Asgari ucret ilk Sumerler ’de, devletin gelir ve giderlerini dengede tutmak icin uyguladıkları bir uygulama olan ortaya cıktı. Lakin gunumuz devletlerinin bircoğunda bu, ekonomik giderlerinin artmış olması bahanesiyle yaşam standartlarının altına cekilmiş durumda. Ulkemizde de aynı gelir eşitsizliğini gorduğumuz, asgari ucret uygulamasının kısa tarihinin analizi yazımızın devamında.
Ekonominin kayıt altına alınmaya yeni başlandığı MO 3500-3000 ’de, Sumer medeniyetinde, nufusun artmasıyla ihtiyacları karşılamak icin ceşitli sınıflar oluşturuldu.
İşcilerin ve kolelerin yevmiyeleri can bicimli devrik ağızlı canaklarla olculurdu.
Tapınaklarda cok sayıda ele gecen bu canaklar, tapınak ekonomisi kapsamında calışan insanlara gunluk ya da oğunluk besinlerinin standart miktarda verildiğinin gostergesi.
Gunumuzdeki asgari ucret uygulamasına benzer, işcilere ve kolelere verilen yevmiyeler, standart hacimler halinde duzenlenirdi.
Modern asgari ucretin atası olarak kabul edilebilecek bu uygulama ile kolelerin de, askerlerin de gunluk yemek ihtiyacı bir standarda bağlanmış ve gelir gider hesaplarının tespiti kolaylaşmıştır.
İlerleyen yıllarda bu uygulamanın en buyuk faydasını şuphesiz sınırları cok buyuk alanlara yayılan imparatorluklar gorecekti.
Temeli atılan bu uygulama Roma İmparatorluğu olmak uzere pek cok devlet ve imparatorlukta kullanıldı ve modernleşerek gunumuz asgari ucretine zemin hazırlandı.
Dunyada ilk kez 1890 yılında, sosyal politikalarda onculukleriyle tanınan Avustralya ve Yeni Zelanda ’da başlayan asgari ucret uygulaması, 1900 ’lu yılların başında Avrupa ’ya, daha sonra ise tum dunyaya yayıldı.
Uluslararası Calışma Orgutu ’nun (ILO) 1928 ’de kabul ettiği 26 sayılı Asgari Ucret Belirleme Yontemleri ile uluslararası bir olcut getirildi.
Turkiye bu sozleşmeyi 1973 yılında imzaladı ve 1974 yılında da onayladı.
Turkiye ’de, asgari ucretin belirlenmesiyle ilgili ilk uygulama, 1969 yılında 26 ilde yapıldı. Daha sonraki donemde bu illerin sayısı artırıldı; 1973 yılında da bazı illerde tarım işcileri icin asgari ucret uygulamasına gidildi.
Gunumuzde Turkiye ’de toplam kac kişinin asgari ucret duzeyinde ucret aldığı tam olarak bilinmemesine karşın Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) verilerine gore yaklaşık 6 milyon 500 bin kişi asgari ucretle calışıyor.
Kaynak: 1