“Event Horizon Teleskopu”na ve Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Bilim Vakfı onculuğundeki astrofizikcilere teşekkurlerimizi sunuyoruz cunku kara deliğin bugune kadar cekilememiş fotoğrafı sonunda cekildi! Guneş sistemini daha iyi anlayabilmek icin kara deliklerin nasıl oluştuğunu anlayabilmemiz oldukca onemli. Buna rağmen biz insanların kara deliği yakalaması ve incelemesi oldukca guctu. Ta ki bugune kadar:
Araştırmalara gore galaksimizde yaklaşık 10.000 kara delik bulunmakta! Elbette ki bunca zamandır NASA ve diğer kuruluşlar bize karadeliğin neye benzediğini anlatabilmek icin temsili fotoğraflar kullandı. Fakat dediğimiz gibi bunlar gercek fotoğraflar değil sadece temsili fotoğraflardı.
Samanyolu Galaksisi ’nin ortasında bulunun Sagittarius A adlı kara deliğin ilk detaylı fotoğrafları yarın yayınlanacak
Uluslararası caba gerektiren bir iş!
İlk olarak, bir kara deliğin fotoğrafını cekebilmenin ne kadar zor olduğunu tekrar belirtelim. Kara deliğin yaklaşmakta olan goruntulerini elde edebilmek icin dunyanın dort bir yanından bilim insanları işbirliği icerisinde yıllardır calışıyorlar.
Event Horizon ’a donecek olursak Karadeliği ilk kez goruntuleyen teleskop Event Horizon aslında o kadar da buyuk bir teleskop değil. Aslında birbirinin gucunu arttırmak icin birleştirilmiş bir dizi radyo teleskoptan oluşuyor.
Merak etmeyin başımıza bir şey gelmeyecek!
“Very Long Baseline Interferometer (VLBI)” olarak bilinen bu teleskopların form buyukluğu yaklaşık olarak Dunya kadar! Bu kadar buyuk bir sisteme sahip olmalarının ise bir nedeni var. Her ne kadar Sagittarius A inanılmaz bir buyuklukte de olsa, ki Guneş ’ten 4 milyon kat daha buyuk olduğunu belirtelim, aynı zamanda 26.000 ışık yılı uzaklıkta. Yani bu da demek oluyor ki bu kara delik bizi yakın zamanda icine cekemeyecek kadar uzakta fakat gormek ve fotoğrafını cekmek de bir o kadar zor.
Peki tum bu surec nasıl ilerledi?
“Event Horizon Teleskopu”; Şili, Havai, Arizona, Meksika, İspanya ve Guney Kutbu ’nda konumlandırılmış ve birbiriyle senkronize edilmiş teleskoplardan oluşuyor. Bu teleskoplar farklı bilgileri bir araya toplayarak super guclu bir bilgisayarın yardımı ile bir data oluşturuyorlar. Bu datalar sonucunda da Sagittarius A ’nın ilk fotoğrafını elde etmiş oluyoruz.
İşte internetteki ilk fotoğrafı goruyorsunuz! Bahsettiğimiz fotoğraflar aslında 2017 ’de cekilmiş fakat teleskoplar tarafından toplanan data o kadar buyuk ki sabit disklerde saklanıyor ve fiziksel olarak data işlem sistemlerine giriliyor. Bir de gozlemciler tarafından incelenmesi şart. Bu da fotoğrafların bize neden 2017 yılında ulaşmadığını acıklar.
Tum bunlar neden onemli? Cok havalı bir olay olmasını bir kenara bırakırsak, kara deliği daha detaylı inceleyebilmek bilim insanlarına uzay ve fizik bilimleri icin yepyeni bir bakış acısı kazandıracak. Einstein ’ın İzafiyet Teorisi ya da Yercekimi Teorisi gibi uzun zamandır var olan teoriler daha detaylı incelenebilecek.