Leon Foucault Biyografisi Kendi icadı olan Foucault sarkacı (Dunya'nın kendi cevresinde donmesinin etkisini gosteren bir duzenek) ve jiroskop araclarıyla tanınır.
Leon Foucault, 18is ’de doğmuştur. Tam adı Jean Bernard Leon Foucault ’dur. 10 yaşındayken yayımcı olan babası vefat etti ve o gunden sonra onu annesi buyuttu. Annesi onun doktor olmasını istediği icin tıp bolumunde eğitim gormeye başlar ancak, kana karşı olan korkusu sebebi ile fizik alanına kaymıştır. Mikroskopik anatomi alanında uc yıl Alfred Donné ’un asistanlığını yapan Léon Foucault, bir yandan A. H. L. Fizeau ile beraber guneş ışığının yoğunluğu uzerinde araştırmalara devam etti. Foucault sıklıkla kendisiyle aynı soyadına sahip Fransız duşunur, sosyal teorist, tarihci, edebiyat eleştirmeni, antropolog ve sosyolog Michel Foucault ile karıştırılır.
1850 yılında ışığın farklı materyaller icinde (su) farklı hızda hareket ettiğini kanıtlayan unlu Foucault–Fizeau deneyini yapmış ve Newton hareket teorisinin ışık icin doğru olmadığını ispat etmiştir.
1862 yılında Légion d'Honneur nişanı almış, 1864 yılında İngiliz Kraliyet Bilimler Akademisi'ne (Royal Society) secilmiştir.
Leon Fouhinde hızlı gelişen bir MS (multiple sklerozis) hastalığı sebebi ile Paris ’de 49 yaşında olmuştur.
Leon Foucalt'nun adı, 22 Mart 1984 tarihinde astronom Antonin Mrkos tarafından Cek Cumhuriyeti'ndeki Klet'te keşfedilen ana asteroit kuşağındaki 5668 Foucalt asteroitine verilmiştir. Ayrıca Ay yuzeyindeki bir kraterede “Foucault krateri” ismi verilmiştir.
1850 yılında ışığın farklı materyaller icinde (su) farklı hızda hareket ettiğini kanıtlayan unlu Foucault–Fizeau deneyini yapmış ve Newton hareket teorisinin ışık icin doğru olmadığını ispat etmiştir.
Leon Foucault ’un ışık hızı ustune de onemli araştırmaları bulunmaktadır. Leon Foucault, 1850-1862 yılları arasında yaptığı calışmalarda ışık hızının havada 298 bin km/saniye olduğunu buldu. Bu değerin gunumuzdeki gecerli değerden farkı, yalnızca yuzde bir oranındadır. Leon Foucault ayrıca, iki ayna arasına ici su dolu bir cam boru yerleştirildiğinde, hızın yuzde 25 kadar duştuğunu gordu ve boylece, ışık hızının, yol aldığı ortama bağlı olduğunu ortaya koydu.
Calışmalarının coğunu Paris gozlemevinde gercekleştiren Leon Foucault, pahalı aygıtlarla donatılmış ozel bir laboratuar kurma isteği nedeniyle endustriye yoneldi ve 1867 fuarında, marangoz ve dokuma makineleri icin mekanik regulatorler sergiledi. Cabaları sonucu gerekli parayı kazandı, ama MS hastalığına yakalandığı icin zayıf duştu ve bir sene sonra da vefat etti.
Foucault Sarkacı :
Sarkac deneyi 1851 yılında yapılmıştır.
Bir sarkacın asılma noktası değiştiği halde salınımı değişmediğini gozleyen Foucault, bağı yeterince uzun bir sarkac harekete gecirildiğinde, bunun salınım duzeninin değişmeyeceğini, ancak zeminin, yani Dunya'nın hareket ediyor goruneceği kuramını geliştirmiştir. Eğer Dunya donuyorsa, Dunya ile birlikte sarkacı izleyen gozlemciler de donecekler, buna karşın sarkacın salınım duzlemi hareketsiz kalacaktı. Bu nedenle sarkacın salınım duzlemi gozlemcilere gore yavaşca hareket ediyor gibi gorunecekti. Gerş oldukları olay, Dunya'nın kendi etrafında donmesinin bir sonucuydu.
Salınımını saatlerce kendi kendine surduren, serbestce asılı bir sarkac kullanılarak yapılan deney yere cizilen bir cizgi ustunde salınmaya bırakılır ve bir sure aynı doğrultuda salınır. Sarkacın duzlemi Dunya'nın donuşu nedeniyle giderek değişir. Foucault Sarkacı ’nın Kuzey yarımkurede donuşu saat yonundedir. Ekvatorda ise Dunya'nın donme duzlemi ile sarkacın askı teli aynı duzlemde olduğu icin hic donme olmaz.
Duşunceleri ile toplumda buyuk bir ilgi uyandıran Foucault'ya imparator III. Napolyon, deneyini Paris'teki buyuk kubbeli Panthéon binasında yapmasına izin vermiştir. Foucault, kubbenin ortasına 67 metrelik celik telle 28 kg ağırlığında bir demir top asmıştır. Topun alt tarafına sivri bir uc takılarak, yere serili ince kum tabakasında, bu ucun bıraktığı izlerden yararlanarak, sarkacın salınım duzlemindeki değişimin gozlemciler tarafından izlenebilmesi sağlanmıştır.
Bu tarihi deneyi izlemek icin Pantheon'a buyuk bir kalabalık toplanmıştır. Foucault'nun sarkacı hareket ettirmesinden bir saat once, titreşim ve hava akımlarına engel olmak uzere, gozlemcilerin hareketsiz ve sessiz olmaları temin edilmiştir. Sessizce salınımına başlayan sarkacın salınım duzleminde, bir sure her hangi bir değişim gozlenmemiştir. Bu sessiz bekleyişin ardından gozlemciler, kumun uzerindeki izlerin yavaşca değiştiğini gormuşlerdir. Sarkacın salınım duzlemi gozle gorunur bicimde donmektedir. Sarkacın salınım duzlemi tam turunun tamamlaması bir gun surecektir.
Bu topluluk, tarihte ilk kez Dunya'nın kendi ekseni etrafında donduğune tanık olmuştur. Foucault'nun 1851'de, bu deney sırasında Pantheon'a yerleştirdiği bu sarkac hala aynı yerde asılı durmaktadır.
Dunyanın dort bir tarafında cok sayıda Foucalt Sarkacı bulunur. Ulkemizdeki Foucalt sarkacları Bilkent Universitesi Fen Fakultesi Fizik Bolumu'nde ve Ege Universitesi Rasathanesinde, Eskişehir Buyukşehir Belediyesi Bilim Deney Merkezi ve Ankara'da MTA'ya bağlı muzededir.
Leon Foucault ’un 1852 ’de geliştirdiği jiroskop ise hızla donen bir tekerlekten oluşmaktadır. Bu aygıt, “donme eylemsizliği” (eylemsizlik, bir cismin harekete karşı direncidir) adı verilen bir etki nedeniyle, ekseninin yonunu değiştirmeye yonelik girişimlere kuvvetle karşı koyar. Tıpkı sarkac gibi jiroskop da, Dunya donerken, yıldızlara gore donme acısını korur.
Leon Foucault ’un geliştirdiği Yer'in magnetik kutuplarını gosteren pusula yerine, jiroskoptan yararlanılarak yapılan ve coğrafi kuzey-guneyi gosteren cayropusula. İlk kez 1910'da Alman silahlı kuvvetlerince kullanıldı. Gunumuzdeyse, hem yer, hem de uzay calışmalarında bu aygıttan yararlanılmaktadır.