Bu odul sezonunda buyuk ilgi toplayan tum filmlere bakıldığında, bu başlıklar arasında birkac ortak ozellik ortaya cıkmaya başlıyor. Son donemde, sinema evreninin en prestijli odulleri icin yarışan filmlere baktığımızda, pek coğunun bir tercih olarak maksimalist filmler olduğunu goruyoruz. RRR ’den Babylon ’a ve Everything Everywhere All at Once ’a kadar, bu yıl odul toplayan filmlerin bir kısmı; ust duzey bir sinematik hikaye anlatımını benimsiyor. Peki maksimalist filmlerin ozellikleri nelerdir? Bu listede ornek filmleriyle birlikte merak ettiğiniz soruları yanıtlıyoruz.
Neden 2022 yılı maksimalist filmler yılı oldu? Alejandro González Iñárritu – Bardo (2022) Birbirinden başka gerceklikler, bildiğimizden cok daha fazlasının olduğunu her sekansta bize hissettiren sahneler, paralel evrenler, devasa oyuncu kadrosu vb… Bu eğilim, izleyiciler tarafından da tutuldu ve buyuk gişe başarıları elde etmeye başladı. Tum bu ozellikler birleştiğinde, 2022 ’de izleyicilerin neden birdenbire maksimalist sinemayı bu denli benimsediğini sorgulamadan edemiyoruz.
Elbette 2022 sineması bir anda maksimalist filmler yaratmadı. Populer sinemada, eski fantastik muzikal filmlerden itibaren yer almaya başlayan bu tur, bir eğilim olarak her zaman mevcuttu. Ancak ana akım sinemadaki onemi, belirli donemlerde donemin eğlence anlayışına bağlı olarak artıp azalmıştır.
Pandemi sonrası donem ve maksimalist filmler Pandemi sonrası donemde sinemaya ve daha pek cok şeye susamış olan geniş kitleler icin; maksimalist filmler aynı zamanda her şeyin yaşanabileceği fikrine uygun atmosferleriyle, modern sinemaseverlerde inanılmaz derecede beğeni topladı. COVID-19 cağı, herkesin neyin “normal” olduğu konusundaki bakış acısını alt ust etti, beklenmedik şeylerin varlığı artık yaşamlarımızın birer normali hÂline geldi.
Maksimalist filmler yaşadığımız bu istikrar eksikliğine yarı rahatlatıcı bir sinema evreni ile eşlik ediyor. Bu filmleri izlemek; her şeyin yolunda gitmediğini, dunyanın civisinin cıktığını hisseden tek kişi olmadığınızı gorme imkÂnı sunuyor.
Maksimalist filmlerin ozellikleri Maksimalist filmler denildiğinde; aklımıza yoğun, farklı turlere aynı anda ev sahipliği yapan, mesaj yağmuruna tutulduğumuz, oyuncu sayısı yuksek, eşzamanda gercekleşen farklı olayları peşi sıra dizen; farklı boyutlara, evrenlere ve gercekliklere yer veren filmler gelmelidir. Bir nevi Minimalist sinemanın tersi olarak da duşunebiliriz.
Bugun bu ture ait birbirinden guclu 9 filmi sizler icin bir araya getirdik. Kısa tanıtımlardan oluşan bu 9 filmin bizlere sunduğu evrenlere hep birlikte bir goz atalım.
Keyifli okumalar.
Maksimalist filmler yazımızı incelemeden hemen once bu yazımızı da incelemek isteyebilirsiniz: Yalın ve Gercekci Yonleriyle On Plana Cıkan Minimalist Sinemanın En Yetkin 13 Orneği
1. Hard to Be a God – Tanrı Olmak Zor İş (2013) – IMDB: 6.6 Hard to be a God, senaryoyu Svetlana Karmalita ile birlikte ustlenen Aleksei German tarafından yonetilen 2013 yapımı bir bilim kurgu filmidir. Yonetmenin son filmi olan bu eser, Arkady ile Boris Strugatsky ’nin 1964 tarihli aynı adlı romanından uyarlanmıştır.
Bir grup bilim adamı, kendi tarihinin Orta Cağ ’ında olan yerel uygarlığın ilerlemesini sağlamak icin Arkanar gezegenine gonderilir. Bu zorlu gorevin en onemli kuralı şiddetle mudahalenin yasak oluşudur. Yerel aydınları cezalarından kurtarmaya calıştıklarında ise apacık bicimde yonetime karşı pozisyon almak zorunda kalırlar. Uzun bir yol boyunca bilim insanlarını izleyen filmin ana sorusu şudur: Tanrı ’nın yerinde olsanız ne yapardınız?
2. Bardo: False Chronicle of a Handful of Truths – Bardo, Bir Avuc Doğrunun Yalan Yanlış Guncesi (2022) – IMDB: 6.7 Bardo, Alejandro G. Iñárritu tarafından yazılan, yonetilen ve yapımcılığı ustlenilen 2022 yapımı kara komedi ve dram filmidir. En İyi Sinematografi dalında Oscar adaylığı bulunan film, ayrıca Venedik Film Festivali ’nde Altın Aslan odulune aday gosterilmiştir. Ayrıca guncel olarak Netflix ’te yayındadır.
Los Angeles ’ta yaşayan unlu bir Meksikalı gazeteci ve belgeselci olan Silverio Gama, ailesiyle birlikte prestijli bir odul almak icin memleketine doner. Ancak Silverio, kariyeri ve başarıları uzerine duşunurken derin bir varoluşsal krizle karşı karşıya kalır. Sonuc olarak, kendisi hakkında yaptığı bir dizi ic gozlem; Gama icin gerceklik ve hayal arasındaki cizgileri bulanıklaştıracaktır. Ve gercekustu bir dunyaya yapılan bu anı yuklu yolculukta; Silverio ’nun gecmişle bugunu uzlaştırması, Meksika kulturundeki yerini bulması ve değerlerine kucak acması gerekecektir.
3. The Imaginarium of Doctor Parnassus – Dr. Parnassus (2009) – IMDB: 6.8 The Imaginarium of Doctor Parnassus, Terry Gilliam tarafından yonetilen ve Gilliam ve Charles McKeown tarafından yazılan 2009 yapımı bir fantastik filmdir. Film, 30 milyon dolarlık butcesini 2 katına cıkararak yaklaşık 65 milyon dolar hasılat elde etmiştir.
Londra ’da, Doctor Parnassus ’un gosteri topluluğu; izleyicilere, hayallerin gercekleştiği, Doctor Parnassus ’un zihni tarafından yonetilen hayali bir dunya olan “Imaginarium”a bir yolculuk vaat ediyor. Doktor Parnassus ’un kızı Valentina, cuce Percy ve yardımcısı Anton ’a anlattığı oykulerde Dr. Parnassus ’un bin yıldan fazla yaşadığını iddia eder. Ancak olumlu bir kadına aşık olduğunda, şeytanla bir anlaşma yaparak olumsuzluğunu gencliği ile takas etmeye karar verir. Pazarlığın bir parcası olarak, oğlu veya kızı on altıncı doğum gunu aynı zamanda olum gunu olacaktır. Kızı Valentina ’nın olumunun yaklaşması uzerine Doktor Parnassus, Bay Nick ile yeni bir iddiaya girer.
4. Week End – Hafta sonu (1967) – IMDB: 7.0 Week End, Jean-Luc Godard ’ın yazıp yonettiği ve her ikisi de ana akım Fransız TV yıldızları olan Mireille Darc ve Jean Yanne ’nin başrolleri paylaştığı 1967 yapımı bir kara komedi filmidir. Cahiers du Cinéma ’nın 1967 yılı En İyi 10 Film listesinde 3. sırada yer alan bu film, Fransız Yeni Dalga klasikleri arasında one cıkan bir yapımdır.
Bir cumartesi gununde Roland ve Corinne Durand, olmek uzere olan babasını ziyaret etmek icin şehirlerini terk ederek Oinville ’e giderler. Mirasını alabilmek icin birkac yıldır sistematik olarak babalarını zehirleyen bu ikili; bu hafta sonu babalarının oleceğinden eminlerdir ve annelerinin vasiyeti kendi lehine değiştirmediğinden emin olmak icin olumu esnasında babalarının yanında olmaları gerekmektedir. İkisi de birbirlerini aldatmakta olan bu cift, aldatıldıklarından habersizlerdir. Corinne, Roland ’ın parayı metresiyle paylaşabilmek icin onu oldurmeyi planladığını bilmiyor. Yolculukları boyunca olup bitenler, burjuva değerlerine dair satirik bir yorum oluşturuyor.
5. On the Silver Globe – Gumuş Kure (1988) – IMDB: 7.2 Jerzy Żuławski ’nin The Lunar Trilogy ’sinden uyarlanan bu film, Andrzej Żuławski tarafından yazılıp yonetilmiş 1988 yapımı bir fantastik bilim kurgu filmidir. İlk gosterimini Cannes Film Festivali ’nde yapan bu eser, maksimalist filmler arasında bir klasik sayılabilir.
Aralarında bir kadının da bulunduğu kucuk bir kozmik kaşif grubu, ozgurluğu bulmak ve yeni bir medeniyet kurmak icin Dunya ’yı terk eder. Kurdukları ruyanın sonunu icinde taşıdığının farkında değillerdir. Sonunda teker teker olurler ancak cocukları ilkel bir yerel kulture donerek yeni mitler ve yeni bir tanrı yaratır. Bir sure sonra, kırık bir kalpten kacan bir uzay burokratı gelir ve kaşiflerin torunlarının Cherns adlı kuş-canavarlar tarafından koleleştirilmiş olduğunu gorur. Toplum cok sayıda sınıfa ayrılmıştır ve herkes bir mesihin gelişini beklemektedir. Yeni bir aday bu role uygun kabul edilir ve bir sureliğine bir tanrı olarak yaşamaya başlar.
6. The Adventures of Tintin – Tenten ’in Maceraları (2011) – IMDB: 7.3 Unlu karikaturist Hergé ’nin aynı adlı cizgi roman serisine dayanan 2011 yapımı animasyon ve macera filmi Tenten ’in Maceraları, usta yonetmen Steven Spielberg ’un yonetmenliği ile 135 milyonluk dev bir butceye sahip bir yapımdır. 374 milyon dolarlık buyuk bir hasılata imza atan yapım, buyuk beğeni toplamış ve En İyi Orijinal Muzik dalında Oscar ’a aday gosterilmiştir.
Tek Boynuzlu At adlı bir gemiyi pazar tezgahından bir sterline satın alan Tenten, Bay Sakharine ’in bu gemiyi ondan almaya oldukca hevesli olduğundan habersizdir. Bunun icin cinayet işlemeyi goze alan ve Tenten ’i muhteşem kopeği Snowy ile birlikte kacıran Sakharin, eski bir kargo gemisiyle Fas ’a yelken acarken Tenten ondan kurtulmak ve gemisine tekrar kavuşmak zorundadır.
7. Sorcerer – Dehşetin Bedeli (1977) – IMDB: 7.7 Sorcerer, William Friedkin ’in yonettiği ve yapımcılığını ustlendiği, başrollerini Roy Scheider, Bruno Cremer, Francisco Rabal ve Amidou ’nun paylaştığı 1977 yapımı bir gerilim filmidir. Film ayrıca En İyi Ses dalında Oscar odulu adaylığına sahiptir.
Farklı gecmişlere ve milletlere sahip bir grup dışlanmış insan, Guney Amerika ’da bir petrol sondaj operasyonunda calışmaya zorlanır. Sondaj istasyonunda meydana gelen bir yangın kontrolden cıktığında, bu insanlardan dordu; iki eski kamyonla kilometrelerce ormanda altı kasa dengesiz dinamit taşıyarak dışarı cıkacak kadar para kazanma fırsatına sahip olur.
8. The Holy Mountain (1973) – IMDB: 7.8 The Holy Mountain, aynı zamanda filmde set tasarımcısı ve kostum tasarımcısı olarak yer alan Alejandro Jodorowsky ’nin yonettiği, yazdığı, yapımcılığını ustlendiği, ortak kurgusunu yaptığı ve oynadığı 1973 yapımı bir tarihi ve fantastik filmdir.
İsa benzeri bir figur, dinsel ve gunahkÂr imgelerle dolu tuhaf, grotesk bir atmosferde dolaşmaktadır. Derken her biri Guneş sisteminde bir gezegeni temsil eden yedi zengin ve guclu insanla tanıştıran mistik bir rehberle tanışır. Bu yedi kişi, kahraman, rehber ve rehberin asistanı ile birlikte dunyevi zevklerden mahrumdurlar ve orada yaşayan tanrıları yerinden edip olumsuz olmak icin Kutsal Dağ ’ı arayacak dokuz kişilik bir grup oluştururlar.
9. Mad Max: Fury Road – Cılgın Max: Ofkeli Yollar (2015) – IMDB: 8.1 Mad Max: Fury Road; George Miller ’ın ortak yazdığı, ortak yapımcılığını ustlendiği ve yonettiği 2015 yapımı distopik bir aksiyon filmidir. 180 milyon dolara varan dev butcesine karşın film dunya capında 400 milyon doları aşkın hasılat yapmıştır. 6 dalda Oscar kazanan, pek cok dalda da adaylığı bulunan film toplamda 250 ’ye yakın film odulu ve 230 ’u aşkın film odulu adaylığı kazanmıştır.
Bu film; gezegenimizin en uzak noktalarında, insanlığın kırıldığı ve neredeyse herkesin hayatın gereklilikleri icin cılgınca savaştığı cıplak bir col manzarasında gecen bir kıyamet hikayesidir. Bu dunyada, duzeni yeniden sağlayabilecek sadece iki insan bulunmaktadır. Birincisi, kaosun ardından karısını ve cocuğunu kaybetmesinin ardından ic huzuru arayan ve az konuşan bir adam olan Max ’tir. İkincisi ise, hayatta kalma yolunu izlemeye devam ederek colu aşacağına ve anavatanına geri donebileceğine inanan bir kadın olan Furiosa ’dır.