Lemi Atlı Biyografisi Klasik Turk Muziği bestekÂrları BestekÂrlığıyla Turk musikisinin son donemine silinmez bir muhur vurmuş bulunmasının yanı sıra, eşsiz diye nitelenen sesiyle de Turk musikisi dunyasında kendine onemli bir yer edinmiştir.

Lemi Atlı, tam adı Halid Lemi Atlı ’dır. 1869 yılında istanbul'da, Uskudar'ın Sultantepesi semtinde doğmuştur. Şîzemû aşiretinden Cerkes İbrahim Hakkı Bey'in oğludur. Doğduktan bir hafta sonra annesi, iki yaşında iken de babası olduğunden ablası tarafından buyutuldu. Ablası ile eniştesi, Lemi Atlı'nın iyi bir oğrenim gormesi icin cok ozen gosterdiler. "Soyadı Kanunu"nun cıkışından sonra "Şizemu" sozcuğunun Turkce anlamı olan Atlı soyadını aldı. TezgÂhcılar İlkokulundan sonra, once Fatih, sonra Soğukceşme Ruştiyesi'ni okudu. 1887 yılında burayı bitirerek "Mulkiye Mektebi"ne kaydoldu ise de bitiremedi. İskender Hoca'dan Arabca, Farsca; bir İtalyan bayan oğretmenden Fransızca dersleri aldı.
1889 yılında "Dahiliye Nezareti Mektubu Kalemi" nde memuriyete başladı. 1894'de Zabtiye NezÂreti Mektûbî Mudurluğu başkÂtibi oldu. "Resmî Gazete" de yazarlık yaptı. Memuriyetinin ilk yıllarında başladığı Takvîm-i Vekayi yazarlığını 18 yıl surdurdu. Memuriyet hayatına bir ara İzmir'de devam eden Lemi Atlı 1907 yılında memuriyet hayatından cekilerek istanbul' a yerleşti ve yalnızca musikiyle uğraşmaya başladı.
Daha kucuk yaşlarda kendisini abla ve eniştesinin evinde fasılların yapıldığı musiki ortamında buldu. Bu fasıllarda kucuk Lemi' nin şarkılara eşlik etmesindeki yeteneğini goren Sadık Bey' in teşviki ile Enderuni Vasıf Bey' den ders almaya başladı. Dahiliye nazırı Reşit Mumtaz Paşa'nın aracılığı ile unlu bestekÂr Hacı Arif Bey'den makam, usul ve feyiz dersleri aldı. Musiki oğrenmeye HÂfız Yusuf Efendi'den (1857-1925) aldığı derslerle başladı. 14 yaşındayken kendisini dinleyen Hacı Arif Bey'den (1831-1885) takdir ve teşvik gorup oğrencisi oldu. Atlı'nın sanat hayatı ve anlayışı uzerinde onemli etkiler bırakan bu beraberlik, Hacı Arif Bey'in olduğu tarihe kadar surdu.
Henuz 14 yaşındayken bestelediği bir eserle musiki cevrelerinde tanınmaya başlayan Lem'i Atlı, Mahmud CelÂleddin Paşa ve Sait Halim Paşa gibi ileri gelen devlet adamları tarafından -devlet catısı altında değil, ozel olarak- himaye edildi. Donemin onde gelen musiki ustaları arasında bulunan Hacı Faik Bey (1831-1891), BolÂhenk Nuri Bey (1834-1910), Levon Hancıyan, Enderûnî Ali Bey (1830-1899) ve Rifat Bey'den (1820-1888) de faydalandı. 'Muhteşem' sıfatıyla nitelendirilen sesiyle mehtap Âlemlerinin vazgecilmez musikicisiydi. Okuduğu şarkı ve gazeller edebî eserlere bile konu olmuş, kendisine "Boğazici Bulbulu" lÂkabını kazandırmıştı.
Turk musikisinin en buyuk şarkı bestekÂrlarından biri olan Lem'i Atlı, bestekÂrlık anlayışı bakımından Hacı Arif Bey ekolune bağlı kalmış, cağını yakalamış olan cok sayıdaki eseriyle kalıcı olma başarısını gostermiştir. Birikimini aktardığı oğrencileri arasında Bimen Şen (1873-1943) ve Arif Sami Toker (1926-1997) gibi bestekÂrlar da bulunan Atlı'nın, hayatının son yıllarında kaleme aldığı HÂtıralar'ı , yaşadığı donemin ve oncesinin musiki dunyası konusunda onemli belgeleri icermektedir.
1888 yılında bestekarlığa başlayan Lemi Atlı musikiyi hep pratik yonden oğrendi, nota bilmezdi. İlk bestesi sozleri Reşit Mumtaz Paşa'nın olan Karcığar makamındaki "Husnune edvÂrı nazın şan senin" şarkısını bestelediğinde daha henuz 19 yaşındaydı.
Husnune edvÂrı nazın şan senin
Bende takat kalmadı ferman senin
İhtiyarım gitti elden can senin
Bende takat kalmadı ferman senin

Eserlerinin, donemin unlu okuyucuları tarafından plÂklara okunup sahnelerde ve radyo mikrofonlarında seslendirilmesi, ununun ulke capına yayılmasını sağlamıştır. Turk musikisi repertuvarında bulunan eserlerinin sayısı, 1'i saz eseri, kalanı sozlu eser olmak uzere 170 civarındadır.
Lemi Atlı, dort kere evlendi, hic cocuğu yoktur.
Kanlıca ve Rumeli Hisar ’ında oturduktan sonra, omrunun son yıllarını Suadiye'de yeğenlerinin yanında geciren Lemi Atlı 25 kasım 1945 tarihinde hayata gozlerini yumdu; Erenkoy mezarlığında toprağa verildi.
Eserlerinden Bazıları :
- Acemaşiran-Neden bir cift gozun derdiyle ceşmim giryan oldu
- Acemaşiran-Gider mi pişi ceşmimden hayali dağ darın
- Acemkurdi-Ruyamı gordum kalbim mi vurdu
- Bayatiaraban-Bekasız husnun guvenme anına
- Bayatiaraban-Gormesem bir lahza ruyin sanki dunya nar olur
- Bayatiaraban-Seni her dem rakible gormeden ey mah
- Dilkeşhaveran-Demedim hicranımı ellere yarar diye
- Evc-Lerzan ediyor ruhumu ceşmimdeki efsun
- Evcara-Ben esiri handenim ufdadenim ey gul tenim
- Ferahfeza-Dinlendi başım dun gece bir parca dizinde
- Ferahfeza-Her guzel nağmeyle sevgini andım
- Ferahnak-Aylarca bu sevdazedenin boynu bukuldu
- Ferahnak-Kan ağlar iken celbi tarahhum emeliyle
- Gerdaniyebuselik-Karşıyaka sefası kaldı artık seneye
- Hicaz-Acırım aşık olup da yanana
- Hicaz-Cattım yaşıma bakmadan ol taze nihale
- Hicaz-Ey hilali ahmer ey mihrabı ruhi şefkatin
- Hicaz-Ey şuh i ser tab ey durr i na yab
- Hicaz-Gonca i nazende hali gulşen i ikbal iken
- Hicaz-Hastayım yalnızım
- Hicaz-Kan kustu bahar oksurerek arz uzerinde
- Hicaz-Kırılmış olsa da tar ı hayatım
- Hicaz-Mazideki hulyamı butun oldureceksin
- Hicaz-Neşem emelim ruh i hazınım zedelendi
- Hicaz-Nevbaharı vuslatın bassın deyu ilk ayına
- Hicaz-Sanma yalnız alem u dunya icin birtanem
- Hicaz-Severim her guzeli senden eserdir diyerek
- Hicaz-Sine i suzanıma ahım yeter
- Hicaz-Sorulmasın bana ye sim garik i hicranım
- Hicaz-Soyle ey tali ne lutfu var bana cevr etmenin
- Hicazkar-Dil doymuyor letafetine dide kanmıyor
- Hicazkar-Gonlumu başka emellerle avutsaydım
- Hicazkar-Korkma sonmez bu şafaklarda yuzen alsancak
- Hicazkar-Penbelikte imtizac etmiş tenin
- Hicazkar-Sevdi gonlum bir guzel
- Hicazkar-Son aşkımı canlandıran en tatlı emelsin
- Hicazkar-Yine bir aşkı emelsuz ile
- Huseyni-Anadolu sen guzelsin ciceksin
- Huseyni-Bak şu coban kızdaki hal i safa pervere
- Huseyni-Goster guzelim hucre i ezvak visali
- Huseyni-O guzel gozlerle bakmasını bil
- Huseyni-Zaman olurki anın hacle i visalinde
- Huzzam-ey rahm u vefası olmayan yar
- Huzzam-Leyl olur ki huzn icinde
- Huzzam-Soyle bir kere daha başın icin ey gonca leb
- Isfahan-Narı aşkınla kul oldu beden lebleri mul
- Karcığar-Bir golge ol beni peşinden koştur
- Karcığar-Bir gonca gulun revnakı parlar deheninde
- Karcığar-Ceşmani o mehveşin eladır
- Karcığar-Husnune etvari nazın şan senin
- Karcığar-İhtirazla arzıhal eyler gonul
- Karcığar-Yeter hicran ı nazın gul dudaktan mujdeler gelsin
- Kurdilihicazkar-Acmam acamam soyleyemem cunku derinde
- Kurdilihicazkar-Bir gun goremezsem seni mecnuna donerdim
- Kurdilihicazkar-Bir kendi gibi zalimi sevmiş yanıyormuş
- Kurdilihicazkar-Cılgın nağmesi zannetme ki dindi
- Kurdilihicazkar-Derdin bana bir hatıra gurbet gecesinden
- Kurdilihicazkar-Dun oturdum bir zaman maziye başvurdum
- Kurdilihicazkar-Esirindir benim gonlum
- Kurdilihicakar-Ey şuh i ser tab ey durr i na yab
- Kurdilihicazkar-Gozlerim gozlerine hayrandır
- Kurdilihicazkar-Nazlandı bulbul guller sarardı
- Kurdilihicazkar-Sevdim ey afet seni kurbanınam
- Kurdilihicazkar-Uslandı gonul va da bugun kanmıyor artık
- Mahur-Aman saki lutfuna amadeyim
- Mahur-Dilde emel vardır
- Mahur Saz Semaisi
- Mahur-Suz i hicrin yare actı sineme ey mehlike
- Muhayyer-Gezdim yurudum dun gece hicranımı yendim
- Muhayyer-Gozlerim gozlerini seyre dalsın
- Muhayyer-Kan ağlar iken celb i terahhum emeliyle
- Muhayyerkurdi-Bir melek sima perisin ey guzeller peykeri
- Mustear-Cilve i tali imi tali ine bağlıyorum
- Nihavend-Artıyor ye sim bakınca halime
- Nihavend-Bir gul cıkarırdım sana kalbimdeki kulden
- Nihavend-Nedir a sevdiğim soyle bu halin
- Nihavend-Zevkin ne ise soyle hicab eyle benden
- Nikriz-Yavru gul yanağını aşkın ateşi sandım
- Nişaburek-Varsın gonul aşkınla harab olsun efendim
- Rast-Bu zevk u safa cemenzare de kalmaz
- Rast-İncindi biraz sozlerime
- Rast-Sanki gonul asude gecen demlerden usandı
- Rast-Sazın gibi sinem dahi bir nağme zenindir
- Rast-Yokmu cana aşıka hic şefkatin
- Segah-Kalbimin gormek dilersen
- Sultaniyegah-Andıkca gecen gunleri hasretle derinden
- Sultaniyegah-Gonlum sevdi şimdi bir yar
- Suzidil-Tar ı kalbim inliyor mızrabı vurdukca nigar
- Suzidil-Yadigar olsun zamana halet i mestanemiz
- Suzinak-Duşmuş amma aşka izhar etmiyor
- Suzinak-Nihali gulşeni husnu ezelsin
- Suzinak-Oldurse gamzen gecemem ben nigehinden
- Suzinak-Yeter hicranlı sozler gecdim ummidi visalinden
- Şedaraban-Amade iken bade ile dopdolu bir cam
- Şedaraban-İdini tebrik icin
- Şehnaz-Saclar sarı dişler beyaz rengi al
- Şevkefza-Etme cananım bu hicranıma sebep sensin
- Tahir-Akşam oluyor sukun icinde
- Tahir-Gozlerine seyre dalsın
- Tahirbuselik-Her subhu mesainle
- Uşşak-Akşam olsun şu perdeler insin
- Uşşak-Atılsam sine i nerminine koysam başımı
- Uşşak-Bir cift goz olup gonlume bir hamlede aktın
- Uşşak-Bir handene meftun olan aşıkları kandır
- Uşşak-Bu imtidad ı cevre ki bahtın sitabı var
- Uşşak-Gosterirken ruyizerdin
- Uşşak-Gulzare salın mevsimidir gest u guzarın
- Uşşak-Gunler geciyor gonlumun ezvaki tukendi
- Uşşak-Hala yanıyor leblerinin ateşi
- Uşşak-Neler cektim neler canan elinden
- Uşşak-Ruhumda buldum vecd i visali
- Uşşak-Seni arzu eder bu didelerim
- Uşşak-Siyah ebrulerin duruben catma
- Uşşak-Umidim sondu artık
- Uşşak-Varmıdır takrire derdi mafibalimi
- Uşşak-Yaşamıştım ne guzel bezminde cemalinle senin