1975 tarihinde Birleşmiş Milletler Dunya Kadınlar Gunu ’nu resmi olarak kabul etti ve her yıl icin ozel bir tema belirlemeye başladı. 1996 tarihinde belirlenen ilk tema ‘Gecmişi kutlamak ve geleceği planlamak ’ olarak kararlaştırıldı. Bu senenin teması ise “Surdurulebilir bir yarın icin, bugun cinsiyet eşitliği” sloganı. 2022 yılının teması, kadınlar tarafından yapılan iklim eylem cağrısının sesini de dunyaya duyuruyor. Birleşmiş Milletler tarafından 8 Mart olarak belirlenen Dunya Kadınlar Gunu, her yıl birbirinden farklı etkinlik ve konferanslar ile kutlanmaya devam ediyor. Gunumuzde Dunya Kadınlar Gunu kutlamaları ulkelere gore değişiklik gosteriyor. Bazı ulkelerde 8 Mart resmi tatilken bazı ulkelerde ise herhangi bir kutlama yapılmıyor. Bu listemizde Dunya Kadınlar Gunu cercevesinde yapılan etkinlikleri ve bu yılın programını sizin icin derledik.
Nasıl başladı? Kısaca IWD olarak da bilinen Dunya Kadınlar Gunu ortaya cıktığı ilk zamanlarda Birleşmiş Milletler tarafından tanınan bir etkinlik değildi. Oncesinde buyuk bir işci hareketi ile başladı. Bu hareketin tohumları 1908 yılında, 15.000 kadının daha kısa calışma saatleri, daha iyi ucret ve oy hakkı talebiyle New York ’ta yuruduğu zaman atıldı. Bir yıl sonra Amerika Sosyalist Partisi ilk Ulusal Kadınlar Gunu ’nu resmen ilan etti. Uluslararası bir gunun yaratılmasına kapı acan kişi, aktivist ve kadın hakları savunucusu Clara Zetkin ’den başkası değildi. Zetkin, bu fikri, 1910 ’da Kopenhag ’da duzenlenen Uluslararası Emekci Kadınlar Konferansı ’na sundu ve oy birliği ile fikir kabul edildi. Dunya Kadınlar Gunu 1911 ’de Avusturya, Danimarka, Almanya ve İsvicre ’de kutlandı. Bu ozel tarih, 1975 yılında Birleşmiş Milletler ’in onayıyla resmiyet kazandı. BM tarafından benimsenen ilk tema 1996 tarihli “Gecmişi Kutlamak, Geleceği Planlamak” teması idi. Boylece Uluslararası Kadınlar Gunu, kadınların toplumda, siyasette ve ekonomide ne kadar ilerlediğini hatırlatmak icin ozel bir tarih haline geldi.
Dunyada nasıl kutlanıyor? Peki 8 Mart dunyada nasıl kutlanıyor? BM, her yıl 8 Mart ’ta Dunya Kadınlar Gunu icin bir program duzenliyor. Bu yılın programı, 8 Mart ’ta saat 10.00 -11.30 arasında UTC-5 ’te sanal olarak gercekleştirilecek. Yeni tema ise “Surdurulebilir bir yarın icin, bugun cinsiyet eşitliği” olarak belirlenmiş. 2022 yılı, iklim değişikliği bağlamında cinsiyet eşitliğinin sağlanması icin onemli bir yıl. Bunun yanında yirmi birinci yuzyılın en buyuk kuresel zorluklarından bazıları olan cevre ve afet riskinin azaltılması icin de oldukca onemli. Bugun toplumsal cinsiyet eşitliği sağlanmadan, surdurulebilir ve eşit bir gelecek yaratma fikri zorlaşıyor. BM Dunya Kadınlar Gunu 2022 teması, tam da bu noktaya değiniyor.
Bu yılki kutlamalarda, iklim değişikliği icin calışmalar duzenleyen muhteşem kadınlar tanıtılacak ve kutlanacak. 2022 BM Kadınlar Gunu etkinlik programında dunyanın dort bir yanından konuşmacılar yer alacak. Etkinliğin temasına uygun olarak bu yılın rengi ise yeşil tercih edildi. Angelica Hale ve Broadway şarkıcıları tarafından katılımcılara adeta bir muzik şoleni yaşatılacağını da hatırlatalım. Etkinliğin konuşmacıları arasında Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Maldivler Cumhuriyeti İklim Değişikliği ve Teknoloji Bakanı Aminath Shauna, BM Barış Elcisi Jane Goodall, İklim aktivisti Maria Reyes ve birkac farklı konuşmacı daha yer alıyor.
Turkiye ’de nasıl kutlanıyor? Dunya Kadınlar Gunu ’nun ulkemizde ilk kez nasıl kutlanmaya başlandığını merak ediyor olabilirsiniz. Turkiye ’de 8 Mart Dunya Kadınlar Gunu ilk kez 1921 yılında, iki komunist kız kardeş Rahime Selimova ve Cemile Nuşirvanova ’nın girişimi ile başlatıldı. Ancak bu tarihten sonra uzun yıllar 8 Mart Dunya Kadınlar Gunu kutlamalarına ulkede izin verilmedi. 1975 yılında “Birleşmiş Milletler Kadın On Yılı” ilan edildi. Bunun uzerine Turkiye ’de de kutlamalar devamlılık kazandı. 2003 yılında yurt genelinde gercekleştirilen kutlamalarda Taksim ’de başlayan ve her yıl 8 Mart ’ta tekrarlanan “Feminist Gece Yuruyuşleri” ise ilerleyen tarihlerde başka şehirlerde de yapılmaya başladı. Şehirden şehre değişiklik gosteren 8 Mart Dunya Kadınlar Gunu kutlamalarının tek bir amacı bulunuyor: Kadınlar icin eşit ve ozgurlukcu bir yaşam fikri. Bu yıl 8 Mart Dunya Kadınlar Gunu etkinlikleri ulkenin dort bir yanındaki yuruyuşlerle başlayacak. Aynı zamanda universitelerde konferanslar duzenlenecek. Bununla birlikte yerel yonetimler de konserlerden tiyatrolara, atolyelerden sergilere kadar 8 Mart icin dolu dolu programlar hazırlamış durumda.
Bonus: BM ’nin duzenlemiş olduğu ve dunyanın dort bir yanından ozel konuşmacıların katıldığı etkinliğe buradan katılım sağlayabilirsiniz Bu yıl planlanan, Birleşmiş Milletler Uluslararası Kadınlar Gunu kutlamasının 8 Mart tarihinde UTC-5 ’te sanal olarak gercekleştirileceğini tekrar hatırlatalım. Kadın haklarına dair konuların konuşulacağı bu etkinliğe dilerseniz siz de katılabilir ve konuşmacıları dinleme fırsatı yakalayabilirsiniz. Program saati ise 10:00 -11:30 olarak planlanıyor.
Kaynak: 1 2