
Nikolas Kopernik Biyografisi Kopernik modern astronominin kurucusu olarak bilinir. Polonyalı bir astronomi alimidir. Kopernik, bilim tarihine Kopernik Prensibi veya Kopernik Teorisi olarak gecen ve Dunya ile diğer gezegenlerin Guneş etrafında dondukleri esası kabul eden heliosentrik (Guneş merkezli) esası acıkladı.
Nicolaus Copernicus (Mikolaj Kopernik), 19 Şubat 1473 yılında Torun'da (Polonya) doğdu. Babası Krakov ’lu bir tuccar, annesi de varlıklı bir ailenin kızıydı. Dort cocuğun en kucuğudur. Kardeşi Andreas Augustinyan bir rahipti. Dini eğitimi icin gittiği İtalya'dan donduğunde kısa sureliğine kilisede gorev aldı. Kız kardeşi Barbara Venedikten bir rahibeydi. Diğer kız kardeşi Katharina ise Thorn valisi ile evliydi. Babası erken yaşlarda olunce geride bıraktığı 5 cocuğuna Kopernik baktı. Kopernik hic evlenmemiştir.Temel eğitimini tamamladıktan sonra 1492 yılında Polonya Krakov'daki okula devam ederek matematik ile astronomi konularında ve optik uzerine uzmanlaştı. Ayrıca doktor olmak amacıyla tıp oğrenimi gordu.
Boş zamanlarında resim yaptı ve yunan şiirlerini latinceye cevirdi. Amcasının zorlamasıyla İtalya'ya gider; Bologna, Padua ve Ferrara gibi donemin seckin universitelerinde astronomi, matematik, hukuk ve tıp dallarında altı yıl suren oğretim gorur. Bir sure Roma'da matematik profesorluğu yaptıktan sonra ulkesine doner, kilisede ust-duzey bir gorev ustlenir. Ayrıca, ceşitli devlet hizmetlerini surduren Copernicus bir ara ulkesini dış ilişkilerde diplomat olarak da temsil eder. Ne ki, onun asıl ilgi alanı astronomi idi. Aralıksız otuz yıl suren bir calışmanın urunu baş yapıtı Goksel Kurelerin Donuşleri Uzerine arkadaşlarının ısrarı uzerine yayıma girer. Kitabının ilk nushası Copernicus'a yaşamının son gunlerinde hasta yatağında ulaşır.
Kopernik astronomi uzerine goruşlerini, De hypothesibus motuum coelestiumase constitutis commentariolus ("Gokcisimlerinin Devinimine İlişkin Varsayımlar Uzerine Yorum") adlı buyuk kitabında ayrıntılı bicimde acıkladı. Kitap, Kopernik'in olumunden kısa bir sure once, 1543'te yayımlandı. Kopernik'in yazmış olduğu De revolutionibus orbium coelestium adlı eser Turkceye C. Cengiz Cevik tarafından cevrildi. Copernicus, Goksel Kurelerin Devinimleri Uzerine, Cev. C. Cengiz Cevik, İş Kultur Yayınları, 2011.
Astronomide hic bir alanda olmayan bir bilgi birikimi vardı. Babillilerin goksel nesnelerin devinimlerine ilişkin gozlemlerini, kuramsal duzeyde işleyen eski Yunanlıların astronomide buyuk ilerleme kaydettikleri bilinmektedir. 17. yuzyıla gelinceye dek egemenliğini surduren Yunanlı astronom Batlamyus sistemi bu birikimin urunudur. Sonra, Ronesans'la birlikte, astronomide ivedi cozum gerektiren pratik sorunlar ağırlık kazanmıştı. Bu sorunlardan biri denizde boylam hesaplanmasına ilişkindi. Bu ise, oncelikle, guneşin izler gorunduğu yolun doğru belirlenmesini gerektiriyordu. Cozumu aranan bir diğer sorun takvime ilişkindi. M. O. 46'da oluşturulan yururlukteki takvim yetersizdi. Orneğin, o takvime gore, bir yıl 365 gunden oluşuyordu (Oysa, şimdi bildiğimiz gibi yılın suresi bundan 11 dakika 14 saniye daha kısadır).
Kopernik'in daha oğrencilik yıllarında Batlamyus teorisine karşı icine duştuğu kuşku ve doyumsuzlukta kendisini onceleyen eleştiricilerin, ozellikle hocası Novara'nın etkisi buyuk olmuştur. Bologna universitesinde astronomi profesoru olan Novara, kilisenin o sıra icinde olduğu gorecel hoşgoruden de yararlanarak, Batlamyus sistemine sert eleştiriler yoneltmekteydi.
Batlamyus teorisine gore, gokyuzu yıldızların "cakılı" olduğu donen bir kureydi; dunya bu kurenin merkezinde sabit bir konuma sahipti; cevresinde ay, guneş ve gezegenleri taşıyan ic ice bir dizi kristal kure vardı. "Tanrısal bir duzen" diye imgelenen bu sistem, ayrıca insana evrenin merkezinde olma onur ve gururunu sağlamaktaydı.
Ne var ki, salt bilimsel acıdan bakıldığında sistem gereksiz yere karmaşutmayan bir takım varsayımlar, ayakustu gereksinmelere gore oluşturulan acıklamalar vardı. Benzetme yerindeyse, baş, govde, el ve ayak gibi her parcası başka bir yerden derlenmiş bir heykelin acayip goruntusunu sergiliyordu.
Copernicus astronomiyi basitleştirme ve tutarlı kılma girişiminde, koku klasik cağa uzanan bir hipoteze başvurur (M. O. 3. yuzyılda Aristarcus adında bir bilgin, şimdi "guneş sistemi" dediğimiz sistemin merkezinde dunyanın değil, guneşin yer aldığını ileri surmuş, ancak bağnaz cevrelerin tepkisiyle susturulmuştu).
Doğrusu, yalnız yerleşik oğretiye değil sağduyuya da ters duşen bu hipotezin bilim tarihindeki devrimsel sonucunu Copernicus'un ongorduğu kolayca soylenemez. Buyuk olasılıkla, Aristarcus hipotezi onun gozunde goksel sisteme geometrik uyum sağlayan bir basitleştirme aracıydı. Nitekim, kitabın onsozunde onerilen yeni sistemin bilimsel doğruluğu değil, salt matematiksel gecerliği vurgulanıyordu.
Kopernik , Guneş'in, Ay'ın ve yıldızların doğup batmasına, Dunya'nın kendi cevresinde donuyor olmasının yol actığını anladı.
Aslında onun kurduğu sistem de tumuyle doğru değildi. Kopernik'e gore Guneş evrenin merkezinde sabit bir yerde hareketsiz halde duruyor, gezegenler onun cevresinde dolanıyor ve daha otelerde de Guneş gibi hareketsiz duran başka yıldızlar bulunuyordu. Daha sonraları Guneş'in evrendeki sayısız yıldızdan yalnızca biri olduğu ve tum bu yıldızların gezegenler ile birlikte uzayda surekli hareket ettiği ortaya cıkarıldı.
Bilindiği gibi, Copernicus teorisi iki temel varsayım icermektedir: (1) Gezegenleri taşıyan goksel kureler dunyanın değil, guneşin cevresinde donmektedir; (2) Dunya merkezde sabit değil, kendi ekseni cevresinde gunluk, guneşin cevresinde yıllık donuşler icindedir. Copernicus'u bu varsayımlara en başta gozlemsel verilerin yonelttiği kuşku goturmez.
Ama gene de Kopernik'in, Dunya'nın evrenin merkezinde bulunmadığını ve oteki gezegenler ile birlikte Guneş'in cevresindnemde bu kuram cok zor kabul edildi. Kopernik'in kuramının yanlış yonlerini ise 17. yuzyılda İtalyan astronom Galileo Galilei ortaya cıkardı.
Kopernik,24 Mayıs 1543 de 70 yaşında Frombork'ta oldu.