1926 yılında dunyaya gelen Amerikalı yazar Harper Lee ikonik bir yazar. Modern edebiyatı şekillendiren onemli isimlerden biri olan yazarın en bilinen eseri ise Bulbulu Oldurmek adlı kitap. Irkcılık, toplumsal eşitsizlik, ahlak ve empati gibi onemli kavramların etkileyici bir şekilde işlendiği eser, yazarı edebiyat tarihinin en bilinen figurlerinden birine donuşturmuş durumda. Ancak Lee, yaşadığı donemde ilgi odağı olmaktan ısrarla kacınan bir yazardı. Bu nedenle pek cok hayranı unlu yazarın yaşamının da en az eserleri kadar ilgi cekici olduğundan habersiz. İşte Amerikalı yazar Harper Lee hakkında muhtemelen daha once duymadığınız 11 şaşırtıcı bilgi.
1. 28 Nisan 1926 ’da Alabama ’da dunyaya gelen yazarın tam adı Helle Harper Lee idi Lee ailesinin dorduncu ve en kucuk uyesi olarak yaşama başlamıştı.
2. Truman Capote ile yakın arkadaşlardı Truman Capote ve Harper Lee Amerikalı iki unlu yazarın dostlukları ise cocukluk gunlerine uzanıyordu.
3. Yazar olabilmek icin hukuk eğitimini yarıda bıraktı Hem de mezun olmasına 6 ay kala! Harper Lee, genclik yıllarında tıpkı babası gibi bir avukat olma hayali kuruyordu. Bu nedenle Alabama Universitesinin hukuk bolumune kaydoldu. Ancak universite yıllarında asıl tutkusunun hukuk değil, edebiyat olduğunu anladı. Bu sebeple mezun olmasına 6 ay kala hukuk fakultesini bıraktı ve yazarlık macerasına atılmak icin New York ’a taşındı.
4. Genclik yıllarında bir seyahat acentesinde calışıyordu New York yılları, Lee ’nin bir yandan edebiyat ile uğraştığı bir yandan da hayatta kalma mucadelesi verdiği yıllardı. Bu donemde bir seyahat acentesinde calışıyor, farklı havayolu firmalarının biletlerini satıyordu.
5. Bulbulu Oldurmek isimli kitabı arkadaşlarından aldığı bir Noel hediyesi sayesinde yazabildi Harper Lee, Bulbulu Oldurmek kitabını Michael ve Joy Brown isimli arkadaşları tarafından verilen muhteşem bir hediye sayesinde yazabildi. 1956 yılında Brown cifti, edebiyat konusunda muthiş bir yeteneği olduğunu bildikleri arkadaşlarına bir fırsat tanımak istedi.
Cift, Lee ’ye calıştığı acentedeki bir yıllık maaşını Noel hediyesi olarak verdi. Boylece bir yıl boyunca calışmak zorunda kalmayacak ve yalnızca edebiyat ile ilgilenebilecekti. İşte Bulbulu Oldurmek, biraz da bu kıymetli hediye sayesinde ortaya cıktı.
6. Bulbulu Oldurmek yalnızca Amerika ’da değil, tum dunyada en cok satan romanlardan biri haline geldi Buyuk Buhran yıllarında ABD ’deki toplumsal eşitsizlik ve ırkcılık temalarının carpıcı bir şekilde ele alındığı eser, Lee ’nin yaşamından da onemli izler taşıyordu.
7. Yayınlandığı donemde ozellikle Amerika Birleşik Devletleri ’nde buyuk bir yankı uyandıran Bulbulu Oldurmek, Lee ’yi edebiyat dunyasının en onemli figurlerinden biri haline getirdi Aynı isimle sinemaya uyarlanan film, 3 Oscar Odulu kazandı. Bu durum eseri ve yazarını daha da populer hale getirdi. Lee, giderek artan popularitesi ile başta 1961 Pulitzer Odulu olmak uzere cok sayıda odul kazandı. Ancak bu olumsuz eseri beğenmeyen kişiler de vardı!
8. Bulbulu Oldurmek, bir donem Amerika Birleşik Devletleri ’ndeki “yasaklı kitaplar” arasındaydı Elbette kitap tum ulkede yasaklanmadı. Ancak kitabın ele aldığı konulardan rahatsız olan bazı kişiler, kurumlar ve eyaletler vardı. Oyle ki Virginia eyaletindeki bir okul, ulke gundeminden duşmeyen kitabı “ahlaksız edebiyatın” orneklerinden biri olarak nitelendirildi. Bu doğrultuda Bulbulu Oldurmek, ozellikle de tepkilerin yoğun olduğu bazı bolgelerde yasaklandı.
9. Tutkulu bir beyzbol hayranı ve iyi bir golf oyuncusuydu New York Mets takımının mavi-turuncu renklerine gonul vermiş bir taraftardı. Oyle ki New York ’tan taşınıp cocukluk yıllarını gecirdiği şehre yerleştiğinde dahi, sırf New York Mets maclarını izlemek icin New York ’a geliyordu. Bununla birlikte iyi bir golf oyuncusuydu. Bir roportajında, en yaratıcı fikirlerini golf oynarken bulduğunu dile getirmişti.
10. Yaşamı boyunca ilgi odağı olmaktan kacındı Bulbulu Oldurmek Lee ’ye inanılmaz bir şohret kazandırsa da o, surekli goz onunde olduğu bir yaşamdan ısrarla uzak duruyordu.
11. İkinci romanını 89 yaşında yayımladı Lee, 1960 yılında okuyucu ile buluşan Bulbulu Oldurmek kitabından sonra edebiyat ile ilgilenmeye, oykuler ve roman taslakları kaleme almaya devam etti. Ancak omru boyunca bir başka eser yayınlamayacağını dile getiriyordu. Bu doğrultuda Lee ’nin yeni eserini okumak isteyen hayranları, 55 yıl boyunca beklemek zorunda kalacaktı!
2015 yılında İngiltere merkezli bir yayınevi Lee ’nin yeni kitabını yayınlayacağını duyurdu. Edebiyat dunyasında buyuk bir heyecan yaratan bu duyurunun ardından Lee ’nin ikinci eseri okuyucularıyla buluştu. Dilimize “Tespih Ağacının Golgesinde” ismiyle kazandırılan eser, Bulbulu Oldurmek kitabının devamı niteliği taşıyordu.
Bununla birlikte kitap, bazı onemli tartışmaları da beraberinde getirdi. Kimileri kitabın Lee ’nin rızası veya haberi olmadan yayınlandığını iddia ediyordu. Avukatları bu iddiayı yalanlasa da bazı arkadaşlarının aksi yondeki acıklamaları, kitabın uzun sure gundemde kalmasına neden oldu.
Kaynak: 1