
Muziğin duzen karşıtlığına evrildiği ve neticesinde “rock” diye bir evrenin oluşmaya başladığı yirminci yuzyıl, kendi rock ilahlarını da beraberinde getirdi. Kalanıyla, gideniyle bugun hÂl coğumuzun tutkuyla dinlediği muzikler o evrende uretildi. Patti Smith, bu punk rock evreninin kralicesi, ayrık otu olarak hÂl dinleyicisini heyecanlandırmayı surduruyor. Bununla beraber yaptığı bir şey daha var: Yazarlık. Coluk Cocuk, M Treni, Hayalperestler gibi pek cok kitabı onun muthiş maceralarını anlattığı eserlerden yalnız birkacı. Listemiz Smith ’in romana benzer hayat oykusunden son kitabı Adanmışlık ’a doğru bir seyir izleyecek.
Esere Ulaşmak İcin Tıkla!
1. Erken yıllar
Şair ve muzisyen Patti Smith 30 Aralık 1946 yılında Şikago ’da doğar. 1950 ’de ailesiyle Philadelphia ’ya, 1956 ’da dokuz yaşlarındayken New Jersey ’e taşınır. Utangac ve ice kapanık bir cocukluk gecirir. Yine de o donemleriyle ilgili anlatılarında; icinde ozel bir şeyler olduğunu ve dış gorunumunun otesine gececeğini hissettiğini soyler. Aynı donemler onun bir erkek gibi tarif edildiği, toplumsal cinsiyetle uzlaşmadığı ve daha cok erkeklerle arkadaşlık kurduğu zamanlar olur.
2. Sanata yonelik ilk meraklar
Muzik kariyeri lise yıllarında yer aldığı pek cok muzikalle beraber başlar. Bir Rolling Stones sevdalısıdır. 1964 ’te liseden mezun olunca, sanat oğretmeni olmak adına eğitimler aldıysa da akademik dunyada dikiş tutturamaz. 1967 ’de New York ’a taşınıp bir kitapcıda calışmaya başladığında, bir sanatcı olmanın duyguları icerisine girer.
3. Punk rock ve lirik şiirler
Başta bir şair olan Smith, 1970 ’li yılların New York cevresinde tanınmaya başlar. 1972 ’de ilk şiir kitabını yayımlayarak şiirde faaliyet gostereceğinin ilk işaretlerini verir. Ancak onu bir başka atılım daha bekleyecektir: Punk rock. Patti, 1974 ’te bir araya geldiği grubuyla muzik dunyasına adımını atar. Lirik şiirlerini, en az onlar kadar yoğun duygularla cevrili punk rock kuşatır.
4. Yeni kitabı Adanmışlık
Dilimize de kazandırılan “Hayalperestler”, “Coluk Cocuk” ve “M Treni” kitapları, Patti ’nin sahip olduğu eserlerden birkacıdır. Son kitabı “Adanmışlık” da Turkcede gorebileceğimiz kitapları arasındaki yerini almakta gecikmedi. Domingo Yayınevi ve Seda Ersavcı cevirisiyle Turkcede de okuyabileceğiniz kitap, bir yazma seruvenini ve yazmaya duyulan ihtiyacı ele alıyor.
Esere Ulaşmak İcin Tıkla!
5. Tanıtım bulteni
İlgi cekici son kitabının tanıtım yazısı bizi şu sozlerle karşılıyor: “İnsan neden yazma mecburiyeti duyar? Başkalarının isteklerine rağmen neden kendini ayrı tutar, uzerine bir koza orer, yalnızlığa dalar? Virginia Woolf ’un odası vardı. Proust ’un kapalı pencereleri. Marguerite Duras ’ın sessiz evi. Dylan Thomas ’ın mutevazı kulubesi. Hepsi de kelimelerle dolacak bir boşluk peşinde. Bakir topraklara nufuz edecek, sahipsiz şifreleri kıracak, sonsuz olanı ifade edecek kelimelerle. Adanmışlık ’ta cağımızın en ilham verici sanatcılarından biri sakınmadan defterlerini acıyor, kendi yaratım surecinin yanı sıra neden yazdığımızı da gozler onune seriyor.”
6. Detaylar
Kitabın “Zihin Nasıl Calışır” adlı giriş bolumunde Patti, sozunu esirgemiyor. Her yazarın kendine ozgu yazma yontemleri olmasına karşın, kendi yaratısının ardını deşifre ediyor. “Adanmışlık ’ı bir suc olarak ele alırsak, ilerlediğim surece acıklamalar yazarak ardımda kazara kanıt bırakmışım” diyecek kadar ileri gidiyor. Kitap ayrıca, bir “adanmışlık”ı iceren pek cok fotoğrafla dolu.
7. Kitaba adını veren olay
Patti Smith, Fransa gezintisinde, Fransız şair ve yazar Paul Valery ’nin (1871 – 1945) mezarını gormek adına gittiği ve komun bir yaşamın surduğu Sète bolgesinde, bir başka mezara rastlar. Atları cok sevdiği soylenen genc bir kızın mezar taşı “DEVOUEMENT” ile yazılanmıştır. Bunun ne anlama geldiğini sorduğunda ise “Adanmışlık” yanıtını alır. Kitaba adını bu genc kızın mezar taşındaki yazı verir.
Esere Ulaşmak İcin Tıkla!