İnsanlığın var olduğu gunden bu yana gercekleştirilen vajinal doğum; cabuk toparlanma imkÂnı tanıması, cerrahi operasyon riskinin olmaması ve bebeğin doğum kanalından ilerlerken faydalı bakterilerle buluşması adına en sağlıklı doğum yontemidir. Bu nedenle eğer sezaryen ameliyatı gerektirecek herhangi bir sağlık sorunu yoksa anne adayı kesinlikle normal doğuma teşvik edilmelidir. Ancak bebeğin başı ile pelvis arasındaki uyumsuzluk, bebeğin iri olması, annenin ceşitli kronik hastalıklara sahip olması veya plasentanın doğum yolunu kapatması gibi komplike durumlarda sezaryen ameliyatı hayat kurtarıcı olabilmektedir. Bazen de annenin normal doğumdan cok fazla korkması durumunda, anne adayının travma yaşamaması adına sezaryen doğum tercih edilmektedir. Sezaryen doğumlarda gecmişte yalnızca genel anestezi kullanılırken, gunumuzde artık annenin doğum sırasında uyanık olmasını ve doğar doğmaz bebeğini gormesine olanak tanıyan iki ayrı anestezi ceşidi daha bulunuyor; epidural ve spinal anestezi…
Bu iki anestezi turu her ne kadar yaygınlaşsa da uygulanma şeklinin benzer olması sebebiyle hala birbiriyle karıştırılıyor. Biz de buradan yola cıkarak hazırladığımız yazıda, epidural ve spinal anestezinin farklarını 5 maddede acıkladık.
1. İlacın Verildiği Bolge
Amacı ve uygulanış şekli acısından her iki anestezi turu de hemen hemen aynıdır. Cunku ikisi de bel bolgesi ve altını uyuşturmak icin omurilik alanından yapılır. Ancak epidural anestezide ilac, omurilik etrafında bulunan ‘dura ’ isimli zarın dışına enjekte edilirken, spinal anestezide bu zarı gecip icindeki sıvıya verilir.
2. Uyuşma Suresi
Epidural ve spinal anestezi ile arasındaki bir diğer fark da uyuşma sureleri ile ilgilidir. Epidural anestezide uyuşukluk hissi 10 – 15 dakika icinde gercekleşirken, spinal anestezide ilac verilir verilmez veya 1 – 2 dakika icinde karıncalanma başlar ve uyuşma hissedilir.
3. Ek Doz Sayısı
Epidural anestezi yapıldığında, doğum boyunca annenin belinde ince ve yumuşak bir katater bulunur. Gerekli gorulduğunde bu katater vasıtasıyla ek dozlar verilerek uyuşukluk hissinin uzaması sağlanır. Fakat spinal anestezide ilac enjekte edildikten sonra katater cıkartılır ve bir daha ilac enjekte edilemez. Bu nedenle spinal anestezide, anestezinin uzatılma şansı yoktur. Ancak coğu zaman uzatılmasına da ihtiyac duyulmaz. Zira uyuşukluk hissi genellikle doğumdan sonraki 3 – 4 saat boyunca devam eder.
4. Yan Etkiler
Yukarıda bahsettiğimiz gibi spinal anestezide ilac, dura ismi verilen zarı gecip beyin-omurilik sıvısı icine enjekte edilir. Uygulama sırasında zar delindiği icin, bu delikten az miktarda beyin – omurilik sıvısı cevre dokulara sızabilir. Sızıntı sonrası omurilik sıvısı azalacağından, sıvının omuriliği kaldırma gucu de zayıflar. Dolayısıyla epidural anesteziye kıyasla spinal anesteziden sonra ayağa kalkma veya oturma gibi eylemleri gercekleştirilirken baş ağrısı gorulme ihtimali daha yuksektir. Hafiflemesi icin yatak istirahati, bol sıvı tuketimi ve doktorun recete edeceği ozel ağrı kesicileri kullanmak yeterlidir. Genellikle 2 – 3 gun icinde hafifleyen baş ağrısının en gec 1 hafta icinde gecmesi beklenir.
5. Doğum Yontemi
Doğum yontemi, hamileliğin son haftalarındaki muayene bulgularına gore kadın doğum uzmanı, anestezi uzmanı ve anne adayı tarafından ortaklaşa belirlenir. Normal doğum icin uygun bulunan anne adayları, isteğine gore doğum sırasında epidural anestezi tercih edip ağrısız bir doğum sureci deneyimleyebilir. Epidural anestezi ile normal doğum yapanlar, doğumun her aşamasında sezaryene alınabilmektedir. Fakat spinal anestezi tercih eden anne adayları normal doğum yapamaz, yalnızca bilincleri acık ve ağrısız bir şekilde sezaryen yontemi ile bebeklerini dunyaya getirebilirler.
Spinal anestezi ve doğum hakkında daha fazla bilgi icin Gebe.com adresini ziyaret edebilirsiniz!