Omer Hayyam dediğimiz zaman akla genellikle şairin doğayı, tabiatı, insanlığı ve beşeriyetin gidişatını anlattığı, cazip ve davetkÂr dizeler geliyor. Oyle ki şu iki kelime de buyuk ozanın şair yonunu anlatmak icin dillere dolanıp durur: ‘ ’Hayyam Rubaileri ’ ’ Doğu ’nun bu buyuk şairi aynı zamanda bir matematikci, aynı zamanda bir filozof ve gokbilimcidir. Doğumuna dair net bir tarih verilmemekle beraber, uzerine yazılan tezlerde olum tarihinin 1121 – 1122 olduğu soylenir. Eh; ‘ ’Yetmiş iki yıl yaşadım gece ve gunduz ’ ’ gibi bir dize de yazdığına gore doğum tarihine yaklaşabiliriz. Bugun evrensel boyutta bilinen ve sevilen Omer Hayyam Google tarafından da unutulmadı ve doğum gunune ozel doodle hazırlandı.
Omer Hayyam Eserlerine Ulaşmak İcin Tıkla!

Google ana sayfadaki logoya tıklayanlar bugun 18 Mayıs 1048 ’de (?) doğan Omer Hayyam ’a ozel bir doodle ile karşılaştı Doodle ’ı tıklayanlar da şairin yaşamına ilişkin bilgiler veren sayısız internet sayfasına yonlendiriliyorlar Doodle uygulamaları bilindiği uzere ulkelerin onemli gun ve tatilleri, tarihî olay ve kişilerine yer vererek soz konusu kişi veya olaya dikkat cekiyor Bu ozel tasarımlı logoya tıklayanlar da o gunun dikkat cekici ismi, olayı neyse onunla ilgili daha detaylı internet sonuclarına ulaşabiliyor Omer Hayyam 1048 ya da 1049 ’da İran Nişabur ’da dunyaya gelir ve 1121 gibi Nişabur ’da vefat eder Matematik, astronomi, fizik, felsefe, metafizik konularında Şark ’ın hususi bilginlerinden biridir Bu alanlarda 10 ’a yakın eseri bulunan Hayyam ’ın ‘ ’El-Cebr ’ ’ adlı kitabı pek cok Batı diline de cevrilmiştir Gerek şairliği gerekse pozitif bilimlerdeki bilginliği nedeniyle iki dunyada da kendine yer bulan şair zaman ve mekÂnlar ustu bir isimdir Hakkında dort koldan araştırmalar yapılan Hayyam bilindiği gibi rubaileri ile de meşhurdur Sabahattin Eyuboğlu cevirisiyle rubailerinden biri
Ey kor! Bu yer, bu gok, bu yıldızlar boştur boş!
Bırak onu bunu da gonlunu hoş tut hoş!
Şu durmadan kurulup dağılan evrende
Bir nefestir alacağın, o da boştur boş!
Omer Hayyam Eserlerine Ulaşmak İcin Tıkla!

Omer Hayyam ’ın Nişabur ’da bulunan anıtının projesi, 1961 yılında Mimar Seyhun tarafından tamamlanır Şiirlerine baktığımız zaman Hayyam ’ın yaşam ve olum temalarını sıkca kullandığını goruruz Ayrıca Hayyam ’a gore yaşam ve olum bazen yer değiştirebilir, cunku bazıları oldukten sonra da eserleri ve duşunceleriyle yaşarlarken kimi de yaşarken dahi olu olduğunu bilmez Yine Sabahattin Eyuboğlu ’nun meşhur cevirisiyle bir uzun rubaisi
Genclik bir kitaptı, okuduk bitti;
Canım bahar gecti coktan, kış şimdi.
Hani sevincin, o cıvıl cıvıl kuş?
Nasıl, ne zaman geldi, nasıl gitti?
Her gun biri cıkar, başlar ben, ben demeğe,
Altınları gumuşleriyle ovunmeğe.
Tam işleri dilediği duzene girer:
Ecel cıkıverir pusudan: Benim ben, diye.
Bu dunya iki kapılı bir han,
Girdi mi dertlere duşer insan.
Tanınmadan yaşamak en iyisi:
Elinde olsa da hic doğmasan.
Yıllar gunler gibi gecti gider;
Nerde o eski dertler, sevincler?
Belaya aldırmaz aklı olan:
Bu da her şey gibi gecer, der.
Neylesem bu benim ic kavgalarımla?
Pişmanlığım, kendime duşmanlığımla?
Sen bağışlasan da ben yerim kendimi:
Neylesem bu yuzkaram, bu utancımla?
Yine Hayyam ’ın dizelerinde ‘ ’şarap ’ ’ı sıkca kullandığını ve eleştirel bir uslubu olduğunu da biliriz
Kendi icmez, iceni kınamaya bayılır,
Yuzunden aldatmaca, sahtekarlık yayılır.
Şarap icmiyor diye kasılıp gezer ama:
Yedikleri yanında şarap meze sayılır.
İyiliğe dair
Yeryuzunu gul bahcesine cevirmekten
Daha guzeldir bir insanı sevindirmen
Bin kulu azat edenden daha buyuktu
Bir hur insanı iyilikle kabul eden
Doğu ’nun buyuk şairinin bir şiiri ve Can Gox ’un yorumu https://www.youtube.com/watch?v=CjTrzaDwrA4
Dal goncayı bir sabah acılmış buldu,
Gul melteme bir masal deyip savruldu
Dunyada vefasızlığa bak; on gunde
Bir gul yetişip, acıp, solup kayboldu.
Sen acırken bana, hic bir gunahımdan korkmam
Benle oldukca; yokuş, engebe, yoldan korkmam
Beni ak yuzle diriltirsin a Tanrım, bilirim;
Defterim dolsa da suclarla, siyahtan korkmam.
Muziğe girmişken; Edmund Joseph Sullivan ’ın Rubailer icin yaptığı illustrasyonlardan biri Grateful Dead 1971 ’de album kapağı olarak kullanır Omer Hayyam Eserlerine Ulaşmak İcin Tıkla!