Gunumuzde her şey son derece buyuk bir hızla değişiyor, gelişiyor ve donuşuyor. Teknoloji, kultur, alışkanlıklar ve hatta duşunce yapıları. Elbette bu değişim ve donuşum bireysel ve toplumsal hayatta pek cok şeyin de değişmesine neden oluyor. Bu değişimin en net şekilde gozlenebildiği alanlardan birisi ise calışma hayatı. Ozellikle pandemi sureciyle yaygın hale gelen uzaktan calışma, artık pek cok kişi icin sıradan bir durum! Oysa pandemi oncesinde boyle bir calışma yaşamının kısa surede bu kadar populer hale geleceğini tahmin etmek oldukca zordu! Ote yandan, cok daha uzaktan calışanlar da var! Dijital gocebelik kabaca, uzaktan calışan fakat calışırken de seyahat eden insanları tanımlamak icin kullanılan bir kavram…
Dijital gocebeler, herhangi bir zaman veya mekÂn kısıtlaması olmadan internet uzerinden calışıyorlar. Ustelik son donemlerde dunya genelinde dijital gocebelerin sayısında inanılmaz bir artış var. Bu nedenle, pek cok ulke oldukca haklı gerekcelerle dijital gocebeleri kendisine cekmek istiyor. İşte, son donemde daha şiddetli hale gelen dijital gocebeleri kazanma yarışının detayları…
Dijital gocebelik nedir? Ulkelerin dijital gocebeleri kazanma yarışına gecmeden once, dijital gocebelik kavramına daha geniş acıdan bakmakta fayda var. Her şeyden once şunu soylemek gerekiyor, dijital gocebeler seyahat etmeyi seven, maceracı insanlar. Bu insanlar, seyahat tutkularını iş hayatları ile birleştiriyorlar. Boylece calışma hayatları boyunca herhangi bir ulkeye, şehre hatta şirkete bağlı kalmıyorlar. Dijital gocebelerin ne iş yaptıkları elbette uzmanlık alanlarına gore değişiyor. Pek cok insan, uzaktan calışma alanlarının dolayısıyla dijital gocebelerin iş alanlarının kısıtlı olduğunu duşunebilir. Ancak gunumuzde mimarlıktan, muhendisliğe, danışmanlıktan bankacılığa kadar cok sayıda meslek, uzaktan yurutulebiliyor. Bu sayede dijital gocebeler, yaşamlarını istedikleri ulkede, istedikleri şehirde gecirme ve calışma programlarını da istedikleri gibi duzenleme imkÂnına sahip oluyorlar…
Ote yandan dijital gocebelik gorece yeni bir kavram. Haliyle dijital gocebe olmanın bazı zorlukları var. Dijital gocebelerin calışma alanları ve calışma bicimleri alışılagelmişin dışında olduğundan, ozellikle belirli alanlarda buyuk zorluklarla karşılaşıyorlar. Bunların başında ise “vize” sorunu geliyordu. Coğu durumda, dijital gocebeler bulundukları veya daha uzun sure bulunmak istedikleri ulkeden kısa surede ayrılmak durumunda kalıyorlardı. Cunku, genellikle bulundukları ulkedeki bir şirket adına calışmadıkları icin oturma veya calışma vizesi alamıyorlardı. Ancak, dijital gocebelik kavramı yaygınlaştıkca, dijital gocebeler daha gorunur oldukca ve en onemlisi, dijital gocebelerin onemi anlaşıldıkca bu durum da değişmeye başladı…
Dijital gocebelik, pek cok ulke icin son derece onemli bir kavram haline geldi Cunku dijital gocebeler, bulundukları ulkelere buyuk katkı sağlıyorlar. Bunların başında, elbette ekonomik katkı geliyor. Dijital gocebeler, internetten calışıyorlar ve doviz kazanıyorlar. Boylece bulundukları ulkelere doviz kazandırmış oluyorlar. Ote yandan dijital gocebeler, bulundukları bolgelerdeki yerel insanlarla etkileşim icerisine giriyorlar. Bu ise, ulke insanı ile dijital gocebeler arasında bilgi ve kultur aktarımına olanak tanıyor. Boylece ozellikle kucuk ulkelerdeki yerel halk, dijital gocebelerin bilgi ve birikimden istifade etme fırsatı buluyor. Hatta bazı durumlarda, dijital gocebeler ile bu insanlar arasında onemli iş ortaklıkları bile kurulabiliyor! Bu sebeple, gecmiş donemlere kıyasla cok daha fazla ulke, dijital gocebeliğin oneminin farkında. Ve dijital gocebeleri kendi ulkelerine cekebilmek icin onemli adımlar atıyorlar!
Dijital gocebeleri kendisine cekmek icin kıyasıya yarışan ulkeler var👇 Bu ulkelerin başında Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) geliyor. BAE hukumeti mart ayında duyurduğu yeni bir vize turu ile dijital gocebelere bir yıllık oturma izni vermeyi, bu sayede dijital gocebeleri kendisine cekmeyi hedefliyor! Oturma izni, dijital gocebeler icin son derece onemli. Cunku bu sayede, onlar icin sorun teşkil eden pek cok şey ortadan kalkıyor. Bulundukları ulkede banka hesabı actırmaktan sağlık hizmetlerinden faydalanabilmeye kadar onemli sorunlar kolaylıkla aşılabiliyor. Yani kısaca, dijital gocebelerin icerisinde bulundukları yasal boşluk kapanmış oluyor ve dijital gocebeler yasal olarak onemli bir koruma elde etmiş oluyorlar.
2022 yılında yapılan bir araştırmaya gore 29 ulkede dijital gocebelere yonelik ceşitli vizeler bulunuyor Gecmişte, dijital gocebeler icin ozel vize turu olan ulkeler, ekonomileri turizme dayalı ve gorece kucuk ulkelerdi. Ancak, dijital gocebelik dunya genelinde yaygınlaştı ve onemli bir kavram haline geldi. Bu nedenle, BAE, İtalya ve Brezilya gibi ulkeler başta olmak uzere bircok ulke dijital gocebeleri ulkelerine cekmek icin yeni calışmalar yurutuyor.
Dijital gocebe vizesi icin aranan şartlar ulkeden ulkeye gore değişiyor Pek cok ulke dijital gocebelerden uzaktan calıştıklarına dair belge, seyahat sigortası ve belirli bir seviyenin uzerinde gelirleri olduğuna dair kanıt talep ediyor. Brezilya, aylık 1.500, Malta 2.770, BAE ise 5.000 dolardan yuksek geliri olan dijital gocebeler icin vize veriyor. Arjantin ise, dijital gocebe vizesi icin başvuranlara onemli kolaylıklar sağlıyor. Dijital gocebelerin ofis, konaklama ve hava yolu ulaşımı giderlerini azaltacak destek paketleri hazırlıyor. İtalya ’daki bazı siyasiler ise dunya genelindeki dijital gocebelerin %5 ’ini ulkelerine cekmeyi amaclıyor. Bu doğrultuda onemli calışmalar yapıyor.
Şili ’nin 2010 yılında başlattığı Start-Up Chile programı, dijital gocebelerin katkılarına guzel bir ornek Bu program, yabancı yatırımcılara Şili ’deki yatırımcılara yardımcı olmaları karşılığında hibe ve vize kolaylığı sağlıyordu. Boylece Şili yabancı yatırımcılar icin onemli bir cazibe merkezi haline geldi. Program başladığı sırada sırada Şili ’de yatırım imkanları son derece zayıftı. Ancak program sayesinde 10 yıl icerisinde 1 milyar dolardan daha fazla değere sahip girişimler ortaya cıktı. Yani cok kısa bir sureliğine de olsa bir ulke icin yabancıların bilgi ve kultur aktarımı son derece onemli. Bu nedenle, dijital gocebelerin gelişmekte olan veya az gelişmiş ulkelere onemli katkılar sağlayacakları duşunuluyor.
Bazı uzmanlar, dijital gocebelere yonelik vize uygulamalarının ceşitli sorunlara neden olabileceği kanaatinde Bu uzmanlara gore barınma ve kaynak tuketiminde ayrıcalıklı bir sınıf ortaya cıkabilir. Bu ise doğal olarak yerel halkın tepkisini cekebilir. Vergi mukellefi olan yerel halk ceşitli ayrıcalıklara sahip dijital gocebelere karşı endişe veya hoşnutsuzluk duyabilir. Ote yandan bazı uzmanlar, yeni uygulamaların dijital gocebeler uzerinde pek bir etkisi olmayacağı kanaatinde. Cunku dijital gocebeler icin oluşturulan vizelere başvurmak icin aranan şartlar oldukca zorlayıcı. Yine bu uzmanlara gore, dijital gocebeler doğaları gereği gezgin insanlar ve bu nedenle daha kısa sureleri tercih etme eğilimindeler.
Kaynak: 1