Gunumuzde bir cok kişinin sozunu ettiği Dijital Donuşum nedir? Şirketim yeterli seviyede midir? Buradaki son nokta nedir? Son nokta var mıdır? Bugun fabrikalarımızı tamamen robotlara emanet edip colun ortasında kendi kendilerine işleri idare etmeleri seviyesinde miyiz yoksa biraz daha yolumuz var mı? Dijital donuşume nereden başlamalıyım? Bana kimler cozum sağlayabilir? Dijital donuşum sonunda insanlar işlerini kaybedecek mi? Bunlar gibi ceşitli sorular kuruluşların ve dolayısı ile insanların kafasında yer tutuyor.
1. Dijital donuşum nedir?
Once tanım ile başlayalım; Wikipedia Dijital Donuşum ’u geleneksel sorunların dijital teknolojilerin kullanımı ile cozulmesi olarak belirtmiştir. Nedir bu geleneksel sorunlar derseniz detaylara inmeden basit bir şekilde şu cevaplar verilebilir:
• Satışların duşmesi:
• Karlılığın duşmesi
• Kalitenin duşmesi
• Verimliliğin duşmesi
Demek ki başarılı bir dijital donuşum programının bu tarz geleneksel sorunları gunun en uygun teknolojisi ile kuruluşun kaynaklarını en doğru şekilde kullanarak cozuyor olması gerekir.
Şirketim hangi seviyede?
Ulkemizde dijital donuşum seviyesinde ust sıralarda bulunan firmalar olduğu gibi bu konuda iyileştirmeye ihtiyacı olan kuruluşlar da mevcut. Bu tarz bir yola girecek firmaların oncelikle mevcut olgunluk seviyelerini olcmelerinde fayda var. Dunyada ve ulkemizde bu olgunluk seviyesini belirlemek icin uzmanlaşmış metodolojilere sahip kuruluşlar mevcut. Dikkat edilmesi gereken konu, olgunluk seviyesinin tespit edilmesi sonrası sınırlı kuruluş kaynaklarını en uygun şekilde kullanacağınız bir yol planı oluşturmanız.
2. Nereden başlamak lazım?
Ornekle anlatalım. Bir bakkal işletiyorsunuz. İnternetteki dijital olgunluk seviyesi anketini doldurdunuz ve işletmenizin puanının duşuk olduğunu gordunuz. Dijitalleştirme adımlarını atmadan once basit bir iş analizi yapalım.
1. Her gun gunluk ihtiyac listesi oluşturmak icin raflarınızı sayıyorsunuz
2. İhtiyac listenizi temin etmek icin ya toptancıya gidiyorsunuz ya da distributor firmaların temsilcileri dukkanınıza geliyorlar.
3. İhtiyaclarınızı nakliye veya elle taşıma ile dukkanınıza taşıyıp raflara diziyorsunuz
4. Her gun gelen muşteriler de ihtiyaclarına gore uygun urunleri raflardan alıyorlar
5. Alınan urunlere gore odemeyi kabul ediyorsunuz.
Basitce altı adımda yapılan işleri yukarıda gorebilirsiniz. Burada dijitalleştirme surecine başlayalım derseniz farklı farklı alternatifler cıkabilir. Once tum sureclerinizi mevcut teknoloji ile dijitalleştirdiğinizi duşunun:
1. Raflardaki urunlerin RFID etiketleri ile tanımlanması, buna ek olarak elinizde hangi stoktan ne kadar kaldığını gorecek ve buna bağlı olarak sipariş verecek bir stok takip yazılımı
2. Urunlerin insan erişim olmadan toptancıdan size otomatik gelmesi icin insansız kamyonlar ya da droneler.
3. Gelen urunlerin raflara dizilmesi icin robot raf sistemleri
4. Muşterilerin ihtiyaclarını bildirmesi icin arayuzler
5. Odemenin kredi kartı veya peşin olarak alınabilmesi icin robotik sistemler.
Boyle bir uygulamanın maliyetini hemen cıkaralım 168.326 €. Boyle bir maliyeti ortalama bir bakkalın aylık karının yarısını geri odemeye ayırabileceğini kabul edersek yaklaşık 527 ayda amorti edebileceğini gorebilirsiniz. Bu yaklaşımla bakkalın dijitalleşme konusunda hemen bir adım atmayacağı acıktır. Bakkalın tabi ki dijital olarak donuşumun gerisinde kalmaması gerekir. Şu anki beklentilerini belki sadece bir barcode okuyucu kullanarak yarı dijital bir şekilde de gayet guzel ilerleyebilir.
Bu tarz farklı alternatiflerin en doğru şekilde belirlenebilmesi icin yapılması gereken işletmenin mevcuttaki problemlerinin detaylı bir şekilde analizinin yapılarak hangi cozumlerin oncelikli olduğunun belirlendiği bir Dijital Donuşum Yol Haritası cıkarılmasıdır.
3. Dijital donuşum yol haritası nedir?
Dijital Donuşum Yol Haritası (Roadmap) işletmenizin mevcut stratejilerini, maliyet yapısını ve iş akışlarını goz onunde bulundurularak farklı alternatifler ile birlikte mevcutta ve gelecekte ihtiyacınız olacak cozumlerin onerildiği bir plandır.
Boyle bir planda yukarıda bahsedilen her iki alternatifi de gorebilmeniz gerekir. Peki Dijital Donuşum Yol Haritası ’nda onerilen bu alternatif cozumleri nereden tedarik edeceğiz?
4. Dijital cozumleri sağlayacak tedarikciler kimlerdir ve nerede bulabiliriz?
Dunyada ve Turkiye ’de dijital donuşum konusunda farklı cozumler sunan bir cok tedarikci mevcut ve her gun bunlara yenileri de eklenmekte. Cozumler icin buyuk ve adı bilinen koklu kuruluşların yanı sıra pazardaki ihtiyacın farkına varmış Start-Up kuruluşlar da hizmet vermekte. Bu Start-Up kuruluşlar genelde Teknopark/Teknoloji Transfer Ofisi gibi yapıların altında kumelenmiş durumdalar. İyi bir Dijital Donuşum Yol Planı ’nın alternatifleri sunarken tedarikci onerilerini de vermesi işinizi oldukca kolaylaştıracaktır. Boyle planlard aynı zamanda tedarikcilerin de pazar ihtiyacının ne olduğunu anlamaları ve teknolojileri buna gore geliştirmeleri konusunda fayda sağlar.
5. En merakla beklenen soru ne zaman hepimiz işsiz kalacağız?
Bu sorunun cevabını kimse bilemez ama mevcut teknolojik cozumler, Yapay Zeka (AI) gibi oldukca gelişmiş sonuclar da sunsa bu teknolojilerin tum ihtiyacları karşılayabilmesi ve maliyetlerinin de uygun seviyelere inmesi icin henuz biraz daha zaman var gibi gozukuyor. Bunu işsiz kalmak gibi de duşunmemek lazım. Dijital donuşum sonrası bile insanlara ihtiyac duyulan yeni konular ve iş alanları olacaktır.
Kaynaklar 1