Regl bircok toplumda hÂl tabu sayılıyor. Oysa kadınlar tarihin başlangıcından beri adet oluyor. Bu normal, aylık dongu; hakkında konuşulmadıkca kadınlar da kendi bedenlerinden uzaklaşıyor. Sağlıklı bir regl demek, sağlıklı kadınlar, sağlıklı bebekler ve sonucta da sağlıklı toplum demektir. Bu yazımızda, hem kadınların tarih boyunca kullandığı hijyen urunlerinden bahsedeceğiz hem de regl ile ilgili tabuları biraz kırmaya calışacağız.
Kadın hijyen urunlerinden ilk defa eski Mısır tıbbi kayıtlarında soz edildi. O zamanlar bu urunler, kağıt yapımında da kullanılan Papirus ’ten uretiliyordu Bu konudan bahseden bir diğer kişi ise M.O. 5. yuzyılda Yunan doktor ve batı tıbbının babası Hipokrat ’tı. Yunanistan ’daki kadınlar bir parca ahşabın etrafına tiftik sarıyor ve bunu tampon olarak kullanıyordu. Japonya ’da ise kadınlar, genellikle kanı emmesi icin kağıt kullanıyordu. Amerikan yerlileri ise regl donemlerinde bufalo derisi ve yosuna başvuruyordu.
Tek kullanımlık urunler ilk defa 1800 ’lu yıllarda ortaya cıktı Viktorya doneminde kadınlar, ped olarak pacavra kıyafetler tercih ediyordu. Bu “pacavralar” tekrar tekrar yıkanıp kullanılabiliyordu. Genellikle pazen veya dokuma kumaştan evde uretiliyordu. Yine aynı donemde pacavranın sağlıksız olması ve bakteri uremesi konularında araştırmalar yapıldı. Boylece ilk tek kullanımlık urunler ortaya cıktı.
Hijyenik onlukler Vajinal bolgeyi temiz ve kokusuz tutmak icin hijyenik onlukler icat edildi. Bu urun normal bir onluk gibi gorunuyordu ancak ic tarafında bacak arasından gecen bir parca kumaş vardı. Kadınlar bunu koltuk ve kıyafetlerini kan lekelerinden korumak icin kullanıyordu. Ancak cok kotu koktuğu ve terlettiği icin pek de iyi bir secenek değildi.
Lister havluları İlk ticari pedler; Listerine, Neutrogena, Le Petit Marseillais gibi markaların catı markası olan Johnson & Johnson, tarafından uretildi. Bu pedler, “kadınlar icin hijyenik peceteler” olarak biliniyordu. Gazlı bez ve pamuktan uretilmişti, ayrıca tek kullanımlıktı. Bu yuzden diğer alternatiflere gore cok daha sağlıklıydı. Bu peceteler, bele takılan bir ceşit ip ile yerinde duruyordu. Hijyen urunleri gelişiyordu ancak, regl hÂl tabu sayıldığı icin bu urunlerin coğu pazara giremiyor ya da başarılı olamıyordu. Bircok kadın bunları satın alırken gorunmek istemiyordu. Bu yuzden genelde regl urunlerini posta ile sipariş veriyorlardı, fakat bunlar da oldukca pahalıydı.
1920 yılında en bilinen ped markalarından Kotex kuruldu. Sadece bir sene sonra Kotex ’in hijyenik pedleri pazarda buyuk bir başarı yakaladı Bu başarıdan haberdar olan Johnson & Johnson, Lister ’s Towels ’ın markasını Nupak olarak değiştirdi. Pedler, pazarda buyuk bir başarı yakalasa da regl hÂl tabuydu. Kadınlar adet olduklarını saklamak istiyordu. Bunun uzerine 1931 yılında ilk modern tampon icat edildi. Ancak eski tamponlar sızdırıyordu, ayrıca takılması da zordu. Earle Haas, bir kadın arkadaşının da yardımıyla, urunun vajinaya dokunmadan yerleştirilmesine izin veren aplikatorlu bir tampon uretmeyi başardı. Haas ’ın icadıyla bu urunlerin popularitesi de arttı.
Adet kapları İlk ticari adet kabı 1937 ’de Amerikalı aktris Leona Chalmers tarafından uretildi. Bu kaplar vulkanize kaucuktan yapılmış ve ozel olarak tasarlanmıştı. O zamanlar adı Tassette ’ydi. Urunu populerleştirmek icin yapılan bircok reklama rağmen, kadınlar daha cok tampon ve ped kullanmayı tercih ediyordu. Adet kapları 21. yuzyılda yaygınlaştı.
Tek kullanımlık pedler ve tamponlar hÂl pazarda buyuk bir yere sahip, ancak artık bircok kişi adet kapları, regl ic camaşırları gibi yeniden kullanılabilir urunlere yoneliyor İnsanlar satın aldıkları urunlerin cevre ve sağlık uzerindeki zararlarını fark etmeye başladı. Bununla birlikte artık ulkemizde de rahatca adet kapları, adet kulotları, organik pedler ve tamponlar bulunabiliyor.
Kulturel ve toplumsal olarak yuzyıllardır regl donemlerinden utancla bahsediliyor. Hızla buyuyen sosyal medya platformları sayesinde artık regl uzerindeki tabular kalkıyor. Artık bu normal dongulerimizden daha rahat bahsediyoruz. Başlangıcta bu urunler regl donemlerini gizlemek icin uretilmişti. Şimdi ise sağlık ve rahatlık en onemli kriter.
İlginizi cekebilir:
Dunyanın Dort Bir Yanından Reglinin Utanılacak Bir Şey Olmadığını Kanıtlayan İlk Regl Rituelleri
Kaynak: 1