
Eugene Wigner Biyografisi 1963 yılında, atom cekirdeği ve temel parcacıklarının kuramınına temel simetri prensiplerini uygulayarak yaptığı katkılardan dolayı nobel fizik odulu verildi. Eugene Wigner, 17 Kasım 1902 tarihinde Macaristan, Budapeşte ’de Elisabeth (Einhorn) ve Anthony Wigner ciftinin oğlu olarak doğmuştur. Macar yahudisidir. Bertha adında ablası ve Margit (Manci) adında kız kardeşi vardı. Kız kardeşi Margit ile fizikci Paul Dirac evlendi. 9 yaşına kadar evde ozel oğretmen ile eğitimine devam etti. 11 yaşında ağır bir tuberkuloz hastalığı gecirdi. 1920 yılında orta eğitimini bitirdikten sonra Teknoloji ve Ekonomi Budapeşte Universitesine gitti. 1921 yılında Berlin ’de Technische Hochschule Universitesinde kimya muhendisliği okudu.
Berlin ’de iken Alman Fizik Derneğinin toplantılarına katıldı. Burada Max Planck, Max von Laue, Rudolf Ladenburg, Werner Heisenberg, Walther Nernst, Wolfgang Pauli ve Albert Einstein ile tanıştı. Kaiser Wilhelm Enstitusu'nde Fiziksel Kimya ve Elektrokimya uzerine calıştı. Erwin Schrodinger ’in kuantum mekaniği calışmalarını inceledi.
1930'ların sonunda, atom cekirdekleri araştırmasını ve nukleer reaksiyonların onemli bir genel teorisini geliştirdi. 1930 yılında Princeton Universitesinde işe başladı. 1936 yılında Wisconsin Universitesine geciş yaptı.
8 Ocak 1937 tarihinde ABD vatandaşlığına gecmiştir. 1938 yılında ABD.de Princeton Universitesi'nde Matematiksel Fizik alanında calışmalarına başladı. 1971 yılında emekli oldu.
Eugene Wigner, 1942-1945 yılları arasında İkinci Dunya Savaşı sırasında Chicago Universitesi'nde Manhattan Projesi uzerinde calıştı ve 1946-1947 Clinton Laboratuarlarında Araştırma ve Geliştirme Muduru oldu. 1947 yılında yaz sonunda Princeton Universitesine dondu.
Kuantum mekaniğinde simetrilerin kuramının temelini attı, ve buna ek olarak atom cekirdeğinin yapısı uzerine araştırmaları ve matematiksel kuramları geliştirdi. Nukleer reaktorlerde Xe-135 zehirlenmesi ilk olarak Eugene Wigner tarafından belirlenmiştir.
1952 yılında ABD Atom Enerjisi Komisyonu Genel Danışma Kurulu uyesi oldu ve 1964 yılına kadar bu gorevine devam etti.
ABD. Başkanı Franklin Roosevelt ’in talimatı ile 1942-1945 yılları arasında fizikci Robert Oppenheimer başkanlığında atom bombası yapmak icin Manhattan Projesi uzerinde calıştı.
Eugene Wigner, 1936 yılında fizik oğrencisi Amelia Frank ile evlendi. Ancak eşi 1937 yılında vefat etti.
Eugene Wigner, 4 Haziran 1941 tarihinde fizik profesoru Mary Annette Wheeler ile evlendi. David Wigner ve Martha Wigner adlarında iki cocuğu oldu.
Eugene Wigner, 1 Ocak 1995 tarihinde ABD., New Jersey, Princeton ’da olmuştur.
Odulleri :
1958 - Enrico Fermi Odulu
1960 - Barış Odulu
1963 - Nobel fizik odulu
1964 - Amerikan-Macar Etudler Vakfı George Washington Odulu Max Planck Madalyası
1965 - Semmelweis Madalyası Madalyası tutar Amerikan-Macar Tabipler Birliği
1969 - Ulusal Bilim Madalyası