Bir işi kaybetmek, ozellikle kayıp ani ise, kariyerinizde yaşayabileceğiniz en stresli olaylardan biri. Ozellikle corona virusu salgını ile boğuştuğumuz şu gunlerde ise işten ayrılmak bu stresi gercekten artırabilir. İşten cıkarıldığınızda sadece istikrarlı bir gelir kaynağını kaybetmekle kalmaz, aynı zamanda amacınızı rutininizi ve bir iş arkadaşı topluluğunu da kaybedebilirsiniz. Bu durum ise sizi psikolojik olarak etkiler. Ote yandan işsizlik suresinde evde kaldığınız zaman diliminde ise sağlığınız etkilenebilir. Zihniniz ve bedeniniz size, işsizliğin sizi nasıl etkilediğine dair sinyaller gonderiyor olabilir. Zihinden bedene: İşsizlik vucudunuzu nasıl etkiler?
1. Uyuyamıyorsunuz ya da cok uyuyorsunuz
Uyku ile ilgili zorluklar, iş kaybının sağlığınızı etkilediğinin bir işareti. Anksiyete ve Davranış Değiştirme Merkezi ’ndeki lisanslı psikolog Kristin Bianchi, uykuya dalmakta gucluk cekebilir ya da uyanmakta zorlanabilirsiniz diyor. Eğer bu durum bir ya da iki gunden fazla suruyorsa, bu durum stresli olduğunuzu gosterebilir.
Arizona Universitesi Sağlığı Geliştirme Bilimleri Bolumu ’nde Docent olan Patricia Haynes ise işyerinde yaşanılan stresin işten ayrıldığınızda da sağlığınız uzerinde nasıl kalıcı bir etki bırakabileceği konusunda araştırmalar yaptı. Yapılan calışmada; iş guvensizliği ve orgutsel politika gibi engellerle ilgili stres faktorleri yaşayan bireylerin, işlerini kaybettikten sonra uykusuzluk problemi yaşama olasılıklarının daha yuksek olduğu belirlendi.
2. Zihinsel sağlığınızın kotuleştiğini hissediyorsunuz
356 bin Amerikalının katıldığı bir ankete gore, ne kadar uzun sure işsiz kalırsanız depresyon yaşama olasılığınız o kadar artar. İşsizlik zihin sağlığını etkiler. Yaklaşık bir yıl veya daha uzun suredir işsiz olan her beş Amerikalıdan birinin depresyon tedavisi gorduğu belirlendi. Uzmanlar; işsiz kalan kişiler icin depresyonun iki ayırt edici ozelliğini olduğunu soyluyor. Biri; eskiden zevk aldıkları etkinliklere ilgilerini kaybetmeleri, diğeri ise sıkıntı ve uzuntu gibi duyguları eskiye oranla cok daha sık yaşamaya başlamaları.
3. Tahammulunuz azalıyor
Journal of Applied Psychology ’de yayınlanan ve 2015 yılında yapılan bir araştırma, işsizliğin temel kişilik değişikliklerine neden olabileceğini buldu.
Dort yıl boyunca kişilik testlerini tamamlayan 6 bin 769 Alman yetişkinden deney sırasında işini kaybedenler, calışmaya devam eden yetişkinlere kıyasla uyumluluk duzeylerinde onemli değişiklikler yaşadı. İşini kaybeden kadınlar her yıl daha az uyumlu hale geldi. Bunun yanı sıra, erkekler işsizlik suresinin ilk iki yılında tahammullu olduklarını ancak ancak bundan sonra gittikce daha az tahammul edebilir hale geldiklerini belirttiler.
Araştırmacılar, bu değişikliklerin uzun vadeli işsizliğin ardından bakış acınızın değişmesi nedeniyle olabileceğine inanıyorlar.
4. Migren ve mide rahatsızlıkları yaşıyorsunuz
Vucudunuz stres altındayken, kaslarınız sizi algılanan bir tehditten korumak icin gerilir. Bu vucudun savaş ya da kac tepkisinin bir parcasıdır. Zamanla, surekli tetikte olmak migren gibi kronik stresle ilgili sorunlara yol acabilir. Amerikan Psikoloji Derneği stresin bu tip sorunlara yol acabileceğini ortaya koydu. Ote yandan beynimiz bağırsaklarımızla surekli iletişim halindedir ve iş kaybından doğan stres de bağırsaklarda problemlere yol acabilir. Uzmanlar; kaygı nedeniyle gastrointestinal semptomların ortaya cıkmasının nadir bir durum olmadığını soyluyor.
5. İştahınız değişiyor
Amerikan Psikoloji Derneği ’ne gore, stres iştahın artmasına veya azalmasına neden olabilir. Bu iştah değişikliklerine kilo kaybı veya kilo alımı eşlik edebilir veya etmeyebilir. İştahtaki değişiklikler oldukca kolay fark edilir. Ozellikle işsiz kaldığınız surecte daha az hareket ettiğinizi duşunuyorsanız, kesinlikle beslenmenize dikkat etmeniz gerekiyor.
İşsizlik sırasında motivasyonunuzu kaybetmemek icin yapabilecekleriniz neler?
İşsizlik hem maddi hem de manevi olarak oldukca zorlu bir surec. Yaşamımızı idame ettirmek icin gerekli olan gelir kaynağının beklenmedik bir anda kesilmesi yoğun stres altında kalmamıza neden olabilir. Ancak bu surecle başa cıkmak icin hem vucut hem de zihin sağlığımızı korumamız gerekiyor. Peki bunun icin neler yapabilirsiniz?
Rutininizi bozmamaya calışın: Bir iş gununun duzenli yapısından mahrum kaldığınızda, sizi pijamalarınızdan kurtarabilecek yeni bir rutin planlayın. Her gun belirli bir saatte uyanın ve o gun yapmanız gereken işleri planlayın. İş nedeniyle ertelediğiniz hobilere ya da etkinliklere zaman ayırın, spor yapın, duzenli beslenin. Her sabah aynı saatte kalkmak, duzenli beslendiğinden emin olmak ve kendi gunluk rutininizi geliştirmek bu surecte size fayda sağlayabilir.
Bir alanda uzmanlaşmayı deneyin: İşinizi kaybettiğinizde, asla her şey bitmiş gibi davranmayın. Aksine bunu kendinizi geliştirmek icin bir fırsat olarak gormeye calışın. Ozellikle kariyer anlamında eksiklikleriniz olduğunu duşunuyorsanız bunun uzerine odaklanın ve eksik olduğunuz alanda gelişmeye calışın. Şimdilerde faydalanabileceğiniz pek cok online eğitim bulunuyor. Ozellikle zihinsel sağlığınızı korumak icin size zevk, ustalık veya oz-yeterlik duygusu getiren aktiviteler planlamayı deneyin.
Ya hep ya hic gibi duşunmeyin: Hayatlarımızda olumsuz bir gelişme olduğunda, diğer olumsuzluklara da odaklanıp asla iyi şeyleri gormuyoruz. Bu ise bir kısır dongu, olumsuzluklar diğer olumsuzlukları beraberinde getiriyor. Bu donguden cıkamadığımızda ise depresyon kapımızda beliriyor. Ya hep ya hic diye duşunmeyin. Mutlaka kotu şeyler de iyi şeyler de olacak. Caresizlik duygularına yol acabilecek bu carpık duşuncelere karşı koymanın en iyi yolu; gurur duyduğunuz şeyleri listeleştirmektir. Kendinizle ilgili sevdiğiniz ve kendinizi yetkin gorduğunuz şeyleri sıralayın. Caresizlik gibi bir hisse kapıldığınızda yaptığınız tum eylemleri kendinize hatırlatın.
Kaynak: 1