2020 yılında tum dunyayı etkisi altına alan koronavirus pandemisi her alanda olduğu gibi calışma duzenlerini de etkiledi. Bu surecte bircok şirket uzaktan ya da rotasyonlu calışma gibi farklı uygulamalara yoneldi. Ancak tum bunlar işveren ve calışan arasındaki sorunları da beraberinde getirdi. Maaş, pandemiden once calışanların iş secimindeki en baskın faktor olarak on plana cıkıyordu. Maaş ne kadar yuksekse calışanın verimliliğinin de o olcude artacağı duşunuluyordu. Ancak calışma sistemlerinin değişmesiyle birlikte calışanların iş yerinden beklentileri değişmeye başladı. Maaş hala en onemli motivasyon kaynağını oluştursa da artık tek başına yeterli gorulmuyor. Calışanların coğu evlerinin bir odasını ofise cevirdiği icin yan haklar ve esnek yan haklar gibi kavramlar on plana cıkıyor. Calışanların maaş dışında belirli haklara sahip olması onların hem verimliliğini hem de motivasyonunu artırıyor. Motivasyon yukseldiğinde ise iş verimliliği artıyor ve bu durum işverenlere kazanc olarak geri donuyor. Peki nedir bu esnek yan haklar?
Yan haklar ve esnek yan haklar arasındaki fark nedir? Yan haklar, belirli bir hizmet karşılığında işverenin calışana maaş dışında sunduğu ek faydalardır. Sağlık sigortası ve sosyal guvenlik gibi bazı yan haklar yasalarca zorunlu tutulmuştur. Diğer yan haklar işverenin inisiyatifine bırakılmıştır. Yan haklar kapsamında ucretsiz kahvaltı ve oğle yemeği, yol yardımı, ozel sağlık sigortası, cocuk bakımı, spor salonu uyeliği, eğitim ve giyim yardımı gibi ornekler verilebilir.
Gunumuzde bircok işveren, calışanlarını memnuniyetinin ne kadar onemli olduğunun farkında. Bu nedenle şirketler, kurum kulturu oluşturmak ve calışanların bu kulture bağlılığını sağlamak icin geniş bir destek sistemi oluşturuyor. Bu destek sisteminde maaşların dışında calışanların hayatlarını kolaylaştıracak bazı haklar sunuluyor. İşte bu noktada esnek yan haklar kavramı on plana cıkıyor.
Esnek yan haklar kavramı, calışanların kendi ihtiyaclarına gore yan haklarını sectiği bir sistemi tanımlıyor. Avrupa ve Kuzey Amerika ’da uzun bir suredir uygulanan bu sistemde, her calışanın farklı ihtiyacları olabileceği goz onunde bulunduruluyor. Kişiye ozel yan haklar sunulduğunda calışanların iş verimliliği arttığı gibi kurumuna da daha fazla bağlılık gosteriyor. Aynı zamanda şirketin, iş arayanlar arasında tercih edilebilirlik oranı artıyor.
Esnek yan haklar nasıl seciliyor? Orneğin iş veren calışanlarına şu yan hakları sunuyor:
Yemek kartıKonser, tiyatro ve sinema biletiEk tatil hakkıBireysel emeklilikOzel sağlık sigortasıNetflix, Spotify ya da YouTube uyeliğiKreş desteğiEv interneti ucretiSpor salonu uyeliğiEvcil hayvan sağlığı sigortasıGiyim yardımıOğrenci kredisi borcu olan calışanlara destek odemesiFazladan ucretli doğum izniYakıt kartı Yemek, yakıt ve ozel sağlık sigortası gibi yan hakları artık bircok şirket standart olarak calışanlarına sunmaktadır. Bunlar dışında yukarıda belirtilen diğer yan haklardan calışanlar kendilerine bir paket oluşturabiliyor. İşte calışanların kendileri icin oluşturduğu paketler esnek yan haklar kapsamına giriyor. Orneğin oğrenci kredisi borcu olan bir calışan kendisi icin şirketin sunduğu bu hakkı tercih edebilir. Ya da yakın zamanda doğum yapacak olan başka bir calışan yan haklar paketi oluştururken fazladan ucretli doğum iznini tercih edebilir.
Esnek yan haklar şirketlere ne gibi faydalar sağlıyor? Esnek yan hakların şirketlere sağladığı en onemli fayda, calışanların iş verimliliğinde gorulen artıştır. Ote yandan bu sistem, şirketlerin prestijlerini yukselterek şirket calışanları arasında bir farkındalık yaratıyor. Esnek yan haklar, calışanların kendilerini daha değerli hissetmesini sağlıyor. Bu durum ise yetenekleri şirket icinde tutarak markanın kendi kulturune değer katmasıyla sonuclanıyor. Aynı zamanda şirketler herkesin calışmak isteyeceği ozel bir kuruma donuşuyor. Bu sayede iş arayan yetenekler tarafından tercih edilme oranları artıyor.
İlginizi cekebilir:
Calışanların İstifa Etmelerinde Ekonomik Kaygı Dışındaki 8 Neden
Kaynak: 1 2