Umit Yaşar Oğuzcan denince aklınıza ne geliyor? Siz de onu bir Ayten ’dir tutturmasıyla mı hatırlıyorsunuz? Ya da aşk okuyup aşk dokuduğunuzda careyi Umit Yaşar şiirlerinde mi arıyorsunuz? Haklısınız, sonucta karşınızda romantik şiirlerin, melankolik dizelerin duygusal şairi Umit Yaşar duruyor. Fakat şairimizin “sozum meclisten dışarı” diyerek kalemi eline aldığı ve başta politikacılar olmak uzere bircok kişi ve durumu eleştirdiği, pek de bilinmeyen cokca yergi şiiri var. Oyle ki bu şiirleri topladığı kitabının onsozunde “ve ben; hiciv şairi Umit Yaşar,” diye başlıyor soze ve şoyle devam ediyor: “bugun yaşıyorsam, bu onsozu yazıyorsam, bu kitabı yayımlıyorsam, oldurulmemişsem, diyardan diyara surulmemişsem; bu da yaşadığım cağın onuru ve yıllardır hicvettiğim devlet adamlarının yuz akıdır. Bundan şiir adına, memleketim adına ovunc duyuyorum.” Melankoliye kısa bir ara verip eleştiri oklarının peşinden edebi, tarihi bir seruven yaşamak isteyenler icin bu 8 yergi şiirini derledik, keyifli okumalar!
Umit Yaşar Eserlerine Ulaşmak İcin Tıkla!

1. Sıkı Rejim Elbette sıkı rejim yapmalı insan
Genc kalmak icin
Ete, pilava, makarnaya paydos demeli, bir
Sabah kahvaltısından vazgecmeli, iki
Akşamları hafif yemeli, uc
Sonra cok konuşmamalı
Her duşunduğunu soylememeli
Hatta cok duşunmemeli bile
İnsan bunları yaptı mı
Tığ gibi olur
Yaşlanınca da İsmet Paşa gibi olur
Civileme atlar denize
Bir gece sabaha kadar uyumaz da
Bana mısın demez maşallah
Neden
Hep sıkı rejimin nimetleri bunlar
Rejim ne kadar sıkı olursa o kadar iyi olur
Bir kere insan kolay kolay hastalanmaz
Hele daha da sıkı olursa
Hastalık nedir bilmez
Bilse de soylemez
Sıkı rejimde yaşayan insan
Cok yemez
Cok konuşmaz
Cok duşunmez
Hulasa efendim
Sıkı rejimin faydaları saymakla bitmez.
Her pazartesi başlanmaya soz verilen ve hafta ortasında bozulan rejimler mi daha sancılıdır yoksa sıkı rejim mi, bunu ancak yaşayan bilir. “Hatalı bir devlet adamını ya da unlu ve guclu bir politikacıyı en acık, en vurucu bir bicimde hicvedebilmek şairliğin, hazırcevaplığın ve zekÂnın yanı sıra yurek ister her şeyden once.” diyen Umit Yaşar ’a gore ise daha zor olan bir şey daha var: Sancısını hissettiğin bir şeyi anlatmak, yani hiciv şairliği. Ancak ne kadar zor olsa da, yureğini ortaya koyarak İnonu ’yu eleştirdiği bu şiiriyle, bunda oldukca başarılı gozukuyor.
2. Johnson ’un Mektubu Okunsaydı bir defa
Anlardık neymiş vefa
Her turlu derde deva
Johnson ’un mektubu
Onun duyduğu sevinc
Bizi sevindirmez mi hic
Ez ez de suyunu ic
Şu Johnson ’un mektubu
Edebiyatta tekmiş
Tarihe gececekmiş
Sanki milyarlık cekmiş
Şu Johnson ’un mektubu
Tersinden oku cevir
Eşi bulunmaz nesir
Neyin nesidir nedir
Şu Johnson ’un mektubu
Uslubu pek ince mi
Manası derince mi
Bir sır mı bilmece mi
Şu Johnson ’un mektubu
Yarası yok, gocunur
Belki bir gun okunur
ZulfiyÂr ’e dokunur
Şu Johnson ’un mektubu
Bir mektup ki ne sevgiliden geliyor ne gurbetten, ne eski bir dosttan ne de kardeşten… Umit Yaşar ’ın diline duşen bu mektup ABD Başkanı Lyndon B. Johnson ’dan geliyor, taa nerelerden. Nedeniyse İnonu hukumetinin Kıbrıs meselesi yuzunden yaşadığı devletlerarası bir sorun. Makarios ’un Zurih Antlaşması ’nı tek taraflı feshetmesi adadaki gerilimi artırır. İnonu, Time dergisine verdiği demecte Batı ittifakına gondermeli olarak “Yeni bir dunya kurulur ve Turkiye bu dunyada yerini alır” sozunu edince Amerika ’nın cevabı gecikmez ve Turkiye ’nin Kıbrıs ’a askeri mudahalede bulunamayacağını soyleyen unlu “Johnson Mektubu” gelir. Mektup gelir gelmeye de, onun ucunu yakmak bizim Umit Yaşar ’a duşer.
3. Demirel ’in Dedikleri Adamlar aya gidiyor
Demirel bismillah diyor
Sabrımız bitti diyor
Demirel maşallah diyor
Milletce fakiriz, acız
Yalnız olmek kaldı ucuz
Sorarsak ne yapacağız
Demirel inşallah diyor
Boşuna neylesek, nitsek
Goren yok eriyip bitsek
Bir parca ileri gitsek
Demirel illallah diyor
Duşmuş kıratın peşine
Candan sarılmış işine
Oturmuş sofra başına
Demirel elhamdulillah diyor
Hamama girip nalınla
Cıkarız acık alınla
Sen tut bildiri yayınla
Demirel fesuphanallah diyor
Ayaklar baştan habersiz
Başlar tıraştan habersiz
Atılan taştan habersiz
Demirel estağfurullah diyor.
Suleyman Demirel ’in en cok eleştirilen, karikaturlere, şiirlere, hiciv yazılarına ve şarkılara en cok konu olan politikacı olduğunu soyleyebiliriz. Umit Yaşar icin de aynısı gecerli. El Ay ’a giderken bizim ulke gundemiyle sıkışmışlığımız icine oturmuş biraz sanki. Bu şiiriyle Demirel ’in rahatlığına “millet ac, ac!” tepkisi vermiş yıllar onceden. Taşlamalarının yanında şu sozleri de eksik etmiyor ama: “Sezar ’ın hakkını Sezar ’a vermek isterim gonul acıklığıyla. 30 yıla yaklaşan yergicilik yaşamımda en cok hicvettiğim insan o oldu. Bunlara kızmayan, her yazılanı, cizileni hoşgoru ile karşılayan, darılmayan, alınmayan ve kin bağlamayan da o oldu yine.”
Umit Yaşar Eserlerine Ulaşmak İcin Tıkla!

4. Kanlı Perşembe Yalnız carşambadan değil
Salıdan, pazartesiden
Ve nice Kanlı Pazar ’lardan belliydi
Geleceği
Bu Kanlı Perşembe ’nin
(…)
Boşu boşuna
İkiye bolundu genclik
Solda devrimciler
Sağda milliyetciler
Ne yazık
Sol da sağ da farkında değil
Devrimci olmak
Milliyetci olmamak değil
Milliyetci olmak
Devrimci olmamak değil
Bu sefer tarih 16 Mart 1978. İstanbul Universitesi Eczacılık Fakultesi onunde yaşanan bombalı saldırı sonucu yaşamını yitiren 7 oğrenci, şairin dizelerinde can buluyor.
5. Borclarımız ve Atasozlerimiz https://www.youtube.com/watch?v=wDysEvwRipg
Vatan borcu deyip
Devirdik M.C. ’yi
Vicdan borcu deyip
İnandık Ecevit ’e
Şimdi onlar yuzunden
Allah ’a can borcumuzu oduyoruz
Teker teker!
(…)
Bir yanda
Ucan kuşa borclanıp da
Borc yiğidin kamcısıdır diyenler
Bir yanda
Fakir halkımız
Yani yıllardır kamcı yiyenler!
“Bu zor gunler yakında biter, ak gunler başlar.” Bulent Ecevit onderliğindeki CHP ’nin 1973 secimlerinde Ak Gunler şarkısı eşliğinde vaadi buydu. Buna karşılık Umit Yaşar, “anladık ki bir duş ’muş meğer bizim icin ak gunler” deyip yıldan yıla artan dış borcumuzu bu sozlerle eleştiriyor.
6. Şair Başbakana Şiirler Parlamentomuzda
Bir avuc şiir heveslisi var
Ve bir hayli
Şiirden nasibini almamış olanlar
İnanın
İşi guc şair Başbakanın.
Ha bire
Bir enkaz devraldık diyorsun
Daya kamyonları
Kaldır şu enkazı
Daha ne bekliyorsun?
Ecevit bilindiği uzere şairlik yonune de sahip bir politikacıydı. Ulkenin başbakanı şair olunca, bir hiciv şairinin de en buyuk silahı dizeler oluyor elbette. O yuzden Karaoğlan, Umit Yaşar ’ın en cok andığı isimlerden biri.
7. Bankerzede Destanı
Biri cıkıp guvenli yol gosterdi
Herkes iyi kotu toplayıp verdi
Hepsinin de başı goklere erdi
Hak kulunu şaşırtmasın bir kere
Gitti gider yatan para bankere
Almak umuduyla en buyuk payı
Kimi evi sattı, kimi arsayı
Uc beş tilki topladılar parsayı
Hak kulunu şaşırtmasın bir kere
Gitti gider yatan para bankere
(…)
80 sonrası yazdığı şiirlerinde siyaset yasağı nedeniyle ekonomik konular daha ağır basıyor. Kendi sozleriyle “Kastelliler, Kactelliler, bankerler, mankerler, YOK ’ler, yoklar, Anayasa, Babayasa bu donemin flaş konuları oluyor.”
8. Kendime Taşlar Yirmiiki Ağustos dokuzyuzyirmialtı
Şerefsiz bir dunyaya yanılıp teşrif ettim
Ne kadar tezat varsa onlarla dolu omrum
Karalarla akları tam kırk yıl telif ettim
Gordum her ceşidini uzuntuyle kederin
Şukur cirkinliğimi yuzume vurmadılar
Hatası affedilmez valideyle pederin
Dunyaya getirirken fikrimi sormadılar
Talihim pek acıktır dosttan, dostluktan yana
Vardır her felakette dostlarımın markası
Oyle coktur sayılmaz yediğim dost kazığı
Sağlam kalan sadece kulağımın arkası.
Edebiyat dunyamızda kendini bir turlu beğenmeyen edebiyatcılarımız hayli fazla. Bu şiirden anladığımız kadarıyla Umit Yaşar da bu gruptan. Yazdığı yergi şiirleriyle hicbir zaman ceza almasa da, sıra kendini yargılamaya geldiğinde acımasız olabiliyor şairimiz.
Umit Yaşar Eserlerine Ulaşmak İcin Tıkla!