Brené Brown ’un araştırmaları onu liderlik guruları arasına taşısa da kendi işini yurutmesi biraz daha karmaşık bir surec oldu.
Inc. ’ten Maria Aspan, Reese Witherspoon, Amy Adams ve Kristen Bell gibi Hollywood yıldızlarından Melinda Gates ’e bircok unlu ismin mentorluğunu yapan Brené Brown ’un hikÂyesini kaleme aldı. Liderlik konusunda alışılmışın dışında fikirleri olan Brown ’un hikÂyesini Inc. ’te aktarıldığı gibi aktarıyoruz.
Sosyal hizmet uzmanlığından şohrete uzanan yol Brené Brown Brené Brown, nasıl es verileceğini iyi biliyor. Bir soruyu cevaplamadan once derin bir nefes almayı ve…
Uzun bir es verip duraklar.
Hayatınızı kazanmak icin insanlarla konuşuyor ve onları dinliyorsanız, es vermek oldurucu bir iletişim aracı olabilir. Brown, ruhsatlı bir sosyal hizmet uzmanı ve akademik araştırmacıyken TED Talk viral unlusu, şirket kurucusu ve CEO ’su oldu. Daha sonra “en cok satan” listesine giren kitap yazarı ve liderlik gurusuna donuşen Brown ’un hayatını kazanmak icin temelde yaptığı insanlarla konuşmak ve onları dinlemek.
Onun es vermesi yansıma ve otorite bahşeder. Duyulduğunuzu hissedersiniz. Verilen her uzun este sağlanan sessizlik hem Brown ’a hem de onun sohbet ettiği kişi icin de aynı anlama geliyor. Es vererek sorunun hassasca tartılmış cevabını vermeden once “Ne harika bir soru” diyor.
Brown, kitap satışları ve konuşmacı olarak cıktığı seminerlerin ucretlerinin tutmasına -ve ucuz bir mobilyacıdan aldığı rahat mobilyalar ve personeline ayda iki kez aldığı ciceklerle dekore etmesine- izin verdiği Houston ’da havadar, iki katlı bir ofiste calışırken zihnini şohret olmadan onceki gecmişine goturuyor. Ağzının onunde ellerini sıkıyor, sarışın kafasını dua eder gibi eğiyor, ara sıra kafasını sallayarak duşunme surecini onaylıyor. Brown, konuşmadan once cok duşunuyor.
“Hicbir zaman yas tutmuyorum,” diyor Brown, “cunku …” bir es daha veriyor, 11 sessiz saniye sonra “hırsımdan dolayı pişmanlık duymuyorum ve şimdi o zamandan daha az hırslı değilim.”
“Ancak” -burada bir es daha veriyor- “kamu onunde olmayı sevmiyorum.”
Daha buyuk bir kitleye ulaşma ihtiyacı nasıl doğdu? Laverne Cox Pixar, IBM, Seattle Seahawks ve Bill & Melinda Gates Vakfı gibi bazı cevrelerde son derece iyi tanınan, Oprah onaylı bir liderlik danışmanı olan 52 yaşındaki Brown hem kamu onunde hem değil. Melinda Gates bir e-postasında şoyle diyor: “Brené, liderliğin her şeyi bilmek yerine, bilmediklerinizi kabul etmeyi gerektirdiğini bana oğretti.” “Kırılganlığın, incinebilirliğin guven inşa etmenin anahtarı olduğu mesajını seviyorum.” Brown ’un diğer unlu taraftarları arasında Hollywood ’un unluleri Reese Witherspoon, Amy Adams ve Kristen Bell bulunuyor. Ayrıca Orange is the New Black dizisinin yıldızlarından Laverne Cox gecenlerde Vanity Fair‘e Brown ’un James Baldwin ve Shakespeare ’in yanında en sevdiği yazarlardan biri olduğunu soyledi.
Ama bircok insan hÂl Brown ’un adını duyunca boş boş bakabiliyor. Bu yıl cıkardığı yeni kitabı ve değiştirdiği iş modeliyle daha buyuk bir kitleye ulaşmak istiyor. Kendini ve calışmalarını tanıtmak icin buyuk planlar yaparak kendi hassasiyetleri konusunda yeterince araştırma yapmayan kişilere ulaşıp karşılaştığı boş bakışları değiştirmeyi planlıyor.
University of Houston ’s Graduate College of Social Work doktorasına sahip ve araştırma gorevlisi Brown, yıllar boyunca utanc ve kırılganlık kavramlarını inceledi. Roportajların ve diğer veri setlerinin toplanıp kodlandığı bir metodoloji kullandığı “temelli teori (grounded theory)” araştırmasıyla bazı davranış kalıpları ve bazı basit ama rahatsız edici sonuclar bulmaya başladı: Hepimiz başarısız oluruz. Ancak bu başarısızlıkları inkÂr etmek ya da sadece kabul etmek yeterli değil. Sadece kusurlarımızı benimsediğimizde; kusurlarımızın ustesinden gelmek icin calışırken ve cesur olup riskler aldığımızda ve Brown ’un deyişiyle, “hayal kırıklığı yaşadığımız zaman uydurduğumuz sahte hikÂyelere meydan okuduğumuzda” gercek liderler oluruz.
Nasıl bir iş modeliyle başladı?
Brown ’u cazip kılan şeylerden biri başkalarına tavsiye ettiği kendinle yuzleşme sureciyle başkaları kadar mucadele ettiğinin altını cizmesi. Cok satanlar listesine girmesi garanti “Dare to Lead: Brave Work. Tough Conversations. Whole Hearts” (Liderlik Cureti: Cesur İş. Zor Sohbetler. Tam Kalpler) kitabında “İsteklerimiz ve ihtiyaclarımız hakkında konuşmak bunlara ulaşmamızı engelleyen korkular, duygular ve yokluk hakkında konuşmaktan cok daha kolaydır” yazıyor.
Onu unlu yapan bu tur kişisel kabul edişlerdi. Brown 2010 yılında “The Gifts of Imperfection” (Mukemmel Olmamanın Hediyesi) başlıklı ilk akademik olmayan kitabının yayımlanmasından birkac ay once TEDxHouston ’da bir konuşma yaptı. Araştırması ve araştırmasının ona yaşattığı duygusal cokuşle ilgili yaptığı 20 dakikalık konuşma komik, dokunaklı, durust ve 35 milyon insan tarafından izlenen viral bir video oldu. Aşağıda Turkce altyazılarla izleyebileceğiniz video Brown ’u CEO ’lar, girişimciler ve kitap kurtlarının onune attı. Ayrıca Brown ’un araştırmasını nasıl bir işe donuştureceğine karar vermesini sağladı.
Deneme, yanılma, başarı ve başarısızlıklardan ders cıkarma
Brown gectiğimiz birkac yılı soylemlerini eyleme donuşturen kÂrlı ama değişken bir şirket kurmaya calışarak gecirdi. Her şeyi tek başına cozmeye calıştığı icin hÂl devam eden bir proje. Brené Brown Education and Research Group ’a (Brené Brown Eğitim ve Araştırma Grubu) temmuzun ortasında sıcak bir gunde yaptığım ziyaret sırasında Brown, Dare to Lead ’in yayımlanmasına bağlı yeni bir organizasyonel duzenlemenin başındaydı. Brown ’un dediğine gore yeni kitap 20 yıllık araştırmanın yanı sıra ust duzey yoneticilerle calışmaya dair yeni verileri de kullanarak daha iyi liderlik icin dort beceri seti oneriyor.
Dare to Lead ’in ekim ayı başlarında piyasaya surulmesi planlanıyordu ve Brown, yaz boyunca kendine koyduğu son teslim tarihine yetişmek icin kendini dış dunyaya kapadı. Kasım ayında yapılan mid-term secimlerinden once iyi liderlik konusunda rehber olabilecek kitabının raflardaki yerini almasını istiyor. Brown “Hayatımda gorduğum en kotu liderlik modellerine sahibiz” diyor. “Bana ‘Bunu doğru yapan var mı? ’ diye sorsanız, şu anki siyasi liderleri kesinlikle soylemezdim. Bu yonetim kesinlikle liderlik yapamıyor.”
Bulunduğu konuma gore fazlasıyla acık sozlu
Brown ’un ozgunluğunun başka bir parcası: Ulkenin ortasında yaşayan beyaz bir Hıristiyan olmasına rağmen kadın yuruyuşlerine, Black Lives Matter gosterilerine katılıyor. Hedef kitlesi ticari kurumlar olan bir insan icin ABD Başkanı ’nın gocmenlik politikaları da dahil olmak uzere bircok konuda, tahmin edebileceğinizden sert, acık sozlu eleştiriler yapıyor. Brown ’un Charlottesville ’deki olumcul beyaz ustunlukcu ayaklanmalara verdiği tepkiden etkilenen Afrikalı Amerikalı bir kadın olan, dijital pazarlama firması Message Medium ’un kurucusu ve başkanı Maisha Walker “Bunun gibi cok zor toplumsal konularla başa cıkma konusunda cok duşunceli ve icten” diyor ve ekliyor “Cekinmeden tepkisini ortaya koyuyor.”
Siyasi yelpazenin her iki ucundaki bazı insanlar, Brown ’un, Trump donemindeki hiper-partizan siyasi iklimi konu alıp insanlara yol gosteren Braving the Wilderness kitabının turnesindeki etkinlikleri terk etti. Ama bu, şirket kurucusu ve CEO olarak rolu gittikce onemli hale gelen Brown ’u zor şeylerin uzerine daha fazla gitmekten veya surekli yoğun diyaloglara girme ve oz yansıtma durumundan alıkoymadı.
Uzmanlığını kÂrlı bir işe cevirme yolunda eski ve yeni deneyimlerinden faydalandı Bu Brown ’un yanlış başlangıclar yaparak, başarılı urunlere son vererek ve durust olarak -ya da Brown ’un deyişiyle cesur olarak- zaman harcamayı istediği ve istemediği şeylere karar verdiği bir surecti. Brown, “İlk başladığımda hicbir şeye hayır demedim cunku her şeyi yapabileceğimi kanıtlamak istedim” diyor. Şimdi, uzmanlığını gercek bir iş haline donuşturerek gecirdiği 5 yıldan sonra “bir suru şeye hayır diyerek kim olmak istediğimi acıkca anladığım yıl olacak” diyor.
Kendi hayatını yazmaya alışmış bir kadının hikÂyesini anlatmak zor. San Antonio ’dan New Orleans ’a ve daha sonra da Teksas ’a taşınan 4 cocuktan en buyuğu olan Cassandra Brené Brown kitaplarında bunun gibi biyografik ayrıntılara yer veriyor. Kitaplarında UT Austin ’deyken bir yandan barda calışıp bir yandan bira ve sigara alışkanlığından kurtulmak icin mucadele ederek 29 yaşındayken lisans derecesini aldığından bahsediyor. İkisi de cankurtaranken tanıştığı ve birlikte 2 cocuk buyuttukleri bir cocuk doktoru olan Steve Alley ’le dikkatli bir iletişim kurdukları sevgi dolu evliliği de kitaplarından okunabiliyor.
Brown, 2002 yılında Houston Universitesi ’nde doktorasını tamamladı ve feminist uygulamadan sosyal refah politikalarına kadar uzanan ceşitli dersler veren bir araştırma gorevlisi olarak universitede kaldı. Sonra 2010 ’da sahne aldığı TEDxTalk, kariyerinin gidişatını değiştirdi. Bunu izleyen 2012 ’deki Daring Greatly adlı kitabı, kendisinin yakın gecmişte ortaya cıkan savunmasızlık “mahmurluğu” ve bir anda şohreti yakalamasının iyi ve kotu yonlerini anlatıyordu. O yıl verdiği ilgili TED Konuşması şu anda dokuz milyondan fazla izlenmeye sahip. (Bu başlığın altındaki videoyu Turkce altyazılarla izleyebilirsiniz).
Oprah donum noktası oldu
Daha sonra, 2013 ’te Brown kitap endustrisi icin en onemli hayran kitlesinin kaynağı olan Oprah ’da bircok hayran kazandı. Brown ’un Oprah ’ın “SuperSoul Sunday” programında yer alması icin gelen bir davetiye once “O” dergisinde bir roportaja, sonra Brown ’un “OWN” ağında cevrimici bir kurs verdiği (hÂl devam eden) bir iş ilişkisine donuştu. O yılın sonunda Brown kendi ayakları uzerinde durabileceğini ve kendi kişilik kultunu surdurulebilir bir işe nasıl donuşturebileceğini anlamak icin birkac arkadaşını topladı.
Kurduğu şirketi iyi bir ivme yakaladı Şirket bugun de arkadaş ve aile ilişkileriyle yurumeye devam ediyor. Brown, genc ikiz kız kardeşlerini personel şefi ve kÂr amacı gutmeyen operasyon şefi olarak istihdam ediyor. Brown ’un universite gunlerinden beri koltuğunu bekleyen arkadaşı Charles “Chaz” Kiley şimdi onun finans muduru. Kiley, “Brené ’nin riske ve başarısızlığa karşı cok yuksek bir toleransı var” diyor.
Fakat Brené Inc. icin doğru işi bulmak kolay olmadı. Brown ’un şu an 27 calışanı olan şirketi, terapistler ve koclar icin Brown ’un fikri mulkiyetiyle koruma altına aldığı yontemleri ve urunleri kullanma sertifikaları verdiği eğitimler satıyor. Daha sonra, 2015 yılında, Brown doğrudan tuketiciye yonelik cevrimici eğitim işini başlattı. Brown ve Kiley ’e gore “Courage Works” (Cesaret Calışmaları) kursu hemen başarıya ulaştı ve ilk yılda 6 milyon dolar gelir ve 100 bin muşteri kazandı.
Yine de Brown şirketin hızlı bir şekilde genişlemesine yardımcı olabilecek dış yatırım tekliflerini geri cevirdi. Bunun yerine, işini coğunlukla 90 bin dolara kadar cıkan kitap satışları ve kurumsal konuşma ucretleriyle finanse etti (ancak calışmasının yuzde 30 ’u pro bono olduğunu soyluyor). Şirket ayrıca kendi atolye calışmalarını yurutmek icin Brown ’un sertifikalı yontemlerini kullanan yardımcıların eğitimlerinden ve Brown ’un danışmanlık etkinliklerinden de gelir elde ediyor.
Buyuk şirketler Brown ’a yaptıkları yatırımın “iyi harcanan para” olduğunu soyluyor. Brown ’u IBM ’in ic geliştirme programına getiren ve teknoloji devinin liderlik, oğrenim ve katılım işlerini yoneten Deb Bubb şoyle diyor: “[Brown] donuşumcu liderlik icin son derece onemli olan kavramlar hakkında bilim temelli ve cok insani konuşuyor.” Yaklaşık 10 milyar dolarlık piyasa değerine sahip kamuya acık bulut bilgi işlem şirketi Nutanix ’in CEO ’su ve kurucularından Dheeraj Pandey, bu yıl şirketin muşteri konferansında konuşması ve bazı kıdemli liderlerle calışması icin Brown ’u işe aldı. “[Brown] rekabet avantajı icin gizli bir silah haline geldi” diyen Pandey, muhendislerini Slack ’te savunmasızlığı tartışırken yakaladığını: “Ortam fazla hareketlendiğinde, Nutanix calışanları gerginliği, ‘Hey, savunmasız kalmalısınız. ’ diyerek gecirmeye calışıyor.” sozleriyle anlatıyor. Giyim eşyası şirketi Evereve‘in CEO ’su Megan Tamte, Brown hakkında “Etrafımdaki insanlarla kıyasladığımda o Oprah gibi” diyor.
İşleri Buyuyen Brown kişisel celişkiler yaşadı
Ama Brown, işini kurduğunda buyume beklentisi dahil bircok şeyden rahatsız oldu. Kiley, kÂr amacı olan bir cevrimici eğitim portalının satış gorevlileri ve yazılım muhendisleri ve pazarlamacıları, “popoların koltuklarda olmasını… ve ozellikle de satıcılığınızı hissetmeyi zorunlu kılıyor” diyor. Brown arkadaşı icin “Pazarlama konusunda zorlayıcı olmak onun etik anlayışının biraz dışına cıkıyordu” diyor ve “Eğitimin kÂr amacı olmaması gerekiyor” diye ekliyor.
Gecen sene sonlarına doğru Brown, bircok kurucunun karşı karşıya kaldığı bir secenekle yuzleşmek zorunda kaldı. Buyuk olcekli bir tuketici operasyonu yurutmek, onun fiziksel ve duygusal sağlığı, sevdiklerine olan bağları ve “dunyadaki yenilenemeyen en buyuk kaynak olan zaman”ın karışımı olan “keyif listesi”yle uyumlu değildi. Brown “Cok sayıda cok mutsuz, uzun saatler calışan ve işlerinin meyvelerini hic beğenmeyen kurucular ve cok başarılı kıdemli liderlerle konuştum” diyor.
Brown “Bir gun beş tanesi araştırmacı, 145 tanesi yazılım muhendisi ve oğrenme platformu calışanı olan 150 personelli bir şirkete gelmek icin uyanmak istemiyorum. Yapmak istediğim şey bu değil” diyor. “Bu işi yurutmek ve keyif listesi eşit derecede onemli.”
Kişisel marka ve ticari marka arasındaki ince cizgi
Brown “Bir yandan şirket yonetip bir yandan araştırma, yazma, konuşma işlerini yurutmek icin nasıl bir onceliklendirme yapıyorsunuz?” sorusunu cevaplarken one duşen kafasını iki eliyle yakalıyor ve fısıldayarak “F*****uck” (Hasi*tir) diyor.
Konuyla ilgili kızgınlığını dile getiren ifadesinin hemen ardından pişmanlık duyuyor ve bunu unutturmak icin konuşmaya başlıyor. Kendini “‘Tam doldur ’ sloganına sahip Texaslı bir ailenin beşinci nesli” olarak tanımlayan Brown F-kelimesini kullanırken “cok rahat” olduğunu “Bu benim sovgu kelimemdir” diyerek itiraf ediyor. Brené Brown markası icin otantik değil mi?
Evet ve hayır. Brown “Bu kişisel markam icin, iş icin değil” diyor, kufurlu konuşmanın daha geniş bir kitleyi yabancılaştırdığı notunu duşuyor. “Benim yaşadığım gerginlik: Otantik benliğimin iş icin inanılmaz derecede tehlikeli olması.” Bir es veriyor “Dilim bazen işe yaramayabilir.”
Brown ’un hırsı ve şohretiyle olan celişkili ikili ilişkisi; savunmasızlığı oğutleyen kadınla dış dunyaya karşı bir koruma duvarı inşa eden kişi arasında. Brown, ilk TEDx konuşması 2010 yılında viral olduğunda ilk duşuncesinin “Evet, be!” olmadığını “Şimdi diş macununu tupun icine geri sokun” olduğunu hatırlıyor: “Anlıyor musun? Bunu kontrol etmeliyim, kontrol etmeliyim, kontrol etmeliyim.”
Brown, internette kadın olmanın kotu yorumların hedefi olmak icin yeterli olduğunu zor yoldan oğrendi “Eğer herkesin erişebileceği konumdaki bir kadınsanız, bir sistemi yerine koyun. Yılda 40 bin ya da 40 milyon dolar kazanmanız onemli değil” diyor ve ekliyor “Size cevap verebileceğiniz uc yorum secip geriye kalan her bo*u silecek birini işe alın.”
Eskiye donerek yeni bir başlangıc yaptı
Brown ’un kontrol edebileceği başka şeyler var. Aralık ayında, Brown Cesaret Calışmaları cevrimici kurslarını kapattı. Şirketinin bir kolunu kÂr amacı gutmeyen bir kuruluşa donuşturmeye başladı; bu kurum akıl sağlığı profesyonellerini ve Brown ’un araştırma ve yontemlerini başkalarına oğretmeye devam edecek ve kısa bir sure sonra onları okullarda ve belki de universitelerde oğretecek.
Brown ’un kÂr amacı gutmeyen operasyonları bir zamanlar Brave Leaders Inc. olarak bilinen danışmanlık ve atolye calışmaları şimdi yeni kitabının adını paylaşacak: Dare to Lead. Yeniden markalaşma, yakın zamanda gercekleşen bir farkındalığın altını ciziyor: “Etkili buyume icin farklı yontemleri denedik ve kitaplara hic onem vermedik” diye guluyor ve ekliyor “Kitaplar nasıl yan urun haline geldi?”
Nielsen BookScan ’a gore, 2010 ’da yayımlanan The Gifts of Imperfection (Mukemmel Olmamanın Hediyeleri) (2010) bir milyondan fazla satarken, Daring Greatly (2012) yarısını sattı ve iki kitap da 250 bin satışın uzerine cıktı. Brown, ABD satışlarının toplamda dort milyondan fazla olduğunu soyluyor. Artık kitaplarını iş operasyonlarına daha doğrudan bağlamaya calışıyor. Brown “18 saatlik kurslar satmak yerine, oğrendiğim her şeyi bir kitaba koyacağım ve sadece 20 dolara satacağım” diyor.
Kitap odaklı ama eski hizmetleri unutmayan yeni bir strateji
Yeniden adlandırılan şirket buyuk şirketlere danışmanlık vermeye devam edecek. Ve Brown muşterilerinin yuzde 95 ’ini oluşturan, Brown ’un bizzat ziyaret etmek icin zamana ya da zihinsel enerjiye sahip olmadığı şirketlere danışmanlık verebilsin diye diğer profesyonelleri eğitmeye devam edecek.
Beş yıl icinde sonunda bir şeyler oluşmaya başladı. Ancak Brown, şirketin başlangıc ​​kaosunun otesine gectiği gunu dort gozle bekliyor. Kesin bir şekilde işi icin doğru yolu sectiğini duşunduğunde belki ufak bir tatile bile cıkabilir.
Bu, kurucusu şohret olan bir organizasyon icin imkÂnsız bir hedef olabilir. Buna rağmen Brown, “Bu iş benden fazla yaşamadığı surece buyuk bir başarısızlık gibi hissedeceğim” diyor. Ve eğer bir işi başlatıp, yeniden şekillendirip, liderliğini yapmak icin uğraşacak biri varsa o kişi muhtemelen bunların nasıl yapılacağı uzerine kitap yazan kadındır. Brown ’un dediği gibi: “Araştırmacı, kendini iyileştirir.”
Brené Brown ’un Turkce ’ye tercume edilen kitaplarını Turkiye ’deki buyuk kitapcılarda ve kitap satan internet sitelerinde bulmak mumkun:
Mukemmel Olmamanın Hediyesi (The Gifts of Imperfection) Cesur Yanını Kucakla (Draing Greatly) Kuvvetle Ayağa Kalkmak (Rising Strong) Acımasız Dunyaya Meydan Okumak (Braving the Wilderness)