Kiyoshi Kurosawa, Japonya sinemasının onemli değerlerinden sayılan bir film eleştirmeni, senarist ve yonetmendir. Eşzamanlı olarak Tokyo Sanat Universitesi ’nde profesorluk de yapmaktadır. Filmlerinde de, bir akademisyenin alt metinlere ve ince ayrıntılara vermesi gereken onemi olduğu gibi taşıdığı rahatlıkla gorunuyor.
Yasujirō Ozu, Andrei Tarkovsky, Alfred Hitchcock ve Stanley Kubrick gibi ustalarla karşılaştırılacak kadar başarılı işlere imza atan Kiyoshi Kurosawa, sinemacı olarak gecirdiği kırk yılda tamamen benzersiz bir tarz geliştirmiştir. Cok ceşitli turlerdeki calışmalarıyla da ovulmesine karşın, uluslararası sinema uzerindeki etkisini en cok korku sinemasında cığır acan yapıtları ile elde etmiştir. Buna karşın uluslararası alanda tanınırlığı ana akım film yonetmenlerinin yanında oldukca sınırlıdır.
Kurosawa ’nın korku filmlerinde temel korku unsuru, her şeyden once insan zihninin karanlık taraflarına eğilmesi ile oluşur. Kurosawa, kariyeri boyunca korku kavramını defalarca yeniden ele almış ve cağının otesinde oncu ve ozgun sinema eserleri uretmiştir. Kurosawa eserlerine etkisini kazandıran oge, insanlığın ortak ve varoluşsal nitelikteki korku duygusuna seslenmesidir.
2000 ’lerin eşiğine gelindiğinde ise, Kurosawa filmografisinin onemli bir unsuru olan toplumsal cinsiyet kodları, eserlerinde one cıkmaya başlar. Bu oge genellikle şaşırtıcı ve turunun tek orneği sayılabilecek ozgun hikayeler ile birleştirilmiştir. Kiyoshi Kurosawa ’nın Cannes Film Festivali ’nden En İyi Yonetmen ve Juri Odulu almış sınırlı sayıdaki yonetmenden birisi olduğunu da ekleyerek, sizler icin sectiğimiz ve Turkce altyazılı versiyonlarına da erişebileceğiniz 10 Kurosawa filminin kısa inceleme ve tanıtımına gecebiliriz.
Keyifli okumalar…
Bu listemize da goz atmak isteyebilirsiniz: Le Monde Eleştirmenleri Secti: En İyi 99 Film
1. Sanpo Suru Shinryakusha / Before We Vanish – Yok Olmadan Once (2017) – IMDB: 6.1 Kiyoshi Kurosawa filmografisinden tanıtacağımız ilk eser olan Before We Vanish, 2017 yapımı bir bilim kurgu filmidir. Japon Akademi Odulleri ’nde En İyi Yonetmen ve En İyi Kadın Oyuncu dallarında odul adaylığına layık gorulen film, ilk gosterimini yaptığı Cannes Film Festivali ’nde Belirli Bir Bakış dalında juri odulu adaylığına layık gorulmuştur.
Dunya ’nın işgaline onculuk etmek uzere dunyaya gelen uc uzaylı, bir evin sahibi olan ailenin bedenlerini ele gecirerek insan şeklini alırlar. Ustun teknolojilere, becerilere, guce ve dayanıklılığa sahip istilacı bir turun bu uc uyesi pek cok şeyi hızla oğrenmeye başlarlar ve bu gezegenin insanlarını alt etme imkanlarına ulaşmaya giderek daha yaklaşırlar. Ancak beklenmedik bir şekilde, saldırıyı etkisiz hale getirebilecek bir gucle karşılaşacaklardır.
2. Kishibe No Tabi / Journey to the Shore – Kıyıya Doğru (2015) – IMDB: 6.3 Cannes Film Festivali ’nden Belirli Bir Bakış dalında Yonetmenlik Odulu kazanan romantik drama filmi Journey to the Shore, Kazumi Yumoto ’nun aynı adlı romanından uyarlanan bir diğer Kiyoshi Kurosawa filmidir. İlk gosterimini Cannes ’da yapan film, ayrıca Toronto Uluslararası Film Festivali ve New York Film Festivali ’nde de gosterilmiştir. Unlu Fransız film dergisi Cahiers du Cinéma, filmi “2015 ’in En İyi 10 Filmi” listesine eklemiştir.
Mizuki ’nin kocası Yusuke uc yıl once denizde kaybolmuştur ve neredeyse herkesce olduğu duşunulmektedir. Ancak aniden eve donduğunde, Mizuki ’nin şaşkınlık seviyesi kendisinden beklenenin cok daha altında kalır. Bunun yerine Mizuki, tekrar eve donmesinin neden bu kadar uzun surduğunu merak eder. Yusuke ’den bazı cevaplar almak icin onunla bir yolculuğa cıkmayı kabul eder.
Filmden ilginc bilgiler: Bu filmin Japonca adında kullanılan Cince karakter, “Higan” sozcuğunde kullanılan karakterle aynıdır. Japon kulturunde, ilkbahar ve sonbahar gunlerinde yaşanan ekinoks anlamına gelen Higan gunlerinde, olenlerin yakınlarını ziyaret etmek icin geri geldiğine inanılmaktadır.
3. Sakebi / Retribution (2006) – IMDB: 6.3 Kōji Yakusho ’nun başrolde oynadığı 2006 yapımı gizem filmi Sakebi; usta yapımcı Takashige Ichise ’nin 6 filmlik korku filmi antolojisi olan J-Horror Theatre ’ın Infection (2004), Premonition (2004) ve Reincarnation (2006) ’dan sonraki 4. filmidir. Film ilk gosterimini Venedik Film Festivali ’nde yapmıştır.
Deneyimli bir dedektif olan Yoshioka, birbiriyle bağlantılı bir dizi cinayeti araştırmaktadır. Cinayetler bir seri katil ihtimalini akıllara getirmektedir; zira cinayetlerin hepsi aynı civarda ve aynı yontemle işlenmiştir, katledilen tum insanlar tuzlu suda boğulmuştur ve birbirine yakın bolgelerde bulunmuşlardır. Kırmızı bir elbise giyen kimliği belirsiz bir kadının katledilmesini araştırırken kırmızı kıyafetli bir hayaletin onu takip etmesi sonucunda dedektif, ruhuna coken ağırlığı giderek daha derinden hissetmeye başlayacaktır.
4. Kurîpî: Itsuwari No Rinjin / Creepy (2016) – IMDB: 6.4 Yutaka Maekawa ’nın 2012 tarihli romanından uyarlama olan suc, drama ve gerilim filmi Creepy, ilk gosterimini Berlin Uluslararası Film Festivali ’nde yapmış ve Kiyoshi Kurosawa ’ya Fantasia Film Festivali ’nde “En İyi Yonetmen” odulu kazandırmıştır. Bunun yanı sıra Malaga Universitesi ’nin duzenlediği FANCINE Festivali ’nde En İyi Sinematografi dalında juri odulu kazanmıştır.
Eski bir dedektif olan Takakura, şimdilerde bir universitede adli psikoloji profesoru olarak calışmaktadır. Eski bir meslektaşı, kayıp bir ailenin dahil olduğu altı yıllık cozulmemiş bir dava icin Takakura ’dan yardım ister. Bu sırada Takakura ve eşi Yasuko yeni bir mahalleye taşınır. Komşularından biri olan Nishino ’nun hasta bir karısı ve Mio adında kucuk bir kızı vardır.
Takakura bir yandan kayıp aile davasını cozerken, mahallesindeki urkutucu olaylara tanık olunmaya başlar. Nishino ’nun kızı Mio, Takakura ’ya ailesiyle ilgili bir sırrı acıkladıktan sonra işler cığırından cıkar. Gecmişin ve bugunun carpıştığı bu durumda, Takakura artık bir vakadan cok daha fazlasını cozmek zorundadır.
Filmden ilginc bilgiler: Filmde tasvir edilen seri katil, Robert Hansen ’dir. Genelevde calışan kadınları kacırarak onları bir ormana goturerek katleden bu seri katil Alaska ’da yaşamıştır.
5. Kairo / Pulse – Nabız (2001) – IMDB: 6.5 Kiyoshi Kurosawa ’nın 2001 yapımı tekno-korku filmi Pulse, Cannes Film Festivali ’nde Belirli Bir Bakış dalında odul adaylığına layık gorulmuştur. Sitges olarak da bilinen Katalonya Uluslararası Film Festivali ’nde José Luis Guarner Eleştirmen Odulu kazanan Pulse, seyircileri oldukca urkuten sahneleriyle one cıkmıştır.
Arkadaşlarından biri intihar ettikten sonra, bir grup genc Tokyo sakininin başına tuhaf ve acıklanamaz olaylar gelmeye başlar. Biri duvardaki golgelerde olen arkadaşının goruntulerini gorurken; diğerinin bilgisayarında garip ve hayaletimsi goruntuler belirir. Arkadaşları mezarın otesinden onlarla iletişim kurmaya mı calışıyor yoksa arkadaşlarının olumu cok daha karanlık bazı şeyleri mi harekete gecirdi?
Filmden ilginc bilgiler: Yonetmen Kiyoshi Kurosawa, filmin 16. dakikası civarında, uyuyor gibi gorunen, sonrasında ise uyanıp yuzunu cevirerek kameraya bakan bir figuranı canlandırmıştır.
6. Supai No Tsuma / Wife of a Spy (2020) – Casusun Karısı – IMDB: 6.6 Guncel olarak Kiyoshi Kurosawa ’nın yonettiği son uzun metrajlı film olan Wife of a Spy, 2020 yapımı romantik drama filmidir. Film, ilk gosterimini yaptığı Venedik Film Festivali ’nde Kiyoshi Kurosawa ’ya En İyi Yonetmen dalında Gumuş Aslan odulu kazandırmıştır. Film, yine aynı festivalde En İyi Film dalında Altın Aslan odulune de aday gosterilmiştir. Ayrıca gişede toplamda 2,5 milyon dolara yakın hasılat yapmıştır.
1940 yılında gecen filmde Japonya da dahil olmak uzere dunyanın buyuk bir kısmı İkinci Dunya Savaşı ’nın yarattığı atmosferin ve savaşların icerisindedir. Japonya, Mancurya ’yı işgal ederek oradaki cıkarlarını korumaya calışıyordur. Hali vakti yerinde bir aktris, Mancurya ’da iş yapan bir tuccarla evlidir.
Tuccar, hukumetin orada aldığı bazı eylemlerden oturu dehşete duştuğunde ve bir cinayete tanık olduğunda bu konuda bir şeyler yapabilmek icin cabalamaya başlar. Ancak bu cabaları bir sure sonrasında eşiyle arasında ciddi yanlış anlaşılmalar, kıskanclıklar ve hukuki sorunlar doğurmaya başlar.
7. Akarui Mirai / Bright Future (2002) – IMDB: 6.7 Kiyoshi Kurosawa ’nın yonettiği 2003 yapımı bir diğer drama filmi olan Akarui Mirai, Cannes Film Festivali ’nde Altın Palmiye adaylığına layık gosterilmiştir. Cağdaş yaşam, aile kavramının durumu, teknolojinin gunluk yaşamdaki yeri gibi pek cok konuyu sorgulayan film, sinirleri sağlam insanları bile etkileyebilecek sahneleri seyircilere muhteşem bir sinematografi ve cekim ile sunuyor.
Film, Oshibori adı verilen, bazı Japon restoranlarında bulunan ıslak el havluları ureten bir fabrikada calışan iki genc adamı konu alıyor. Ne ifade ne de kontrol edebildikleri bir ofke ve evcil hayvan olarak besledikleri bir denizanası nedeniyle ikilinin arasında tuhaf bir bağ oluşmuştur ve bu bağ başlarına gelecek her şeyin habercisidir.
Filmden ilginc bilgiler: Tokyo Nehri ’nden buyuk bir denizanası surusunun film icin ayrıca cekimi yapılarak filme dijital olarak eklenmiştir.
8. Tabi No Owari Sekai No Hajimari / To the Ends of the Earth – Dunyanın Obur Ucu (2019) – IMDB: 6.7 Kiyoshi Kurosawa ’nın yazıp yonettiği 2019 yapımı drama filmi To the Ends of the Earth, Locarno Film Festivali ’nin kapanış filmi secilmiştir. Film Ozbekistan ve Japonya arasında tekrar diplomatik ilişkilerin başlamasının yıldonumu anısına cekilmiştir.
Populer bir gezi programının temkinli ve icine kapanık sunucusu Yoko, işi gereği Ozbekistan ’a seyahat eder. Ozbekistan ’da tum işleri ters gidince, gorevlerini bir kenara bırakıp gezintiye cıkmaya karar verir. Yabancı bir şehrin sokaklarında kaybolur ve aniden kendisini korkuları ve ozlemleriyle yuzleşirken bulur.
9. Cure (1997) – IMDB: 7.4 1990 ’lı yılllarda gelişen Japon korku sinemasının eserlerinden olan, 1997 yapımı kult psikolojik gerilim ve suc filmi Cure; Tokyo Uluslararası Film Festivali ’nde buyuk Grand Prix odulune layık gorulmuş ve filmin başrol oyuncusu Kôji Yakusho ’ya da En İyi Erkek Oyuncu Odulu kazandırmıştır.
Tokyo, ulkeyi sarsan bir cinayetler dizisinin ortasında kalmıştır. Dedektif Takabe ve psikolog Sakuma, cinayetlerin arkasındaki sır perdesini aralamak icin cinayetlerin benzer noktalarını araştırıyorlar.
Cinayetlerin yegane ortak noktası, olenlerin her birinin boynuna oyulmuş kanlı bir X işareti olmasıdır. Butun cinayetlerde, katillerin kurbanın hemen yanında canlı halde bulunması ve hicbirinin işledikleri iddia edilen suclarla ilgili tek bir şey dahi hatırlamaması meseleyi oldukca karışık bir hÂle getirmektedir.
Yapbozun parcalarını birleştirmeye uğraşan Dedektif Takabe ’nin bu soruşturmayı cozmeye donuk cabaları, ciddi bir kişisel takıntı haline gelir. Oyle ki artık kişisel hayatı bu durumdan etkilenmeye ve akıl dengesi giderek bozulmaya başlayacaktır.
10. Tokyo Sonata – Tokyo Sonatı (2008) – IMDB: 7.5 2008 yapımı drama filmi Tokyo Sonata, Cannes Film Festivali ’nde Belirli Bir Bakış dalında, Chicago Uluslararası Film Festivali ’nde ise doğrudan juri odulu kazanmış etkileyici bir eserdir.
Japonya ’da değişim ruzgarı eserken bir aile işsizlik, yabancılaşma, guvensizlik ve iletişim eksikliği ile boğuşmaktadır. Maaşlı bir şirket calışanının işini kaybetmesi ile başlayan olaylar zinciri, bu aileyi yavaş yavaş cokuşe goturmektedir. Peki yapacak hicbir şey kalmamış mıdır?