Koy Enstituleri hareketi, Turkiye ’nin kalkınma politikasıyla doğrudan bağlantılı olarak pek cok nitelikli girişime zemin oluşturmuştur. Birincil olarak eğitim alanında yapılan girişimler, her anlamda aydınlanma hareketinin de oncusu olarak buyuk bir ivme yakalamıştır.
Koy Enstituleri ’nin temel amacı, yonelimi ve hedeflediği coğu girişim; donemi itibariyle pek cok insanın faydalandığı bir okul niteliği taşımaktaydı. Sanat ve spor alanları da dahil olmak uzere bircok alanda yapılan calışmalar, yetiştirdiği oğretmenler ve oğrencilerle birlikte tarihimizin en guzel yerinde durmaktadır.
Enstitu uzerine donemin ileri gelen aydınları tarafından soylenenleri kendisi de Koy Enstitulu bir yazar olan Fakit Baykurt ’un Unutulmaz Koy Enstituleri kitabından alıntılayarak sizler icin derledik.
1. “Ben uc şeyle ovunmesini isterim Turkiye ’nin. Ataturk ’un gercekleştirdiği kendine donuş ve bağımsızlık politikası, Hakkı Tonguc ’un gercekleştirdiği demokratik eğitim ve NÂzım Hikmet ’in getirdiği insancıl, ulusal şiir.”
Yaşar Kemal
2. “Eğer Koy Enstituleri yontemleri yurutulseydi, eğer Koy Enstituleri devam etseydi, bugun Turkiye ’de okuma yazma bilmeyen vatandaş kalmayacak, kafası ışımayan koylu cocuğu mumla aranacaktı.”
İlhan Selcuk
3. “Koy Enstituleri 600 yıllık Osmanlı devletinin ummetleştirdiği ve suskunlaştırdığı bir halkın uyanışına ve kurtuluşuna onculuk etmiştir.”
Prof. Server Tanilli
4. “Yaşamın amacı, ileri millet olarak yaşamaktır. Ortacağ hayatından farksız, geri bir hayata razı olan insan kalabalığıyla cağımız uygarlığına katılamayız, diri millet haline gelemeyiz.”
İ. Hakkı Tonguc
5. “Koy Enstitulerinin kusurlarını bana verin, başarıları sizin olsun.”
Hasan Âli Yucel
6. “Dunyanın hicbir yerinde boylesine yararlı ve anlamlı eğitim kurumları gormedim.”
Georges Duhambel
7. “Koy Enstitulerinde kız ve erkek oğrencilerin oluşturduğu bir muzik topluluğu, bize verdikleri batı muziği konserinde Beethoven ve Mozart ’ın parcalarını hatasız caldılar.”
Prof. Schwarz Kessler
8. “Butun askeri ve siyasi hayatımdaki vazifelerin hicbirini kaale almadan diyebilirim ki, olduğum zaman Turk milletine iki eser bırakmış olacağım. Biri Koy Enstituleri, oburu cok partili hayattır.”
İsmet İnonu
9. “Koy Enstituleri deneyimi, bize şunu da oğretmiştir ki memlekette hukumetle halk arasındaki en verimli ilişki bicimi tatlı soz, eşitlik ve işbirliğidir…”
“…Onura, kuvvete, şiddete, yonetenle yonetilen arasındaki uzak ilişki bulundurmaya, vÂsiliğe dayanan otorite turleri; bu memlekette sokmez ve iyi sonuclar vermez.”
Ahmet Emin Yalman
10. “Koy Enstitulerini bitirenler arasında edebiyatımızın yuz akı sanatcıları cıkmıştı; Fakir Baykurtlar, Mahmut Makallar, Dursun Akcamlar, Adnan Binyazarlar, Talip Apaydınlar, Mehmet Başaranlar…”
“…Saymakla bitmez. Yetersiz bir sistem nasıl olur da boyle urunler verebilir?”
Prof. Server Tanilli
11. “Koy Enstituleri kapatılmamış olsaydı, taa 30 yıl once Turkiye ’de okur yazar olmayan kalmayacaktı. PlÂn program buydu…”
Mustafa Ekmekci
12 “Batılıların Turk Pestalozzisi diye adlandırdığı değerli eğitimbilimcimiz İsmail Hakkı Tonguc zulmun ve haksızlığın her ceşidine uğratılmıştı. Eğitim duşmanlarının saldırılarına ulu bir cınar sessizliğiyle katlanan bu eşsiz insan Sokrates gibi cevresine aydınlık sacmakla devam ediyordu….”
“…Karaguc yenilecekti; yaşamın amacı milelt olarak yaşamaktı. Bilgisizliğe, geriliğe yaslanarak “cezbe halinde iktidar surmek cinayetlerin en buyuğu idi. Zaferi mutlaka aydın guc kazanacaktı.”
Aziz Nesin