Doğa bilimleri (fizik, kimya, bitkibilim vs.) ve teknoloji insanlığın ilerlemesinde başat rollere sahip alanlar. Ancak bunların yanına, insanı ve toplumu anlamaya, bir sonuca bağlamaya gayret gosteren sosyal bilimleri koymayınca yalnızca teknoloji gelişir, insanlığın kalitesi artmaz. Turkiye ’ye sosyal psikolojiyi getiren, bu alanın ulkemizde adeta kurucusu olan Prof. Dr. Ciğdem Kağıtcıbaşı da sosyal bilimlerin onemini bu şekilde vurgular. Dunyanın bu halde olmasının en onemli nedeninin sosyal bilimlere yeterince alan acılmamasından kaynaklandığını savunur. Calışmalarıyla butun dunyada tanınan, kendi alanında Amerikan hakim bakış acısındaki eksiklikleri fark edip bunu teze doken ve en buyuk ovguyu de Amerika ’dan alan bilim insanı Ciğdem Kağıtcıbaşı ilham alabileceğimiz bir isim.
Ciğdem Kağıtcıbaşı ’nın yaptığı calışmalar bize gostermiştir ki, psikoloji alanında yalnızca Avrupa – Amerika ’daki araştırmalar gecerli olmak zorunda değildir
Peki Ciğdem Kağıtcıbaşı bunu nasıl sağlamıştır? Profesor aile ve birey arasındaki iletişimde kulturun de etkili olduğunu soyleyerek sosyal bilimde yeni bir alan acmıştır
O gune dek kabaca “ruh sağlığımızı inceleyen calışma alanı ’ ’ diyebileceğimiz psikanalizin bazı varsayımlarının da kulture bağlı olarak şekillendiğini ispatlamıştır
Bu oldukca yeni bir anlayıştır, cunku psikanalizin inşası sırasında kulturun etkileri gormezden gelinmiştir
Hatta bilindiği uzere psikanalizin kurucusu Freud ’a yapılan en onemli eleştirilerden biri de, onun yalnızca Avrupa insanını kapsayan calışmalar yapmasıdır
Kağıtcıbaşı daha doktora tezinde ortaya koyduğu bu anlayışla tum sosyal bilim aleminde buyuk bir saygı kazanmıştır
Akademik sahada kendisine 1.000 ’in uzerinde atıf yapılan Kağıtcıbaşı, 1940 ’ta İstanbul ’da dunyaya gelmiştir
Henuz ozel okul gibi bir yapının Turkiye ’de bilinmediği 1942 yılında, oğretmen olan anne babası Bursa ’da bir ozel okul acmıştır
Buyukbabası da Galatasaray Lisesi ’nde Fransızca Oğretmenliği yapmış olan profesor orta oğretiminin bir kısmını Bursa ’da yapıp İstanbul ’da Robert Koleji ’ne girmiştir
Burayı 1959 ’da bitiren Kağıtcıbaşı Amerika ’nın Massachusetts eyaletindeki Wellesley College ’de psikoloji alanında lisans eğitimi almış ve dort yıllık eğitimi iki senede bitirmiştir
1961 ’de Wellesley College ’den mezun olan Ciğdem Kağıtcıbaşı doktora tezini de 1967 ’de Berkeley ’deki Kaliforniya Universitesi ’nde sosyal psikoloji alanında vermiştir
Babasının olumu uzerine Bursa ’da annesinin yanına giden ve doktora tezini burada surdurerek tamamlayan Kağıtcıbaşı 1969 ’da ODTU ’de hocalık yapmaya başlamıştır
ODTU ’de dort yıl calışıp 1973 ’te Boğazici Universitesi ’ne gecmiş ve 22 yıl burada gorev yapmıştır
1980 ’de yine Boğazici Universitesi ’nde psikoloji profesoru olmuş ve buradan emekli olarak 1995 ’te Koc Universitesi ’ne gecmiştir
Duke, Colombia, Harvard, Berkeley universitelerinde de konuk oğretim uyesi olan Ciğdem Hanım en cok meydana getirdiği ‘ ’Kulturlerarası benlik ve aile modeli ’ ’ ile une kavuşmuştur
Bu acıdan Amerika ’ya ozgu sosyal psikoloji anlayışının eksiklerini sağlam argumanlarla tespit etmiş ve en buyuk ovguyu de Amerika ’nın kendisinden almıştır
2 Mart 2017 ’de hayatını kaybeden akademisyen, Boğazici Universitesi ’ndeki Prof. Dr. Diane Sunar ve Prof. Dr. Sevda Bekman ile beraber Anne – Cocuk Eğitim Vakfı ’nın da (ACEV) kurucusudur
Geliştirdiği anne – cocuk eğitimi ve erken destek projesi ulkemizin 70 ’e yakın ilinde uygulamaya gecmiştir
Ciğdem Kağıtcıbaşı tum bunlarla beraber Dunya Psikoloji Derneği ’nin yardımcı başkanlığını, UNICEF ’in danışmanlığını yapmış ve Turkiye Bilimler Akademisi ’nin asli uyesi kabul edilmiştir
Yalnızca teknoloji ile insan iyiliğini sağlayamazsınız diyen sosyal bilimci TUBİTAK Bilim Odulu ’nu de kazanmıştır
Yurt ici ve dışında kazandığı odullerden bazıları şunlardır:
1. 2007 Ursula Gielen Global Psikoloji Kitabı Odulu
2. Avrupa Gelişim Psikoloji Kuruluşu 2007 William T. Preyer İnsan Gelişimi Calışmalarında Mukemmellik Odulu
3. The Academy of Sciences for the Developing World TWAS Uyeliği
3. Uluslararası Uygulamalı Psikoloji Kuruluşu ‘ ’Psikoloji Biliminin Uluslararası Gelişimine Katkı Odulu 1998
4. 1996 Mustafa Parlar Bilim Odulu
Yuzlerce makalesinin yanı sıra yabancı ulkelerde de yayımlanan Ciğdem Kağıtcıbaşı kitaplarından bazıları şunlardır
Hayatını kaybettiğinde bilim dunyası cok onemli bir bilimciyi yitirmiş, arkadaşları da cok iyi bir dosttan artık mahrum kaldıklarını soylemiştir. Sevgi dolu bir bilimci olan Ciğdem Hanım ’ı daha da merak edenler videoyu izleyebilirler