
1914 yılında başlayan Turk sinema tarihi, doneminin de getirdiği şartlar nedeniyle durgun yılların ardından Yeşilcam Filmleri ’nin senaryoya dahil olmasıyla hızlı bir yukseliş yakalamış; erotik filmlerin sahne aldığı buhranlı yılların ardından yuksek butcelerin katılımıyla ciddi bir endustri halini almıştır.
Şimdilerde ‘en cok sevdiğimiz ’ listesine yuzlerce film ekleyebileceğimiz Turk sinemasının tarihine bir disiplin olarak yaklaşıp, ilklerini madde madde sıralayalım istedik.
Bizimle aynı emelde olanları 23 Maddede Turk Sinema Tarihinin İlkleri listesine alalım:
Turk sinema tarihinin, Sigmund Weinberg ’in Lumiere kardeşlere ait bir filmi gosterime sunmasıyla başladığı duşunulmektedir…
Filmin adı “La Ciotat Garına Trenin Varışı”, sunulduğu yer Galatasaray ’da bir birahane…
Tarih de 16 Aralık 1896 olarak kayıtlara gecmiştir
Lumiere kardeşler.
1908 yılında Sigmund Weinberg tarafından İstanbul ’un ilk yerleşik ve surekli sineması Tepebaşı ’nda, Cinema Pathe adıyla acılmıştır
Fuat Uzkınay ’ın cektiği “Ayastefanos ’taki Rus Abidesinin Yıkılışı” isimli belgeselin, Turk sinema tarihinin ilk eseri olduğu varsayılmaktadır…
Varsayım olmasının nedeni ise, eserin hicbir kopyasının gunumuze ulaşamamasıdır
İlk konulu Turk filmi “Leblebici Horhor Ağa” olacakken, başrol oyuncularından birinin olmesi uzerine cekimler yarıda kalmış…
İkinci deneme, 1914 yılında cekimlerine başlanan “Himmet Ağa ’nın İzdivacı” ise…
1. Dunya savaşı patlak verip, filmin oyuncuları askere alınınca ancak 1918 senesinde gosterime girebilmiştir.
Bu iki denemenin şansızlığı, ilk konulu Turk filminin ‘Pence ve Casus ’ olmasını sağlamıştır
İlk konulu Turk filmi tartışmaları halen devam etmektedir.
1917 yılında cekilen Pence ve Casus ’un senaristi ve yonetmeni Sedat Semavi ’dir
Turk sinema tarihinin sansure uğrayan ilk filmi ise, Murebbiye ’dir
Sansur nedeni, “Bir Fransız kızının, bu şekilde ahlaksızca gosterilemeyeceği, Anjel ’in şahsında Fransızların kucuk duşurulmesi” olarak verilecektir
Turk sinema tarihinin ilk komedi filmi ise, 1917 yapımı “Bican Efendi Vekilharc” isimli eserdir.
Film cok beğenilince “Bican Efendi Mektep Hocası” ve “Bican Efendinin Ruyası” isimli diğer filmler de eklenince, Turk sinema tarihinin ilk komedi filmi serisi de oluşturulmuştur.
“İstanbul Sokaklarında”, adını Turk sinema tarihine ilk sesli film olarak yazdırmış…
1931 ’de gosterime giren film, aynı zamanda Turk sinema tarihinin ilk ortak yapımı (Turkiye, Mısır ve Yunanistan) unvanını da almıştır
İlk Turk filmi yarışması, Turk Sinema Cemiyeti tarafından duzenlenirken…
“Unutulan Sır” ilk odullu film olarak tarihe adını gururla yazdırmıştır
Turk sinema tarihinin ilk korku filmi, 1949 yılı yapımı “Cığlık”…
İlk “Renkli” Turk filmi ise, 1953 yılı yapımı “Halıcı Kız” ’dır
Uluslararası film festivallerinde odul alan ilk Turk filmi ise, 1963 yapımı, “Susuz Yaz” isimli filmdir.
Yurt dışında adımızı ilk kez duyuran filmin başrollerini Erol Taş ve Hulya Kocyiğit paylaşmıştır
Son olarak: 1914 ’de başlayan Turk sinema tarihine 6000 ’den fazla film sığdırıldığı bilinmektedir