“Doşeğim kara toprak, yorganım kara bulut / Ben seninle doluyken, vurgun yapamaz umut” diyen, Turk şiirinin “Beyaz Kartal”ı Bahaettin Karakoc ’u gectiğimiz gunlerde yitirdik. Ozellikle “Ihlamurlar Cicek Actığı Zaman” şiiriyle yureklerde yer eden şairimizi yaşam oykusu ve dizeleriyle bir kez daha analım.
1. Dilimde sabah keyfiyle yeni bir umut turkusu
Kar yağmış dağlara, bozulmamış utusu
Rahvan atlar gibi ırgalanan gokyuzu
Gozlerimi kamaştırsa da geleceğim sana
Şimdilik bağlayıcı bir takvim sorma bana
-Ihlamurlar cicek actığı zaman…
Soyca şair bir ailenin ilk erkek cocuğu olan Bahaettin Karakoc, baba ve anne tarafları oldukca varlıklı ve yore halkı tarafından da “hoca” denilip saygı duyulan ve sevilen bir ailedendir. Şiir kokan bir ailede buyuyen Karakoc kardeşlerin omru de şiirlerle gecer.
2. Ay, şafağa yakın bir mum gibi erimeden
Dağlar civilendikleri yerde curumeden
Bebekler hayta hayta yurumeden
Geleceğim diyorum, geleceğim sana
Ne olur kesin bir takvim sorma bana
-Ihlamurlar cicek actığı zaman…
Ailenin ilk erkek cocuğu olan Bahaettin Karakoc, Kahramanmaraş ’ın Elbistan ilcesinde 5 Mart 1930 ’da dunyaya gelir. Baba ve anne tarafları oldukca varlıklı ve okumuş aileler olduğu icin gozlerini dunyaya actığında oyuncaklarla değil kitaplarla karşılaşır.
3. Beklesen de olur, beklemesen de
Ben bir gok kuruşum sırmalı kesende
Gecesi uzun suren karlar-buzlar ulkesinde
Hangi ses yurekten cağırır beni sana
Geleceğim diyorum, takvim sorma bana
-Ihlamurlar cicek actığı zaman…
İlkoğrenimini sonradan Ekinozu adıyla ilce olan Cel koyunde, ortaoğrenimini ise Adana-Duzici ve Ankara-Hasanoğlan Koy Enstitulerinde tamamlar. Olunceye kadar yakasını bırakmayacak olan şiirin ruzgÂrına da ilk oğrencilik yıllarında yakalanır.
4. Bu şiir boyle doğarken dost elin elimdeydi
Sen bir zumrud-u ankaydın, elim tuylerine deydi
Sevda duvarını aştım, sendeki bu tılsım neydi?
Başka bir gezegende de olsan donuşum hep sana
Kesin bir gun belirtemem, n ’olur takvim sorma bana
-Ihlamurlar cicek actığı zaman…
Askerliğini yedek subay olarak İstanbul ’da 3. Bağımsız Korugan Taburunda yapan Karakoc, dordu kız, beşi erkek olmak uzere 9 cocuk babasıdır. Kahramanmaraş ’taki sağlık kuruluşlarında 32 yıl 8 ay sağlık memuru olarak calıştıktan sonra kendi isteğiyle emekli olur.
5. Eski dikişler sokulur de kanama başlarsa yeniden
Yaralarıma en acı tutunleri basacağım ben
Yeter ki bir cağır beni ciceklendiğin yerden
Gemileri yaksalar da geleceğim sana
On iki ayın birisinde, kesin takvim sorma bana
-Ihlamurlar cicek actığı zaman…
İlk şiiri 1942 yılında Yurt gazetesinde yayımlanır ve boylece 63 yıllık sanat macerası başlar. 1960 ’lara kadar yazıp ceşitli dergilerde yayınlattığı şiirlerinin hicbirini kitaplarına almaz. Esas sanat donemi 1973 ’te yayımlanan Seyran kitabıyla başlar ve uslubu netleşir. 1962 ’de Akşam gazetesiyle Turk Kadınlar Birliği ’nin ortaklaşa duzenledikleri Turkiye capındaki bir edebiyat yarışmasında hikÂye dalında “İsa ile İshak” adlı hikÂyesiyle ikincilik odulu alır.
6. Bak işte, notalar karıştı, ezgiler muhalif
Hava kurşun gibi ağır, yağmursa arsız
Ey benim alfabemdeki kadim Elif
Ne guzellik ne de tat var baharsız
Guzellikleri yaşamak icin geleceğim sana
Geleceğim diyorum, biraz muhlet tanı bana
-Ihlamurlar cicek actığı zaman…
Ceşitli gazete ve dergilerde yazan Bahaettin Karakoc, Kahramanmaraş ’ta 1986-1987 yıllarında Dolunay dergisini cıkarır. Her yıl duzenlenen Dolunay Şiir Şolenlerini başlatır. Cok sayıda odul almaya hak kazanır.
7. Ihlamurlar cicek actığı zaman
Ben guneş gibi gireceğim her dar kapıdan
Kimseye uğramam ben sana uğramadan
Kavlime sÂdıkım, sÂdıkım sana
Takvim sorup hudut cizdirme bana
Ben sana ciceklerle geleceğim
-Ihlamurlar cicek actığı zaman…
Şiir, hikÂye ve yazıları Hisar, Varlık Yıllığı, Turk Edebiyatı, Dolunay, Doğuş Edebiyat, Milli Kultur, Kultur ve Sanat gibi yuzlerce sanat-edebiyat dergisinde yayımlanır. Onceleri halk şiirine daha yakın olan şiir anlayışını, son donemlerinde modern tarzla birleştirip kendine ozgu yeni bir cizgi ortaya koymayı başarır Bahaettin Karakoc.
8. Bilirsin ki burda değilim artık
Ihlamurlar cicek actığı zaman! …
Gelir benim yureğimde toplanır,
Dağların ustunden sıyrılan duman.
Bir yanım mosmordur, bir yanım beyaz,
Bir yanım karakış, bir yanım ilk yaz.
Can evime bakışların saplanır;
-Ihlamurlar cicek actığı zaman…
Yaşadıklarını birebir yazan ve yazarken bunları yeniden yaşayan Bahaettin Karakoc, golgesi, ciceği, meyvesi ve kendine ozgu bir aroması olan şairlerdendir. Şiirde bicimi bir enstrumana benzetir, bunu da sesin belirleyeceğine ozellikle vurgu yapar.
9. Ihlamurlar cicek actığı zaman;
Ne sen gurbetcisin ne ben sılacı.
Senden gayrısına bakmam mumkun mu;
Gozlerimi esir alan dağlardan.
Kapımı uc defa calan postacı
“Adresinde yok!” diye notlar duşer,
Eski adresimde bir huzun eser;
-Ihlamurlar cicek actığı zaman…
Bahaettin Karakoc; “Yarar yonunden ister meyve versin, ister golge, ister yaş olsun ister kuru, ister bir tenhada dikili dursun ister bir eşya olarak evimizin bir yerinde otursun, ağac hep aynı ağactır, muhakkak bir yerde ihtiyacımızı karşılar. Sağlam bir etik, ilkeli bir estetik ve helal olcekli bir yarar sarmalında şiir de tıpkı bir ağac gibidir; sanatı besleyen bu uc ana arterdir.” diye tanımlar şiiri.
10. Eski adresimse kurumuş bir gul,
Gizemli bir ıtır, domur domur kan,
Yaba yaba yelde savrulur gonul,
Firkatli turnalar gecer uzaktan.
Dalgınlığım debimetre tanımaz,
Başım carpar bir gemi bordasına
Duşerim bir girdabın ortasına
-Ihlamurlar cicek actığı zaman…
Karakoc bir başka yerde şiiri tanımlarken de “Kalbin bir zikir aracı olan şiir, trajik bir ic yangını, aşkın sıcak kanatları altında doğan bir kutsanmış sozler armonisi ve dort kelimeyle ozetleyecek olursak evrensel bir dua bicimidir.” der.
11. Birden bezeklenir sevda haritam,
Ihlamurlar cicek actığı zaman…
Laleler toplarım ben tutam tutam,
Bizim icin calar kıvrak bir keman.
Gok papatya, yer ise lale bahcesi,
Aşka ışık dokur kuşların sesi.
Seninle hep aynı yerde oluruz;
-Ihlamurlar cicek actığı zaman…
Ve şiirle ilgili bu tanımlamanın sınırlarını daha da genişleterek “Mutlak gerceğe, mutlak guzele yonelmenin dillenişi ve kalbin dirilişidir şiir” hukmuyle noktalar duşuncesini.
12. Kumaşı eprimiş uc mevsim gecer,
İlkyazla uyanır derin uyuyan.
Tan sesine cıvıldaşır serceler,
Sevdadır alnıma namlu dayayan.
Havuzuma ay ışığı dokulur.
Bilirsin ki burda değilim artık,
Ruhum yağmur yağmur goğe cekilir;
-Ihlamurlar cicek actığı zaman…
Turk şiirine ve halk muziğine “Mihriban” gibi bircok onemli eserleri kazandıran Abdurrahim Karakoc ’un ağabeyi olan Bahaettin Karakoc, karısı Hatice Karakoc ile arasında gecen bir diyaloğu şoyle anlatır: “Ben yazdığım şiirleri once Hatice ’ye okurdum. ‘Ya seninki arabeske benziyor. Şiir Abdurrahim abininki gibi olur ’ derdi.”
13. Gulde ciy damlası… Buzum sırcayım;
Guneşe carpınca param parcayım.
Bir gun EmirgÂn ’dayım, bir Kanlıca ’da,
Uskudar ’da, Beykoz ’da, Camlıca ’da.
Şehir bir hancerken kan burgacında.
MekÂna sığar mı bu deli yurek?
Bir sevda ceşmesi, bu deli yurek.
Baylanır, beklerken baygın duşerim;
-Ihlamurlar cicek actığı zaman…
“O da benim kardeşim der, gecerdim. Bir gun artık dokunmaya başladı, hic okumaz oldum. ‘Şiir Abdurrahim abininki gibi olur. Git onu dinle ’ dediğimde vallahi yanıtı şu oldu: ‘Seninki kadarını ben de yazarım. ’ Abdurrahim ’e bunu anlattık ‘Doğru soyluyor ’ dedi.”
14. Saclarına putur putur yapışmış,
Gozlerinin rengi ile sıvanmış
Bir avuc kuru cicek topladım.
Kırılıp dokulmesinler diye
Sevgiyle, ozenle tek tek topladım.
Yurek fideledim zamana ve mekÂna,
Hasat vakti geldi yurek topladım.
Belli ki bu yıl da vuslat gecikecek
Aşıdır, serumdur, besindir her umut,
Ey sevgili umudunu diri tut! …
Bedenim hur değil, muhlet ver bana,
Er veya gec cıkıp geleceğim sana;
-Ihlamurlar cicek actığı zaman…
Prof. Dr. Ahmet Bican Ercilasun; “Karakoc şiirin altın arayıcısıdır fakat yalnız altın arayıcısı değil, o bir dil kuyumcusudur da. Ayı, guneşi dağı, duzu, geceyi, gunduzu bir mucevher halinde bize sunar ve muthiş bir soz virtuozudur. Kelimeyle şiirle bizi buyuler ve kendini de bizi de ucsuz bucaksız hayal Âlemlerinde ucurur” diye tanımlar şairi.
15. Mevsimi geciyormuş, gecsin varsın,
Hep boyle donuyor zaman tekeri.
Biri gider, biri gelir mevsimlerin,
Sonsuzluğu, diri aşklarla kucaklarsın.
Acılardan damıtırsın şekeri,
Sabrı da guzel olur ceyizi hazır kızların.
En ışıltılı cağında yıldızların
Kac bıldır oteden goz kırpar bana,
Her umut bir yoldaş, her dert Âşina.
Sorma ıhlamurlar ne zaman cicek acar? …
Beni guneşin ortasına atsalar da
Yanarım, pişerim, gelirim sana;
-Ihlamurlar cicek actığı zaman…
17 Ekim 2018 tarihinde yaşama veda eden Bahaettin Karakoc “Ihlamurların cicek actığı zamanı” bir daha goremeyecek, ama şiirleriyle her zaman yanı başımızda olacak… Ruhu şÃ‚d olsun…