak ET ’yi en buyuk filmi olarak birinci sıraya koymaktadır. American Film Institute tum zamanların en iyi 10 filmi listesinde Schindler's List ’e yer vermiştir.
Jurassic Park ve Schindler's List ’in başarılarıyla gecen 1993, Spielberg ’un film şirketi Dreamworks ’un de kuruluş tarihiydi. Zira Spielberg 1997 ’de kendini Jurassic Park, The Lost World ’u cekerken yonetmen koltuğunda buluncaya kadar DreamWorks icin calıştı.
Aynı yıl yeniden bir tarihi drama icin kolları sıvayan yonetmen Amistad ’ı cekti. Spielberg, 1998 ’de ona ikinci kez en iyi yonetmen oskarı kazandıracak 2. dunya savaşındaki kişisel bir hikÂyeyi anlattığı Saving Private Ryan icin yonetmen koltuğundaydı.
7 Şubat 2000 tarihinde Spielberg ’un doktoru yonetmenin rutin muayenesinde bobreğinde kansere neden olabilecek hucre değişiklikleri kaydetti. Los Angeles ’teki Cedars Sinai Medical Center ’da tedavi goren Spielberg, kısa surede iyileşti.
2001 yılında yakın arkadaşı Stanley Kubrick ’in yıllardır cekmeyi planladığı final projesi A.I. Artificial Intelligence ’i cekti. Efsane yonetmen Billy Wilder, filmin cok onemli olduğunu ancak hakkının teslim edilmediğini belirtti.
Philip K. Dick ’in romanından beyaz perdeye aktarılan ve Roger Ebert ’in 2002 ’nin en iyi filmi olarak nitelendirdiği Minority Report, gişede 300 milyon dolar hasılat yaptı.
Aynı yıl Salt Lake City ’de yapılan Kış Olimpiyatları ’nın acılış toreninde, geleneksel olimpiyat bayrağını taşıma gorevi Spielberg ’e verildi. Yonetmen ayrıca 1965 ’te kaydolduğu ve sinema kariyeri yuzunden bıraktığı California State University ’deki eğitimini de 2002 ’de tamamladı. Mezuniyetinin senelerce uzamasını montaj sureci 33 yıl boyunca suren bir filme benzeten yonetmen, elektronik sanatlar ve sinema dalında lisansını aldı. Okuldaki profesorlere mesleki deneyim olarak Saving Private Ryan, Schindler's List ve Jurassic Park filmlerini sundu.
Spielberg daha sonra Catch Me If You Can(2002), The Terminal (2004) War of the Worlds (2005) Munich (2005) filmlerinin yonetmenliğini yaptı. Munich 5, War of the Worlds 3, Catch Me If You Can 2 dalda oskara aday oldu. Spielberg, vizyona giriş tarihi 2008 olarak acıklanan, Fourth Installment of the Indiana Jones Adventures ve 2009 ’da izleyiciyle buluşacak Amerika ’nın 16. Başkanı Abraham Lincoln ’un hayatını anlattığı Lincoln ve Interstellar isimli yeni filmleriyle ilgili calışmalarını surdurmektedir.
Spielberg filmlerinde farklı temalar kullanmaktadır. Sıradan insanların kendilerini sıra dışı durumların icinde bulduğu konsept ağırlık kazanmaktadır. Duel, Jaws, Close Encounters of the Third Kind, E.T. the Extra-Terrestrial, Empire of the Sun, Hook, Jurassic Park, Saving Private Ryan, Catch Me if You Can, War of the Worlds ve Munich bu temaya ornektir. Bilimkurguya olan duşkunluğunun babasından geldiğini acıklayan yonetmen, filmlerinde aile bağları uzerinde de sıklıkla durmuş, naif, merak ve inanc duygusu gelişmiş bir duruş geliştirmiştir. Ozellikle cocuk ve ebeveyn ilişkileri ekseninde gelişen konular uzerine gitmiştir. Anne babası ayrı cocuklar, ilgisiz babalar, aile sorunları yanında II. dunya savaşı başta olmak uzere, savaş, terorizm, ırkcılık gibi global konularla da yakından ilgilenmiştir.
Spielberg demokratik partiyi destekliyor ve Bill Clinton ’ın yakın arkadaşı. Amerika ’nın milenyum kutlamaları icin Clinton ’la calıştı. Proje kapsamında cektiği ve John Williams ’ın muziklerini yazdığı 18 dakikalık The American Journey filmi, 31 Aralık 1999 tarihinde Amerika ’nın milenyum galasında gosterildi. Spielberg demokratları desteklemesine rağmen California valisi olarak yeniden secilmesini istediği Cumhuriyetci arkadaşı Arnold Schwarzenegger ’a Jeffrey Katzenberg ve Haim Saban ’la birlikte destek vermişti.
Sinemanın ‘dÂhi cocuğu ’ diye anılan Steven Spielberg, ‘Shindler'in Listesi ’nden bu yana, kendisi acısından ozel onem taşıyan konuları filme cekmek icin yonetmen koltuğuna oturacağını acıkladı.
Yonetmenin projelerinden biri de Filistinli ve İsrailli cocuklara 250 video kamerayla oynatıcı dağıtmak. Onların her gun ne yiyip ictikleri, nelerle ilgilenip hangi oyunları oynadıkları gibi gunluk yaşamlarıyla ilgili detayları kameraya cekmelerini ve sonra birbirlerine vermelerini istiyor. Spielberg, bu yolla İsrailli ve Filistinli cocukların aralarındaki farkın ne kadar az olduğunu goreceklerine inanıyor.
ODULLERİ
1998: OSCAR: En İyi Yonetmen, Er Ryan'ı Kurtarmak
1993: OSCAR: En İyi Film, Schindler'in Listesi
1993: OSCAR: En İyi Yonetmen, Schindler'in Listesi
1999: NAACP Vanguard Odulu
1999: Daytime Emmy: Outstanding Special Class/Animated Program, Steven Spielberg Presents Pinky and the Brain;
1999: U.S. Navy: Distinguished Public Service Odulu, Saving Private Ryan
1999: Daytime Emmy: Outstanding Special Class/Animated Program, Steven Spielberg Presents Pinky and the Brain;
1998: Nastri d'Argento: En İyi Yabancı Yonetmen, Saving Private Ryan
1998: Directors Guild of America: Outstanding Directorial Achievement in a Feature Film, Er Ryan'ı Kurtarmak
1998: Producers Guild of America: Darryl F. Zanuck Odulu: Theatrical Motion Film, Er Ryan'ı Kurtarmak
1998: Chicago Film Eleştirmenleri: En İyi Film, Er Ryan'ı Kurtarmak
1998: Golden Globe: En İyi Yonetmen, Er Ryan'ı Kurtarmak
1998: Golden Globe: En İyi Film (drama), Er Ryan'ı Kurtarmak;
1998: Dallas-Fort Worth Film Eleştirmenleri Derneği: En İyi Yonetmen, Er Ryan'ı Kurtarmak
1998: Dallas-Fort Worth Film Eleştirmenleri Derneği: En İyi Film, Er Ryan'ı Kurtarmak
1998: Producers Guild of America: Milestone Odulu
1998: Online Film Eleştirmenleri Derneği: En İyi Yonetmen, Er Ryan'ı Kurtarmak
1998: Online Film Eleştirmenleri Derneği: En İyi Film, Er Ryan'ı Kurtarmak
1998: Broadcast Film Eleştirmenleri Derneği: En İyi Yonetmen, Er Ryan'ı Kurtarmak
1998: New York Film Eleştirmenleri Circle: En İyi Film, Er Ryan'ı Kurtarmak
1998: Los Angeles Film Eleştirmenleri Derneği: En İyi Yonetmen, Er Ryan'ı Kurtarmak
1998: Los Angeles Film Eleştirmenleri Derneği: En İyi Film, Er Ryan'ı Kurtarmak
1997: Producers Guild of America: Kodak Vision Odulu: Theatrical, Amistad
1997: Daytime Emmy: Outstanding Children's Animated Program, Steven Spielberg Presents Animaniacs
1997: Daytime Emmy: Outstanding Special Class/Animated Program, Steven Spielberg Presents Freakazoid!
1996: Emmy: Outstanding Animated Program, Steven Spielberg Presents A Pinky & The Brain Christmas Special
1996: Daytime Emmy: Outstanding Animated Children's Program, Animaniacs;
1995: Honorary Cesar
1995: Artists Rights Foundation: John Huston Odulu
1995: American Film Institute: Yaşamboyu Başarı Odulu; youngest recipient
1994: American Derneği of Cinematographers: Board of Governors Odulu
1993: BAFTA: En İyi Yonetmen, Schindler'in Listesi
1993: BAFTA: En İyi Film, Schindler'in Listesi
1993: Golden Globe: En İyi Yonetmen, Schindler'in Listesi
1993: Directors Guild of America: En İyi Motion Film Yonetmeni, Schindler'in Listesi
1993: Golden Globe: En İyi Film (Drama), Schindler'in Listesi
1993: National Film Eleştirmenleri Derneği : En İyi Film, Schindler'in Listesi
1993: National Film Eleştirmenleri Derneği : En İyi Yonetmen, Schindler'in Listesi
1993: New York Film Eleştirmenleri Circle: En İyi Film, Schindler'in Listesi
1993: Los Angeles Film Eleştirmenleri Derneği: En İyi Film, Schindler'in Listesi
1993: National Board of Review: En İyi Film, Schindler'in Listesi
1993: Peabody Odulu, Steven Spielberg Presents Animaniacs
1993: Venice Film Festival: Golden Lion Career Achievement Odulu
1993: Daytime Emmy: Outstanding Animated Program, Steven Spielberg Presents Tiny Toon Adventures
1991: Daytime Emmy: Outstanding Animated Program, Steven Spielberg Presents Tiny Toon Adventures
1988: National Board of Review: En İyi Yonetmen, Guneş İmparatorluğu
1987: AMPAS: Irving G. Thalberg Memorial Odulu for Career Achievement
1987: Eastman Kodak: Second Century Odulu
1985: Directors Guild of America: Theatrical Direction, The Color Purple
1982: Los Angeles Film Eleştirmenleri Derneği: En İyi Yonetmen, E.T.
1982: Los Angeles Film Eleştirmenleri Derneği: En İyi Film, E.T.
1982: National Derneği of Film Eleştirmenleri: En İyi Yonetmen, E.T.
Filmleri :
2013 - Under the Dome (Tv Dizisi)
2012 - Lincoln
2011 - Savaş Atı
2011 - Super 8
2011 - Tenten'in Maceraları
2011 - Transformers: Ayın Karanlık Yuzu (Yapımcı Olarak)
2009 - Transformers: Yenilenlerin İntikamı (Yapımcı olarak)
2008 - Indiana Jones ve Kristal Kafatası Krallığı
2007 - Transformers (Yapımcı olarak)
2006 - Atalarımızın Bayrakları
2005 - Dunyalar Savaşı
2005 - Munih
2004 - Terminal
2002 - Sıkıysa Yakala
2002 - Azınlık Raporu
2001 - Yapay Zeka
1998 - Er Ryan'ı Kurtarmak
1997 - Amistad
1997 - The Lost World: Jurassic Park
1993 - Schindler'in Listesi
1993 - Jurassic Park
1991 - Kanca
1989 - Daima
1989 - Indiana Jones: Son Macera
1987 - Guneş İmparatorluğu
1985 - Back to the Future (yapımcı olarak)
1985 - The Color Purple
1984 - Indiana Jones and the Temple of Doom
1982 - E.T. the Extra-Terrestrial
1981 - Raiders of the Lost Ark
1979 - 1941
1977 - Ucuncu Turden Yakınlaşmalar
1975 - Jaws
1974 - The Sugarland Express
1971 - Duel
1968 - Amblin
1964 - Firelight