Agatha Christie; bizlere polisiye roman okumayı sevdiren, kitaplarını okumak icin heyecanlandığımız, harclıklarımız yetmediğinde kitaplarını değiş tokuş yaparak okuduğumuz, esrarlı hikÂyelerin kralicesi…
Genclik yıllarımızda yaşamımıza giren sevimli polis mufettişi Hercule Poirot ’yu yaratan kadın! Sadece romanlarını değil yaşamını da bir sır perdesiyle sarmalamayı başaran yazarın gizemli yaşam oykusunu anlatacağız bu yazımızda size.
Huzurlarınızda Agatha Christie ’nin esrarengiz hayatı ve ardında bıraktığı cozulemeyen sır…
45 dile cevrilen eserler
Agatha Christie dunyanın en tanınmış polisiye roman yazarıdır. Eserleri 45 dile cevrilmiş olan yazarın kitap satışları milyarları bulmuştu. Kutsal kitaplar (Kuran ve İncil) ile Shakespeare‘den sonra en cok okunan ve kitapları en cok satan yazardır.
Hercule Poirot ’un yaratıcısı
15 Eylul 1890 tarihinde İngiltere ’de doğan unlu İngiliz yazar, populer edebiyatın en onemli isimlerinden biri ve dedektif Hercule Poirot tipinin yaratıcısıdır. Mary Westmacott takma adıyla aşk romanları yazsa da asıl ununu, yazdığı 80 dedektif romanına ve West End tiyatrolarında sahnelenen oyunlarına borcludur.
Ve tabii ki Miss Marple
Christie ’nin 1920 ’de yayınlanan ilk kitabı “The Mysterious Affair Style” (Olum Sessiz Geldi), aynı zamanda meşhur kahramanı Belcikalı Dedektif Hercule Poirot ’nun da yer aldığı ilk eseridir. Edebiyat dunyasının bilinen en unlu karakterlerinden biri olan Hercule Poirot ’yu yaratan Christie, bu kahramanını 33 romanı ve bircok kısa hikÂyesinde kullanmıştır. Bir diğer kahramanı ise kadın karakter Miss Jane Marple ’dır. Miss Marple ’ı 1930 yılında yazdığı “The Murder at the Vicarage” (Olum Cığlığı) adlı romanıyla okurlarına tanıtmıştır. Her iki kahramanın da seruvenleri televizyon dizisi ve film olmuştur.
Takma isimle yazılan aşk romanları
Agatha Christie, Mary Westmacott takma adıyla da altı tane duygusal, aşk roman yazmıştır. 1971 yılında İngiltere ’nin en yuksek onur unvanı olan “Britanya İmparatorluğu Kadın Komutanı” nişanını alan Agatha Christie 12 Ocak 1976 ’da hayata gozlerini kapadı.
Pera Palas‘ın sakladığı sır
Agatha Christie yaşamı boyunca hep sırlarla ic ice olmayı surdurmuş bir yazar. Bu sırların en onemlisinin yaşandığı yer de İstanbuldaki bir otel, yani Pera Palas Oteli. Orada, Christie ’nin yaşamının hep karanlıkta kalan bir kısmının gizemi saklıdır.
Şark Ekspresi‘nde Cinayet
Agatha Christie 1926 ile 1932 yılları arasında Pera Palas Oteli ’nin loş bir odasında kalarak unlu “Orient Express ’de Cinayet” (Şark Ekspresi ’nde Cinayet) romanını kaleme alır. Otelin 411 numaralı odasında yazılan roman, tum dunyada satış rekorları kırar, filmi cekilir.
11 koca gun
Agatha Christie 1926 ’da on bir gun boyunca ortadan kaybolur. Butun aramalara rağmen bulunamaz. Arabası kaybolduğunun ertesi gun Newlands Corner Surrey ’de bir gol kenarında bulunur; ağaclara carpmış, bavulları dağılmış bir şekilde. Sanki “Agatha Christie gole duştu” susu vermek ister gibi. Sonra birden ortaya cıkar Agatha Christie; ama hicbir acıklama yapmaz. Kimilerine gore Agatha Christie gecici hafıza kaybına uğramıştı, kimilerine gore ise kocasının sevgilisini oldurme planları yapmak uzere bilmediği bir yere gitmişti… Sır, hÂl mechul…
Misbah Muhayyeş ’in Yenikoydeki yalısı
1926-1932 yılları arasında İstanbul ’a defalarca gelen ve her geldiğinde Pera Palas ’ta kalan Agatha Christie, “Orient Expres ’te Cinayet” adlı romanını yazmak icin İstanbul ’a geldiğinde otelin o zamanki sahibi olan Misbah Muhayyeş ’in misafiri olarak onun Yenikoydeki yalısında da kalmıştı. İşte o, on bir gun ortadan yok oluşunun sırrının bu yalıdaki bir odayla da bağlantısı olduğu soylenir.
Medyumun soyledikleri
Yazarın olumunden uc yıl sonra, 1979 yılında, Warner Bross film şirketi, bu esrarlı on bir gunun oykusunu film yapmak ister, ancak yapımcılar pek de iyi bulmadıkları senaryoyu biraz renklendirmek icin bir medyuma ihtiyac duyarlar. Zamanın tanınmış medyumlarından Tamara Rand, Agatha Christie ’nin ruhunu cağırmakla gorevlendirilir. Rand ’in acıklamasına gore Agatha ’nın ruhu kendisine şu mesajı vermiştir: “Benim kayboluşumun sırrı Pera Palas ’ta gizlidir.”
Esrarengiz anahtar
Medyum Tamara ’nın yapmış olduğu ikinci bir ruh cağırma seansında Agatha ’nın ruhu bir anahtardan bahseder, “Anahtarın, otelin o gunku sahibinin (Misbah Muhayyeş) yalısında gizli bir odayı actığını ve bu odadaki hatıra defterinde kaybolduğu 11 gunun tum ayrıntılarının yazılı olduğunu” soyler… New York Times gazetesi, bu konuda yazılacak olan hikayenin yayın hakkı icin 75 bin dolar teklif eder.
Dunya basını 411 numaralı odaya akın eder
İstenilen olur, bu inanılmaz hikÂyeye butun dunya basını buyuk ilgi gosterir. Dunyanın dort bir yanından gelen gazeteciler 1979 yılının 7 Mayıs gunu, Agatha ’nın “Şark Ekspresi ’nde Cinayet” romanını yazdığı 411 numaralı odada toplanır.
Doşemenin altındaki anahtar
Medyum Rand, polisiye kralicesinin ona soylediklerini Los Angeles ’dan İstanbul ’a telefonla bildirir ve her şey Amerikan televizyonlarından canlı olarak yayınlanır. Yazar, medyumla kurduğu iletişimde, odadaki ahşap yer doşemelerinden soz eder ve gercekten de tam belirttiği yerdeki doşeme yerinden cıkartıldığında ahşap doşeme ile beton zemin arasında paslı bir anahtarın durduğu gorulur.
Anahtardan elde edilecek gelir
O donem otelin yoneticisi olan Hasan Suzer, bir basın toplantısı duzenleyerek gazetecilere Pera Palas ’ın bakıma ihtiyacı olduğunu ve anahtarın 2 milyon dolara satılarak elde edilen parayla otelin restore edileceğini acıklar. Buna ilave olarak, film şirketince yapılacak filmin Turk televizyonunda ucretsiz olarak yayınlanmasını ve yapılacak filmden yuzde 15 oranında kar payı verilmesin ister. Ancak Warner Bross ’ın temsilcilerinin “boyle bir karar almaya yetkileri yoktur”. Buyuk bir hayal kırıklığıyla, gerisin geriye, Los Angeles ’a donerler
Medyumun elindeki anathar
Ama Warner Bross ’un yetkilileri bu sırla ilgili filmden vazgecmezler, careyi bir kez daha medyum Rand ’in hunerlerine sığınmakta bulurlar. Rand yeniden devreye girer, Agatha ile transa gecer ve Agatha ’dan şu mesajı getirir; “Bayan Rand eline anahtarı almadıkca bu esrar cozulmeyecektir.”
Tam cozmeye ramak kalmışken…
Daha sonra 20 Ağustos 1979 tarihinde şirket, 411 numaralı odada duzenlediği olağan ustu toplantıyla yeniden dunya basınının karşısına cıkar. Nihayet Tamara Rand, anahtarı eline almıştır ve Pera Palastaki gizem cozulecektir.
Sır kasaya emanet
Ama ne yazık ki, tam da o sıralarda, otel calışanları neredeyse bir yıl surecek bir greve giderler ve hikÂyenin yarattığı heyecan dalgası yavaş yavaş soner, proje de suya duşer. O tarihten beri paslı anahtar bir bankanın kasasında guvende bekliyor. Her ne kadar 1986 yılında başka bir odada ikinci bir anahtar ortaya cıktıysa da…