Kitaplar her zaman kulturel ve sosyal manzaranın onemli bir parcası olmuştur ve bu nedenle her zaman “kotu” duşunen insanların hedefindedir. Tarih boyunca siyasi nedenlerden dolayı bircok kitap yasaklandı. 20. ve 21. yuzyıllar boyunca ise bazı kitaplar, cocuklar icin tehlike oluşturduğu duşuncesiyle yasaklandı. Zararsız kitapların bile yasaklanma nedenlerin oğrenince cok şaşıracaksınız. İşte yasaklanan kitaplar.
Ayrıca bu iceriğe bakmak isteyebilirsiniz: “Turkiye ’de Yasaklanan Kitaplar: Dunden Bugune Fikirlerin Hapsolduğu Cumleler”
1. Charlotte ’s Web, tanrıya karşı hakaret niteliği taşıdığı icin Kansas ’ta yasaklandı Konuşan hayvanlar, Winnie-the-Pooh ’dan Charlotte ’s Web ’e kadar bircok cocuk kitabında tekrarlanan bir motiftir. Yasaklanan kitaplar arasında bulunan Charlotte ’s Web, hayatı konuşan bir orumcek tarafından kurtarılan, konuşan bir domuzun dokunaklı ve kahramanca hikayesini anlatır. 2006 ’da Kansas ’taki bir grup ebeveyn, icinde konuşabilen hayvanlar olduğu icin kitabın yasaklanmasını talep etti. Grup, bu ozel antropomorfizm biciminin kufur olduğunu iddia etti:
“İnsanlar, tanrının yarattığı en ustun varlıktır ve sesli iletişim kurabilen tek canlılardır. İnsan yeteneklerine sahip daha duşuk yaşam formları gostermek, tanrıya karşı saygısızlık ve hakarettir.”
2. James and the Giant Peach kitabındaki dudaklarını yalayan orumcek cinsel icerikli kabul edildi ve kitap yasaklandı İngiliz yazar Roald Dahl ’ın bircok eseri, cocuk edebiyatının ayrılmaz bir parcası haline geldi. Ancak onun James and the Giant Peach (Dev Şeftali) kitabı cok buyuk tepki aldı. Kitap, bir grup bocek ve orumceklerle birlikte dev bir şeftalide fantastik bir yolculuğa cıkan bir cocuğa odaklanıyor.
Buyuleyici ve bazen rahatsız edici olan bu urkutucu surungen karakterler genellikle hoşnutsuzluk kaynağı haline geldi. Ozellikle orumcek, Wisconsin ’de kucuk bir kasabanın ofkesini kazandı. Kasaba sakinleri, Dahl ’ın orumceğin dudaklarını yaladığı kısmı tasvir etme şeklini onaylamadı ve sahnenin cinsel icerikli olduğunu ve bu nedenle cocuklar icin uygun olmadığını savundu.
3. Winnie-the-Pooh, Cin ’de yasaklandı Yasaklanan kitaplar arasında bulunan Winnie-the-Pooh muhtemelen kurgu tarihindeki en unlu ayıdır. İlk olarak İngiliz yazar AA Milne ’nin roman dizisinde yer alan Christopher Robin ’in peluş ayısı ve yol arkadaşı, Walt Disney ’in hikayeleri uyarlaması sayesinde dunya capında bir fenomen haline geldi. Orijinal kitap dizisine ek olarak, Pooh cok sayıda filme ve TV dizisine konu oldu.
Ancak herkes ABD ve Avrupa ’daki izleyiciler kadar bu sevimli ayıyı sevmiyordu. Winnie-the-Pooh, Cin ’de yasaklandı. Bu yasak, hem Cin icinde hem de dışında bircok insanın şişman ayı ile Cin siyasi lideri Xi Jinping arasında yaptığı olumsuz karşılaştırmalardan kaynaklanıyor gibi gorunuyor. Uzmanlara gore, Cin hukumeti bu tur karşılaştırmaları “cumhurbaşkanlığı makamının ve Xi ’nin itibarını baltalamak icin ciddi bir caba” olarak goruyor.
4. Alice Harikalar Diyarında, kitaptaki konuşan hayvanlar nedeniyle Cin ’de yasaklandı Baş karakterin garip bir dunyada gecirdiği maceraları konu alan Alice Harikalar Diyarında, popularitesi ve etkisine rağmen bircok eleştiriye ve yasaklama girişimine maruz kaldı. Bircok yasaklama girişimi, bazı karakterlerin uyuşturucu kullanımını tasvir etmesinden kaynaklandı, ancak diğer yasaklama girişimlerinin nedeni ise konuşan hayvanlardı.
Roman, 1931 ’de Cin ’in Hunan Eyaletinde yasaklandı. Eyaletin valisi konuyla ilgili şunları soyledi: “Hayvanlar insan dilini kullanmamalı. Hayvanlarla insanları aynı seviyeye getirmek bir felakettir.”
5. Tarzan kitapları, Tarzan ile Jane evlenmeden birlikte yaşadığı icin yasaklandı Bircok yonden Tarzan, arketip bir vahşi adamdır. Ormanda kapana kısılmış ve maymunlar tarafından buyutulmuştur. Karakter ne kadar eğlenceli ve populer olursa olsun, Downey ’de buyuk tepkilere neden oldu. Kitap serisi zaman zaman şiddet icerse de, insanları ofkelendiren şey bu değildi. Bunun yerine, Tarzan ve sevgilisi Jane ’in ilişkilerine odaklanmışlardı. Jane ve Tarzan ’ın ormanda birlikte yaşamaya başlamadan once evlendiklerine dair metinsel bir kanıt bulunmadığından, bircok kişi yasa dışı ilişkilerin temsiline itiraz etti!
6. Harriet the Spy, cok asi bir karakter olduğu icin yasaklandı Yasaklanan kitaplar arasında yer alan Harriet the Spy ’ın baş karakteri, insanlar icin beklenmedik bir kahraman gibi gorunuyor. Bir defterde belgelediği sınıf arkadaşları hakkındaki goruşlerinde acımasızca durusttur ve ofke nobetleri gecirmesiyle unludur. Romanda aslında bir cocuk psikiyatristini bile ziyaret etmesi gerekiyor. Karakterin bu davranışları, romanı yasaklamak icin ceşitli girişimlere de yol actı.
Edebiyat tarihcilerinin iddia ettiği gibi, bu yasaklar Harriet ’in isyankar doğasından kaynaklandı. Orneğin 1983 ’te kitabın karşıtları, kitabın cocukları “yalan soylemeye, casusluk yapmaya, karşılık vermeye ve kufretmeye” teşvik ettiğini iddia ettiler.
7. Captain Underpants, ic giyimden bahsettiği ve otoriteye baş kaldırmaya teşvik ettiği icin yasaklandı Captain Underpants, George Beard ve Harold Hutchins ’in maceralarıyla doludur. Serinin cekiciliği, kurgudaki cocuksu mizah anlayışından kaynaklanır. Ne yazık ki, kitap birkac grubun ofkesini uyandırdı. Business Insider ’a gore, ebeveynler saldırgan dil, kısmi cıplaklık ve şiddet gibi nedenlerden dolayı kitap serisini Entelektuel Ozgurluk Ofisi ’ne şikayet ettiler.
Kaynak: 1