Secim donemlerinin ardından genellikle cok duyduğumuz bir kelime var: Mazbata. Arapca kokenli olan kelime Osmanlı Donemi ’nden beri kullanılıyor. Ancak mazbata hakkında bircok yanlış algı ve bilgi var. Biz de “Mazbata kimlere verilir?”, “Ne zaman verilir?”, “Nasıl ve kimler tarafından verilir?” gibi sorularınıza cevap niteliğinde bir icerik hazırladık…
1. Mazbata nedir?
Mazbata resmi yazışmalarda tutanak/rapor anlamına geliyor. Bizim secimlerden sonra sık sık duyduğumuz anlamda ise bir secim heyeti ya da kurulunun secilmiş kişiye verdiği ve o kişinin “secildiğini gosteren” imzalı tutanak anlamına geliyor. Yani bu imzalı tutanağı yani mazbatayı alan kişi resmi olarak secilmiş oluyor ve goreve resmi olarak başlayabiliyor.
2. Mazbata kimlere verilir?
Cumhurbaşkanına, milletvekillerine, muhtarlara, belediye başkanlarına, Danıştay, Sayıştay ve Yargıtay uyeliği gibi gorevlere secilenlere veriliyor. Mazbatasını teslim alanlar gorevine başlayabiliyor. Tarihte Saltanatın kaldırılmasının ardından halife secilen Abdulmecid Efendi ’ye Buyuk Millet Meclisi tarafından mazbata verildiği biliniyor.
4. Mazbatayı kim verir?
Mazbata kişinin secimi resmi olarak yapan kurum tarafından teslim edilir. Genel secimlerde ve yerel secimlerde YSK tarafından verilir.
5. Muhtarlar mazbatalarını nasıl alır?
Madde 25 – Oyların sınıflanması yapıldıktan sonra secim komisyonu tarafından bir mazbata yapılarak yerin en buyuk mulkiye memurluğuna verilir. Bu mazbatada:
A. Secimin başlama ve bitme tarihi,
B. Sandığın ne zaman ve kimlerin onunde acıldığı,
C. Oy pusulalarının kac tane cıktığı ve secim defterindeki adların kac tanesinin karşısına imza veya işaret konulmuş ve kac adın karşısı boş kalmış olduğu,
C. Oy pusulalarından kac tanesi ne sebeple gecer sayılmadığı,
D. Gecer sayılan oy pusulalarının sınıflanması sonucunda hangi adların en coktan en aza doğru kac oy kazandığı (muhtarlık icin ayrı, ihtiyar kurulu uyeliği icin ayrı),
E. Muhtarlığa, asıl ve yedek uyeliklere kimlerin ayrıldığı,
F. Secimin kanuna aykırı yapıldığı mahalle halkından biri tarafından haber verilir veya ileri surulurse bunun neden ibaret olduğu gosterilir.
Madde 26 – Mahalle muhtarlığı ile ihtiyar kurulu asil ve yedek uyelerinin secimi il merkezine bağlı yerlerde valinin ve ilce icindeki yerlerde kaymakamın onamasıyla kesinleşir.
Secim mazbatası kesinleştikten sonra dosyasında saklanarak tasdikli bir orneği iş gorduğu yerde asılmak uzere muhtara gonderilir.