Modern klasikler, dunya klasiklerinden farklı olarak daha cok yirminci yuzyılda ortaya cıkan romanları kapsıyor. Genel olarak bir esere ‘ ’klasik ’ ’ unvanını verebilmek icin, okuyucuya her seferinde yeni aralıklar gosterebilen, yazıldığı donemin ozellikle de sosyal ruhunu iceren unsurlara dikkat ediliyor. Bu bakımdan iki dunya savaşının, pek cok ic savaşın, toplumsal sancıların yaşandığı 20. asır oldukca onemli bir cağ idi ve bu devirde yazılan başat romanlara da ‘ ’modern klasikler ’ ’ deniliyor. Uzun kış maratonuna girdiğimiz şu zamanda derlememizden kendinize bir okunacaklar listesi edinebilirsiniz. İyi okumalar.
1. Demir Okce (Jack London)
Modern klasikler deyince akla gelen yazarların başında Jack London gelir. O, buyuk kitle hareketlerinin, işci ayaklanmalarının yaşandığı sancılı bir donemde ortaya cıkmış ve bu atmosferi de eserlerine iyi gecirmiştir. En meşhur romanlarından Demir Okce ilk kez 1907 ’de yayımlanmış olup toplumsal bir romandır. Bir ‘ ’işci sınıfı yazını ’ ’ olarak da nitelendirilen Demir Okce ’nin kahramanı Everhard hakkında, yazarın kızı Joan London şoyle der: “…Jack London ’ın olmak istediği devrimci tipidir.” Tabii ki yazarın bu eserini de diğer bircok yapıtını bize kazandıran Levent Cinemre cevirmiştir.
Amazon ’da Fiyatını Gor

2. Ay Işığı Sokağı (Stefan Zweig)
Satranc ’ın yazarı Stefan Zweig, 20. yuzyılın umutsuz aydınlarının başında gelir. Gorduğu iki dunya savaşı, harbin insanları nasıl etkilediği, Batı ’daki aydınlanmacı goruşlerin nasıl savaşların altında ezildiğini goren Zweig bunu daha fazla kabullenemeyip yaşamını sonlandırır. İlk basımı 1922 ’de gercekleşen Ay Işığı Sokağı bir novella olup beş oykuyu icerir. Bu oykulerin ana hatlarını tanıtım bulteninden aktaralım: ‘ ’Fransa ’nın bir liman kentinin denizci mahallesinde gezinirken duyduğu arya soyleyen sesi izleyerek tanımadığı insanların marazi hayatlarına dalan bir gezgin; patronuna kolece bağlılığı yuzunden korkunc bir eyleme suruklenen karanlık, itici ve yabani bir hizmetci; 1810 yılında İspanya ’daki savaşta yaralanan, duşman bir ulkede amansız bir hayatta kalma mucadelesine girişen bir Fransız albay; 1918 yılının bir yaz gecesi Leman golunde bulunup kurtarılan, ancak sonra yureğini kavuran yurt ozlemine yenik duşen bir Rus savaş esiri; yaşıtları universiteye giderken hÂl liseye devam eden avare bir gencin oğretmeninin otoritesine isyan ettikten sonra odediği ağır bedel. ’ ’ Almanca aslından ceviren kişi Zweig, Kafka gibi yazarların başka eserlerini de tercume eden Regaip Minareci ’dir.
Amazon ’da Fiyatını Gor

3. Ruth (Lou Andreas-Salom&#233
İlk kez 20. asrın arifesinde, 1895 ’de yayımlanan eser başına buyruk bir kadının, Nietzsche ’den Rilke ’ye, Tolstoy ’dan Freud ’a kadar calkantılı ilişkiler yaşayan bir yazarın yapıtıdır. Lou Andreas-Salomé, Ruth adını verdiği eserinde ananevi yaşam sistemi icerisinde kendi istediklerini arayan kadınları anlatır. Bu acıdan feminist edebiyata da dahil edilen Ruth yazarın da en ilgi cekici eserlerinin başında gelir. Masumane bir cazibesi olan genc kız, idealist bir eğitmen ve aralarındaki buyulu – karmaşık ilişki anlatılır. Eseri Freud, Rilke gibi muteber isimler de okur ve hatta Rilke de kızına ‘ ’Ruth ’ ’ ismini verir. Almanca aslından Kafka, Zweig gibi yazarları da ceviren İlknur İgan tercume etmiştir.
Amazon ’da Fiyatını Gor

4. Bir Safdilin Hatıra Defteri (Arkadiy Avercenko)
Unlu Rus gulduru yazarı ve mizahcı Arkadiy Avercenko 1920 ’lerde Bolşeviklerin Kırım istilası nedeniyle İstanbul ’a gider. Buradan bir sonraki durağı da Prag olur. Eser, Rus gocmen olarak İstanbul ’daki ve sonra da Prag ’daki gunlerini anlatır. O donem İstanbul ’daki yabancı nufusun kalabalık olduğu Galata ve Pera (Beyoğlu) civarındaki Rusları ele alır. Mustafa Kemal Yılmaz cevirmiştir.
Amazon ’da Fiyatını Gor

5. Altın Gozde Yansımalar (Carson McCullers)
Şiir, oyku, novella, roman sahasında eserler veren Carson McCullers bu eserinde psikolojik unsurlara eğilir. ABD ’de barış doneminde bir ordugÂhta gecen yapıt beş kişinin kişisel tarihlerini iceriyor. Bu beş kişi başarısızlık, arzu, yalnızlık, duşuk yanları gibi kavramlar ekseninde aktarılıyor. Tanıtımından birkac cumle: ‘ ’Bastırılmış duygularıyla savaş halinde bir Yuzbaşı; onun dunyayı umursamayan, delifişek karısı; bu kadının sevgilisi ve aynı zamanda aile dostu olan bir Binbaşı ve onun sadakatsizliği yuzunden acı ceken, kırılgan ve duyarlı karısı. Bir de, akşam yemeklerinde buluşan ya da birlikte kÂğıt oynayan bu insanların hayatlarını gozetleyen, sessiz sakin, ama tehlikeli Er Williams… ’ ’ Dilimize İpek Babacan kazandırmıştır.
Amazon ’da Fiyatını Gor

6. Otomatik Portakal (Anthony Burgess)
Turk okuyucusunun da oldukca ilgisini ceken, bir yerlerde mutlaka okurların sayfalarını karıştırdığını gorduğunuz/ goreceğiniz Otomatik Portakal ortaya cıkış hikayesiyle de ilginctir. 1959 ’da tumor teşhisi konarak 1 yıldan az bir omru kaldığı soylenen Anthony Burgess kendisinden sonra eşi rahat etsin diye kitaplar yazmaya başlar. 1 senede beş eser meydana getiren yazar Otomatik Portakal ’ı o donemde, oylesi bir ruh halinde yazar. Bir distopya olan bu klasikte on beş yaşındaki Alex ve cetesi şiddet eğilimli bir arkadaş grubudur. İyiliğin kokeni, nefret, aşırılık gibi kavramları gorebileceğiniz eser filme de cevrilmiştir. Dilimize tercume eden kişi Galatasaray eski yoneticilerinden Aziz Ustel ’dir.
Amazon ’da Fiyatını Gor

7. Gorunur Karanlık (William Golding)
İyi ile kotu, guzel ile cirkinin savaşımı hicbir cağda, donemde bitmez. Gorunur Karanlık bu carpışmanın modern dunyadaki gorunur yuzlerini ele alır. Terorizm, cinsellik gibi konular en baştadır. Eserde gerceklikle yanılsamalar fark ettirmeden yer değişir. Ne gidilecek bir yol ne uğruna olunecek bir hayat kaldığını savladığında da ortaya tek bir şey cıkar: İnsanın idi, ilkel beyni, karanlık yanı… Eseri Can Morali tercume etmiştir.
Amazon ’da Fiyatını Gor

8. Gazap Uzumleri (John Steinbeck)
Nobel Edebiyat ve Pulitzer Kurgu Odulu ’nun sahibi John Steinbeck buyuk bir oğretmendir. Yazarına Pulitzer ’i kazandıran Gazap Uzumleri ise 1939 ’da ilk baskısını yaptığında tum camiayı sarsmıştır. Zira tum dunyayı etkisi altına alan ‘ ’Buyuk Buhran ’ ’da kucuk insanı, onun yaşama tutunma cabasını anlatır. Gazap Uzumleri kapitalizmin eleştirisinin yapıldığı en yakın tarihli ve en başarılı romanlardan biridir.
Amazon ’da Fiyatını Gor

9. Artamonovlar (Maksim Gorki)
Toplumcu – sosyalist Rus yazar Maksim Gorki eserlerinde yarattığı karakterlerin sahiciliği, canlılığı ile de bilinir. Artamonovlar ’da da gorebileceğiniz bu ozelliği, Rusya ’nın bir donem portresini cizerek okuyucuya verilir. Ekim Devrimi ’nden onceki Rus toplumuna ilgisini yitirmeyen yazar bu eserinde de Rusya ’daki kapitalizmin yukselişi ve cokuşunu konu alır. Rusca aslından dilimize ceviren Ayşe Hacıhasanoğludur.
Amazon ’da Fiyatını Gor

10. Meczup (Halil Cibran)
Lubnan asıllı ressam, şair ve filozof Halil Cibran insanı derinlemesine incelemiş ve bunu yazıya fevkalade aktarmış bir isimdir. Erken donem yapıtlarından, 64 sayfalık kısa bir eser olan Meczup ’un tanıtım bulteninden iceriğe dair alıntı aktaralım: ‘ ’Kendini her turlu yuzeysellikten arındırıp hakikatin peşine duşen, bu arayışın sonunda varış noktası yalnızlık ve ozgurluk olan kişi, toplumun gozunde meczuptur. Cibran ’ın kotuluk, ikiyuzluluk, adaletsizlik, konformizm ve tamahkÂrlık karşısındaki eleştirel tutumu; bu dunyayla, burada surdurduğu varoluşla, yaşadığı zamanla uzlaşamayan bir meczubun bakış acısından kaleme alınmış bu mesellerdeki keskin ironide ifadesini bulur. ’ ’ Cevirmen Kenan Sarıalioğludur.
Amazon ’da Fiyatını Gor

11. Şeytan Tozu (Leo Perutz)
Avusturyalı romancı ve matematikci Leo Perutz eserini ilk kez 1933 ’te yayımlar. Aynı sene Hitler ’in Almanya ’nın başına gecmesiyle Şeytan Tozu yasaklanır. Nazileri bu denli korkutacak kadar guclu bir altyapıya sahip olan eserin konusunu acıklama yazısından aktaralım: ‘ ’Girdiği komanın ardından hastanede bilinci yerine gelen Dr. Amberg, Vestfalya ’nın hÂl feodal donemi yaşayan uzak bir koyunde doktor olarak işe başladığını hatırlar. Hizmetine girdiği Baron von Malchin, Kutsal Roma İmparatorluğu ’nu canlandırma duşleri kurmakta, hatta iktidarı devralacak bir veliaht yetiştirmektedir. Baronun Tanrı inancını dunyaya geri getirmek icin laboratuvarda cavdar mahmuzundan damıttığı uyuşturucu ise koy halkını felaketin eşiğine getirmiştir. Amberg ’in hatırladığı butun bu olaylar gercek midir? ’ ’ Zehra Aksu Yılmazer cevirmiştir.
Amazon ’da Fiyatını Gor

12. Dava (Franz Kafka)
Bohemyalı Yahudi yazar Franz Kafka cağdaş dunya edebiyatında uzerine en cok eğilinen kalemlerden biridir. Bir sistem eleştirisini iceren yapıtlarının yanı sıra Kafka ’nın kişiliği de hep dikkat cekici olmuştur. Hatta yakın dostu Max Brod ’a, olunce tum yazdıklarını silmesi icin vasiyet bırakır. Brod bu vasiyeti yerine getirseydi bugun Kafka ’nın bircok eserine ulaşamaz olurduk. Dava; 20. asra dunya genelinde egemen olan korku, anlamsızlık, haksızlık gibi temalar ekseninde oluşur. Bir sabah sebebini bilmediği, anlamadığı bir suc nedeniyle kendini mahkemeye verilmiş bulan Josef K. karakteri uzerinden cağın absurt, sacma, problemli yuzu anlatılır. Buyuk cevirmenlerimizden Ahmet Cemal dilimize kazandırmıştır.
Amazon ’da Fiyatını Gor

13. Buyulu Dağ (Thomas Mann)
İlk basımı 1924 ’de gercekleşen Buyulu Dağ, Alman yazarı Thomas Mann ’in cağdaş klasiklere giren birkac yapıtından biridir. Birinci Cihan Harbi oncesindeki devrin sorunlarını ele alır, burjuva duzenini sert ve ironik bir dille eleştirir. Eserin yazılmasının ardından Mann ’a Nobel Edebiyat Odulu ’nun layık gorulmesini de hatırlatarak tanıtım bulteninden iceriğe dair alıntı yapalım: ‘ ’Hamburg ’lu genc gemi muhendisi Hans Castorp, uc haftalığına kuzenini ziyarete gittiği bir İsvicre sanatoryumunda, kendisinin de tedaviye ihtiyacı olduğunu oğrenerek yedi yıl kalır. Bu sure icinde doktorlar ve hastalar dunyasını, Batı felsefesinin iki kutbunu, platonik bir aşk seruveninin sarhoşluğu icinde ve yaşayarak tanır. Sanatoryumda kaldığı sure icinde hastalık ve olum gibi deneyimlerin otesinde hayatın mucizesini kavrayan Castorp ’un yalın ruhu bir değişim gecirir. ’ ’ Almanca aslından İris Kantemir cevirmiştir.
Amazon ’da Fiyatını Gor

14. Canlar Kimin İcin Calıyor (Ernest Hemingway)
Herhalde listemizde bahsetmezsek buyuk ayıp edeceğimiz isimlerden biri de Ernest Hemingway ’dir. Hemingway ismini edebiyatla biraz icli dışlı olanlarımız dahi bilir. Ozellikle ‘ ’Yaşlı Adam ve Deniz ’ ’ oykusu bir başyapıt niteliğinde olup filme de cevrilmiştir. Omrunun bir parcası savaşlarda gecen yazar Canlar Kimin İcin Calıyor ’da bir gazeteci olarak katıldığı İspanya İc Savaşı ’ndaki tanıklıkları anlatır. Cumhuriyetciler ile Milliyetciler arasında catışma, savaşın nasıl insandaki kotu duyguları uyandırdığı gerceği ve anlamsızlığı gazeteci titizliğiyle eser yazan Hemingway ’in usta kaleminden bizlere aktarılır.
Amazon ’da Fiyatını Gor

15. Kendine Ait Bir Oda (Virginia Woolf)
Feminist, politik sahada onemli bir figur olarak bilinen Virginia Woolf ’un en meşhur eseridir. Yapıta ismini veren ‘ ’Kendine Ait Bir Oda ’ ’ da ozellikle kadının ozgurluğu, toplum icerisindeki yeri anlatılırken sıkca atıfta bulunulan bir tamlamadır. Bu eser yazarın 1928 ’de kapılarını kadınlara daha yeni yeni acan Cambridge Universitesi ’ndeki kız oğrencilere hitaben yaptığı bir konuşma uzerine teşekkul etmiştir. Eserden bir alıntı yapalım: ”Butun bu yuzyıllar boyunca kadınlar, erkeği olduğundan iki kat buyuk gosteren bir ayna gorevi gorduler, buyulu bir aynaydı bu ve muthiş bir yansıtma gucu vardı. Uygar toplumlarda hangi işe yararlarsa yarasınlar, butun şiddet ya da kahramanlık eylemlerinde aynalar gereklidir. İşte bu yuzden Napoléon da Mussolini de kadınların erkeklerden aşağı olduğunda bu kadar ısrarcıdırlar, eğer onlar aşağıda olmasalardı kendileri buyuyemezlerdi.” İlknur Ozdemir tarafından dilimize cevrilmiştir.
Amazon ’da Fiyatını Gor

16. Seksek (Julio Cortázar)
Arjantin ’in en meşhur yazarlarından biri olan Julio Cortázar ’ın Seksek ’i okunma bicimi olarak hala daha tartışılan bir eserdir. Once bu teknikten bahsedersek; bir cumlenin, ifadenin, anlatının yarattığı farklı cağrışımlar vardır değil mi? İşte eserdeki karakterimiz bize bir ‘ ’sıcrayarak okuma ’ ’ sistemi sunarak alternatif kapılar aralar. Bu okuma bicimi de esere adını veren seksek oyununa benzemektedir. 155 bolumden oluşan Seksek ’in ilk 56 bolumunu okuduktan sonra diğer bolumleri okumadan, kitabın bitmiş sayılabileceği eserde okura soyleniyor. Bir diğer alternatif de 73. bolumden başlayarak yazarın komutları doğrultusunda okumak. Okuyucuyu romanın bir parcası haline getiren bu yaklaşımda yazar size tuzaklar da hazırlıyor… Pablo Neruda da “Cortazar okumayanlar kara bir yazgıya mahkumdurlar. Onu okumamak ciddi, gorunmez bir hastalıktır. ’ ’ diyerek aslında yazarın kudretini bize ozetler. Necla ışık tarafından dilimize cevrilmiştir.
Amazon ’da Fiyatını Gor

17. Veba (Albert Camus)
20. asrın en onemli duşunur ve yazarlarından Albert Camus, sanatcının toplumla alakasının nasıl olması gerektiğine dair cok duşunmuştur. Nobel ’i alırken yaptığı konuşmada da sanatcının kibirli bir bilgiclik halinde asla olmaması gerektiğinin altını defalarca cizmiştir. Veba, kimsenin tahmin edemeyeceği hızda salgına donuşen veba hastalığının bir kenti nasıl umutsuzluğa boğduğunu ele alır. Yanı sıra kabullenmeyip mucadele edenler de vardır ve onlar ‘ ’yazgı ’ ’nın kıskacından kurtulmaya calışırlar. Sembolik bir anlam ifade eden ‘ ’veba ’ ’nın karşıladığı anlam 20. asrın tam da bahsettiğimiz toplumsal felaketler silsilesidir. Eseri dilimize Nedret Tanyolac Oztokat kazandırmıştır.
Amazon ’da Fiyatını Gor

18. Kayıp Zamanın İzinde (Marcel Proust)
Marcel Proust ’un hayatının son 17 yılında yazdığı, 3.000 (hatta 4.000) sayfalık cok buyuk roman 7 ciltten oluşuyor. Donemin Fransa ’sını her yonden anlatması bakımından bir tarihi roman, tarih kitabı gibi de değerlendirilebilen eser handiyse butun bir 20. yuzyıl Avrupa dunyasını, yazarın hazmettiği kadarıyla iceriyor. Tum ciltleri olmasa dahi mutlaka okumamız gereken bir başyapıt.
Amazon ’da Fiyatını Gor

19. Dublinliler (James Joyce)
Marcel Proust ’la bir vesileyle karşılaşan ve hatta ona biraz saldırganca tutum sergileyen Joyce, Dublinliler ’de on beş ayrı oykuyu anlatır. Ancak hepsi birbirine yaşam standardı, hayat şansı gibi kavramlarla bağlıdır. 15 oykude de orta sınıf Dublinliler ’in yaşamları, buradan hareketle de İrlanda halkının vaziyeti anlatılır. Unlu yazar, cevirmen, akademisyen ve aktivist Murat Belge cevirmiştir.
Amazon ’da Fiyatını Gor

20. Wigan İskelesi Yolu (George Orwell)
Tabii en cok 1984 ile bildiğimiz Orwell aslında diğer yapıtlarıyla da yazın dunyasında kuvvetini ispatlayan bir kalem. Wigan İskelesi Yolu buna cok guzel bir ornek olarak gosterilebilir. Eser İngiltere ’deki işci sınıfının durumunu anlatıyor. Sanayi bolgelerinde yaşayan İngiliz proletaryası sosyal adaletin olmadığı, calışma koşulların felakete gittiği bir duzendedir ve İkinci Dunya Savaşı ’na cok az zaman kalmıştır. Daha cok bir inceleme, deneme olan yapıt Orwell ’ın diğer bircok eseri gibi cağdaş klasiklere girmeyi hak ediyor. Eseri dilimize Levent Konca kazandırmıştır.
Amazon ’da Fiyatını Gor